[b]Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 lipca 2010 r. (ILPB1/415-439/ 10-2/IM).[/b]
Spółka komandytowo-akcyjna (s.k.a.) zwróciła się do organu podatkowego o wydanie interpretacji dotyczącej opodatkowania PIT przychodów osiąganych przez jej wspólników – osoby fizyczne będące akcjonariuszami.
Wątpliwości spółki dotyczyły tego, [b]czy są to przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy z kapitałów pieniężnych[/b]. W jej ocenie przychody akcjonariuszy powinny być opodatkowane zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link] jako przychody z kapitałów pieniężnych.
Izba nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Wskazała, że s.k.a. nie posiada osobowości prawnej, a jej dochody nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania.
Zdaniem izby z analizy przepisów ustawy o PIT wynika, że uzyskane przez spółkę osobową (w tym wypadku s.k.a.) przychody podlegają rozliczeniu u jej wspólników, tj. zarówno u komplementariuszy, jak i akcjonariuszy proporcjonalnie do ich udziałów w spółce.
[b]Dochód osiągnięty z tytułu udziału w spółce będzie dla wspólnika osoby fizycznej dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej[/b]. Dlatego ma on obowiązek wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek, a po zakończeniu roku podatkowego złożyć zeznanie podatkowe, w którym wykaże dochody z tytułu udziału w spółce jako dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej.
[i]Autor jest konsultantem w Zespole Zarządzania Wiedzą PricewaterhouseCoopers[/i]
[ramka][b]Komentuje Radosław Baraniewicz, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PricewaterhouseCoopers:[/b]
Opodatkowanie akcjonariuszy s.k.a. od dłuższego czasu budzi istotne kontrowersje. Stanowisko izby jest nie tylko kontrowersyjne, ale również odbiegające nadmiernie od realiów obrotu gospodarczego.
Przyjęła ona najmniej korzystny z perspektywy podatnika wariant opodatkowania przychodu akcjonariusza s.k.a. Uznanie przysporzenia z tytułu dywidendy za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej generuje bowiem obowiązek odprowadzania zaliczek na podatek w trakcie roku podatkowego.
Niesie to jednak określone konsekwencje ekonomiczne.
Izba skarbowa nie wzięła bowiem pod uwagę, że akcje są przedmiotem publicznego obrotu, co oznacza w praktyce częste zmiany właścicieli, a w skrajnych przypadkach problemy z ich identyfikacją. Utrudnia to w rezultacie zrealizowanie obowiązku wpłaty zaliczek zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o PIT. Ponadto akceptacja tego stanowiska powoduje opodatkowanie przychodu, który nie został przez podatnika osiągnięty.
Co więcej, ta metoda ustalania przychodu skutkuje podwójnym opodatkowaniem. Pierwszy raz poprzez wpłacenie zaliczek przez pierwotnego właściciela akcji, a następnie przez akcjonariusza uprawnionego do dywidendy, który uzyskał do niej prawo w wyniku podjęcia przez s.k.a. uchwały o podziale zysku.
Warto także zwrócić uwagę, że interpretacja izby narusza istotę funkcjonowania s.k.a., ponieważ zrównanie statusu akcjonariuszy z komplementariuszami nie ma swojego umocowania w przepisach k.s.h., m.in. dla obu kategorii wspólników przewidziane są odmienne sposoby ustalania zysku.
Argumentacja przywołana przez izbę zyskuje aprobatę niektórych sądów, o czym świadczy [b]wyrok WSA w Gliwicach z 17 lutego 2009 r. (I SA/Gl 1019/08)[/b].
W orzecznictwie sądowym ukształtowały się też alternatywne koncepcje ustalenia przychodu z tytułu zysku w s.k.a. Jedną z nich jest opodatkowanie zysku akcjonariusza jako przychodu z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. Takie stanowisko wyraził [b]WSA w Krakowie w wyroku z 20 grudnia 2007 r. (I SA/Kr 1181/07)[/b]. Jego konsekwencją jest opodatkowanie dywidendy 19-proc. stawką podatku i brak obowiązku odprowadzania zaliczek na PIT.
Odmienną koncepcję zaprezentował ten sam sąd w innym składzie orzekającym, twierdząc, że w istocie mamy do czynienia z przychodem z „innych źródeł” (art. 20 ust. 1 ustawy o PIT). Przyjęcie tego stanowiska powoduje, że przychód akcjonariusza opodatkowany jest według skali podatkowej, bez konieczności uiszczania zaliczek na podatek[b] (wyrok z 2 lipca 2009 r., I SA/Kr 219/09)[/b].
Jeszcze inaczej problem ten rozstrzygnął [b]WSA w Warszawie w wyroku z 3 marca 2010 r. (III SA/Wa 1626/09)[/b]. Orzekł, że wprawdzie akcjonariusz osiąga przychód z tytułu działalności gospodarczej, ale nie ma on obowiązku wpłat zaliczek. Przychód ten powstaje dopiero w momencie powstania roszczenia obligacyjnego akcjonariusza s.k.a. o wypłatę dywidendy.[/ramka]