Tak wynika z interpretacji indywidualnej z 29 stycznia 2019 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0115-KDIT1-2.4012.889. 2018.1.AW).

Wnioskodawcą jest czynny podatnik VAT prowadzący działalność głównie w zakresie przeładunku towarów w portach morskich. W ramach swojej działalności nabył usługi remontowe maszyn i urządzeń przeładunkowych od podmiotu zagranicznego z siedzibą w Finlandii. Usługi te nie podlegały zasadom szczególnym w zakresie określania miejsca świadczenia według ustawy o VAT.

Czytaj także: Co decyduje o stawce VAT na roboty budowlane?

W związku z nabyciem ww. usług, wnioskodawca otrzymał fakturę VAT, na której zagraniczny kontrahent podał swój polski numer NIP oraz wykazał VAT należny według odpowiedniej stawki. Wykonawca twierdził, że zagraniczny kontrahent nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, jednak jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. W jego przypadku zostały bowiem spełnione następujące okoliczności konieczne dla uznania zaistnienia stałego miejsca prowadzenia działalności:

1. Wykonawca prowadzi swoją działalność poza terytorium kraju swojej siedziby. Nie jest co prawda właścicielem położonych w Polsce nieruchomości, jednak wynajmuje plac, na którym są składowane, instalowane i montowane dźwigi do czasu ich dostawy do klientów, co świadczy o posiadaniu przez niego zasobów technicznych pozwalających na samodzielne świadczenie usług.

2. Wykonawca świadczy swoje usługi zarówno z wykorzystaniem własnego personelu, jak i z pomocą podwykonawców, co z kolei składa się na zaplecze ludzkie wykonywanej działalności.

3. Wykonawca prowadzi działalność w Polsce od kilku lat i zawiera z podwykonawcami umowy o długoterminowym charakterze. Wśród podwykonawców są osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, z którymi współpracuje w pełnym wymiarze godzin. Oznacza to, że prowadzona przez niego działalność ma charakter stały i nieprzemijający.

4. Kierownikami projektów są zwykle fińscy pracownicy wykonawcy, którzy przyjeżdżają do Polski 1-2 razy w miesiącu. Są oni odpowiedzialni za prowadzenie negocjacji dotyczących realizacji projektów, w tym za wybór podwykonawców. Nadzór nad działalnością sprawują przedstawiciele wykonawcy, w tym site manager lub kierownik projektu. Osoby te – w zależności od osoby lub/i okoliczności - są obecne w miejscu realizacji prac w Polsce w sposób ciągły lub w regularnych odstępach czasu. Odebranie przez nich prac stanowi warunek konieczny ich zakończenia, co potwierdza, że wykonawca sprawuje porównywalną do właściciela kontrolę nad zapleczem personalnym i technicznym. Ze stałego miejsca prowadzenia działalności świadczone są usługi, które mieszczą się w zakresie prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej VAT.

Wnioskodawca spytał czy przy uwzględnieniu, że nabyte usługi remontowe wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych, usługi te podlegają opodatkowaniu na terytorium kraju. Chciał także wiedzieć czy przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze otrzymanej od wykonawcy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że skoro usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a miejscem świadczenia nabytych usług jest terytorium kraju oraz usługodawca posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, to wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług od wykonawcy.

Tomasz Dziadura radca prawny, starszy menedżer w Zespole Podatków Pośrednich w Dziale Doradztwa Podatkowego EY

Ustalenie istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i idące za tym określenie miejsca opodatkowania oraz podmiotu zobowiązanego do rozliczenia VAT budzi wciąż liczne wątpliwości. I choć w tym przypadku stanowisko organu podatkowego i podatnika było zbieżne, to temat stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej jest wciąż „żywy" w dyskusjach pomiędzy organami podatkowymi i sądami administracyjnymi a podatnikami. Przykładem może być kolejne zapytanie polskiego sądu administracyjnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-547/18 Dong Yang Electronics.

A skąd się biorą te wątpliwości? Otóż przesłanki pozwalające ustalić, czy mamy do czynienia ze stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej są nieostre. I tak na dobrą sprawę każdy przypadek należy oceniać indywidualnie. A jeśli pojawia się element oceny, to nie trudno o rozbieżne interpretacje.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia wykonawczego Rady UE nr 282/2011, przez stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej należy rozumieć dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika – które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług.

Komentowana interpretacja jest kolejnym rozstrzygnięciem potwierdzającym, że bardzo ograniczone zasoby własne (w tym przypadku w postaci pracowników spółki przyjeżdżających do Polski 1-2 razy w miesiącu) nie oznaczają automatycznie dla zagranicznego podmiotu braku spełnienia ww. przesłanek. Fakt wynajmowania placu, podpisania długofalowych umów z podwykonawcami czy ustanowienie menedżera sprawującego nadzór nad podwykonawcami (działającego w imieniu spółki) przesądzają o wypełnieniu przesłanek istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Interpretacja to dowód na to, że firmy zagraniczne prowadzące działalność w Polsce, czy też polskie podmioty współpracujące z firmami zagranicznymi w Polsce, powinny dokładnie przeanalizować charakter wzajemnych rozliczeń pod kątem prawidłowego określenia konsekwencji w VAT.

Nie ulega wątpliwości, że jasne wytyczne ze strony Ministerstwa Finansów w zakresie interpretacji wspomnianych przesłanek byłyby bardzo pomocne i ograniczyłyby (a może nawet wyeliminowałyby) liczne wątpliwości podatników – zarówno tych już działających, jak i zamierzających prowadzić działalność gospodarczą w Polsce.

Współautorką komentarza jest Patrycja Ozdowska – starszy konsultant w Zespole Podatków Pośrednich w Dziale Doradztwa Podatkowego EY