Kwota z umorzenia udziałów przekazana na fundusz bez CIT

[b]Tak stwierdziła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 8 kwietnia 2010 r. (ILPB3/423-142/10-2/JG).[/b]

Sprawa dotyczyła spółdzielni, która planowała utworzyć spółkę z o.o., w której byłaby jedynym wspólnikiem.

Zgromadzenie wspólników tej spółki zamierzało umorzyć, w trybie art. 199 § 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link], bez wynagrodzenia część udziałów. Umowa spółki przewidywałaby możliwość utworzenia przez nią funduszy celowych.

Na tej podstawie spółka miałaby utworzyć fundusz z umorzenia udziałów własnych bez wynagrodzenia. Wartość nominalna umarzanych udziałów zostałaby przekazana na ten fundusz lub fundusz rezerwowy.

Zdaniem spółdzielni planowana transakcja jest dla spółki neutralna podatkowo.

Izba skarbowa potwierdziła to stanowisko. Nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów w celu ich umorzenia, nawet bez wynagrodzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej spółce, bo w ten sposób spółka w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje i nie następuje po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe.

Co więcej nie nastąpiło również umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, bo nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika.

Tym samym, zdaniem izby, umorzenia udziałów nie można utożsamiać z powodującym powstanie przychodu umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link]. Ponadto w omawianej sytuacji nie mają zastosowania przepisy dotyczące otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Dochodzi w tym wypadku jedynie do przesunięcia, przeksięgowania określonej kwoty w obrębie kapitału własnego spółki i nie będzie to powodować uzyskania przychodów przez spółkę.

[i]Autor jest konsultantem w Zespole Zarządzania Wiedzą PricewaterhouseCoopers[/i]

[ramka][b]Komentuje Karol Kołowski, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PricewaterhouseCoopers:[/b]

Komentowana interpretacja wpisuje się w ugruntowaną już linię orzeczniczą organów skarbowych. Zgodnie z nią spółka, w której umarzane są udziały bez wynagrodzenia, nie uzyskuje przychodu podlegającego opodatkowaniu. Identyczne stanowisko zajęła m.in. [b]izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 1 lutego 2010 r. (IPPBII/2/423-40/09/AK)[/b].

Umorzenie udziałów przewidziane jest w art. 199 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nim udział może być umorzony w drodze nabycia udziału przez spółkę. Ponadto za zgodą wspólnika umorzenie takie może nastąpić bez wynagrodzenia. Takiej też sytuacji dotyczy komentowana interpretacja.

Wątpliwość podatników budzi to, czy w wyniku umorzenia akcji własnych bez wynagrodzenia spółka powinna rozpoznać przychód. Niepewność bierze się stąd, że w wyniku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia jej udziałowcy tracą swoje udziały, nie uzyskując przy tym żadnej korzyści ekonomicznej. Może to sugerować powstanie przychodu dla spółki. Wątpliwości nie rozwiązuje art. 12 ustawy o CIT, który choć nie wymienia umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, to nie jest zamkniętym katalogiem przychodów.

Należy tu jednak odwołać się do ekonomicznego znaczenia całej operacji. W wyniku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia spółka nie otrzymuje żadnej korzyści. Nie zmienia się bowiem jej stan posiadania. Jedyną konsekwencją umorzenia udziałów bez wynagrodzenia jest czysto księgowa operacja przeksięgowania środków między kapitałami spółki. Oznacza to, że spółka nie otrzymuje żadnego przysporzenia majątkowego, a co za tym idzie – przychodu.

Poznańska izba skarbowa podzieliła tę konkluzję. Słusznie ponadto wskazała, że spółka umarzając udziały bez wynagrodzenia, nie otrzymała świadczenia nieodpłatnego lub częściowo nieodpłatnego w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. W konsekwencji działanie restrukturyzacyjne, jakim jest umorzenie udziałów bez wynagrodzenia, pozostanie dla niej neutralne w zakresie CIT.[/ramka]