Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 sierpnia 2011 (ILPB4/423-141/11-2/DS).

Spółka, opierając się na posiadanych prawach do wniosków patentowych, specjalistycznej wiedzy i know-how, wydzieliła oddział, który ma prowadzić działalność badawczo-rozwojową i powołała jego kierownika. Do oddziału przypisano rachunkowość i wynajęto pomieszczenia na prowadzenie prac. Oddział został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego.

W celu pozyskania środków finansowych spółka postanowiła wnieść oddział do nowo utworzonej przez innego inwestora spółki (finansowanej z funduszy europejskich).

Spółka planuje wnieść aportem oddział jako zorganizowaną i wyodrębnioną część przedsiębiorstwa (wraz z przynależnymi składnikami, tj. know-how, prawami do własności niematerialnych, strukturą organizacyjną, kluczowymi osobami, wzorami umów, ustalonymi procedurami działania i nabytymi materiałami, a także zmaterializowanymi efektami dotychczasowych prac) w zamian za udziały w spółce.

Inwestor zamówił niezależną ekspertyzę, zgodnie z którą oddział uznano za wyodrębnioną i zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyceniono na ok. 3,65 mln zł.

Zdaniem spółki oddział jest wydzieloną i wyodrębnioną w sposób funkcjonalny, organizacyjny i finansowy oraz zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, która w razie potrzeby może samodzielnie funkcjonować jako odrębne i niezależne przedsiębiorstwo. Tym samym po stronie spółki nie powstanie przychód z tytułu objęcia udziałów w nowo utworzonej spółce w zamian za wniesiony aport.

Izba skarbowa potwierdziła stanowisko spółki. W uzasadnieniu wskazała na przesłanki, które dana część przedsiębiorstwa musi spełnić, aby zostać uznaną za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Komentuje Marta Siedlecka, konsultantka w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Izba skarbowa potwierdziła, że wniesienie wyodrębnionej część przedsiębiorstwa spełniającej definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa aportem do innej spółki i objęcie w zamian udziałów jest neutralne na gruncie ustawy o CIT.

Wynika to z art. 12 ust. 7 ustawy o CIT. Przepis ten mówi, że nominalna wartość udziałów w spółce kapitałowej objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część jest przychodem dla wnoszącego aport.

Podstawowe znaczenie ma ustalenie, czy wnoszony aportem wkład stanowi przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o CIT zorganizowana część przedsiębiorstwa musi spełniać łącznie następujące warunki:

• istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

• składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

• zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest więc dowolnym zbiorem składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale musi mieć określone cechy. Zgodnie z przyjętą praktyką wyodrębnienie organizacyjne ma miejsce, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze danej firmy, np. jest to jej oddział.

Takie organizacyjne wydzielenie powinno być usankcjonowane statutem, regulaminem lub innym aktem o podobnych charakterze.

Wyodrębnienie finansowe występuje wówczas, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie do zorganizowanej części przedsiębiorstwa majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.

Zarówno w orzecznictwie, jak i interpretacjach wydawanych przez ministra finansów podkreśla się również, że warunkiem wyodrębnienia finansowego nie jest samodzielne sporządzanie bilansu przez daną jednostkę wewnętrzną.

Za wyodrębnienie funkcjonalne należy uznać przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Kolejną cechą pozwalającą stwierdzić, czy dany zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jest jego zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.

Składniki majątkowe tworzące zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą umożliwiać podjęcie działalności gospodarczej jako odrębne przedsiębiorstwo.