Jak sama nazwa wskazuje, metoda podatkowa polega na ustalaniu różnic kursowych zgodnie z przepisami podatkowymi (art. 15a ustawy o CIT, art. 24c ustawy o PIT). Wybierający metodę rachunkową ustalają natomiast różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości, ale na warunkach określonych w art. 9b ustawy o CIT i 14b ustawy o PIT.

Oczywiście możliwość wyboru dotyczy wyłącznie tych firm, które prowadzą pełną rachunkowość (nie mają jej przedsiębiorcy prowadzący księgę przychodów i rozchodów).

Niewątpliwą korzyścią wynikającą z jej stosowania jest zmniejszenie nakładu pracy przy ustalaniu wyniku podatkowego. Różnic kursowych ujętych w księgach rachunkowych nie koryguje się bowiem do celów podatkowych. To, czy wystąpią inne korzyści i w jakim rozmiarze, zależy od konkretnej sytuacji danej firmy – struktury jej aktywów i pasywów, źródeł finansowania, a także trudnych do przewidzenia czynników ekonomicznych –  kształtowania się kursów walut.

Podstawowym warunkiem wyboru metody rachunkowej jest to, by w okresie jej stosowania sprawozdania finansowe były corocznie poddawane badaniu biegłego rewidenta. Dla firm, w których badanie nie jest obligatoryjne, to dodatkowe obciążenie.

Wybraną metodę rachunkową trzeba stosować co najmniej przez trzy kolejne lata podatkowe. Decyzję należy więc dobrze przemyśleć, gdyż nie ma możliwości wcześniejszej rezygnacji (jedyny wyjątek został przewidziany w przepisach, które zaczną obowiązywać od początku przyszłego roku, i dotyczy restrukturyzacji spółek).

Wybór metody rachunkowej oznacza, że podatnicy zaliczają odpowiednio do przychodów lub do kosztów ich uzyskania ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe:

- z tytułu transakcji walutowych

- wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej

- wynikające z dokonanej wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych

Przy czym wycena ta dla celów podatkowych powinna być dokonywana:

- na ostatni dzień każdego miesiąca i na ostatni dzień roku podatkowego lub

- na ostatni dzień kwartału i na ostatni dzień roku podatkowego albo

- tylko na ostatni dzień roku podatkowego

Firmy mogą wybrać termin jej przeprowadzenia. Wybrany termin musi być stosowany przez pełny rok podatkowy.

Poinformuj fiskusa

Metodę rachunkową można wybrać, pisemnie powiadamiając o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego do końca stycznia (w przypadku osób prawnych do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego; jeśli ten pokrywa się z kalendarzowym, właściwy jest termin styczniowy).

Przedsiębiorcy, którzy chcą zrezygnować z metody rachunkowej i przejść na podatkową, mają mniej czasu do namysłu. Muszą zawiadomić o tym urząd skarbowy do końca grudnia (osoby prawne do końca roku podatkowego poprzedzającego rok, w którym zamierzają z niej zrezygnować).

Trzeba jednak pamiętać, że powrót do metody podatkowej generalnie możliwy jest dopiero po trzech latach podatkowych stosowania metody rachunkowej. Nowo założone firmy muszą zawiadomić urząd o wyborze metody rachunkowej w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.

Czytaj również:

Zobacz serwis:

Podatek dochodowy » PIT i CIT » Różnice kursowe