Która jest najlepsza? Zależy od tego, co chcemy robić, na jaką skalę i jakie będziemy mieć przy tym koszty. Zresztą nie wszyscy mają pełny wybór. Każdy może płacić tylko podatek według skali, przy pozostałych formach są pewne ograniczenia.

[srodtytul]Skala czy liniowy[/srodtytul]

Nie ma wątpliwości, że 18-proc. podatek według skali jest korzystniejszy niż 19-proc. liniowy. A może też okazać się, że skala jest bardziej opłacalna dla tych, którzy są w drugim progu (32 proc.), ale mogą np. rozliczyć się razem z małżonkiem.

Dlaczego? Otóż przedsiębiorca, który zdecyduje się na stawkę liniową, zapłaci 19 proc. podatku, nie skorzysta jednak z większości ulg. Może tylko pomniejszyć dochód o składki na ubezpieczenia społeczne, a podatek o składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Będzie mógł też podzielić się w zeznaniu rocznym 1 proc. swojego podatku. Ale to wszystko.

Nie skorzysta z innych ulg, np. na darowizny albo Internet (chyba że uzyskuje też dochody opodatkowane na zasadach ogólnych, np. z umowy o dzieło). Nie może się rozliczyć wspólnie z małżonkiem albo samotnie wychowywanym dzieckiem. Nie odliczy również tzw. kwoty pomniejszającej podatek (w 2009 r. jest to 556,02 zł), co powoduje, że zapłaci 19 proc. od każdej złotówki dochodu.

Nawet przedsiębiorca, który ma 8000 zł dochodu miesięcznie, straci na 19-proc. stawce. A jeśli może korzystać z podatkowych preferencji (np. wspólnego rozliczenia z małżonkiem i ulgi na dzieci), skala podatkowa przyniesie mu jeszcze większe korzyści. Wtedy nawet przy wysokich dochodach nie warto przechodzić na liniowe rozliczenie.

[srodtytul]Mniej pracy przy karcie i ryczałcie[/srodtytul]

Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na formy ryczałtowe, mają najmniej papierkowej roboty. Mogą też zapłacić niższy podatek.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych płacimy od przychodu niepomniejszonego o firmowe koszty. Jego stawka zależy od rodzaju wykonywanej działalności (3; 5,5; 8,5; 17 i 20 proc.).

Przychodów z działalności nie musimy łączyć z innymi źródłami, np. z wynagrodzeniem z umowy o dzieło (co przy zasadach ogólnych może spowodować, że wpadniemy w wyższy próg podatkowy). W wielu przypadkach mamy też szanse na niższą stawkę podatkową. Ale przy ryczałcie nie rozliczymy firmowych wydatków, które trzeba przecież ponosić niezależnie od formy opodatkowania.

Może to doprowadzić do sytuacji, że z działalności odnotujemy finansową stratę (mamy wyższe wydatki niż wpływy), a i tak musimy zapłacić podatek. Ryczałtowcy nie mogą też skorzystać z preferencyjnego rozliczenia z dzieckiem bądź małżonkiem. Nie wykorzystają również ulgi na dzieci.

Podobnie jest z przedsiębiorcami, którzy wybrali kartę podatkową. Wysokość daniny dla fiskusa ustalana jest tutaj według ustawowych stawek miesięcznych i nie zależy od wysokości osiąganych przez podatnika przychodów i ponoszonych kosztów. Jest to korzystne przy wysokich dochodach. Przy zastoju w interesach przedsiębiorca niewątpliwie straci.

Nie wszyscy jednak mogą zdecydować się na uproszczone formy rozliczania. Przepisy przewidują bowiem liczne ograniczenia.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Kowalski jest właścicielem firmy handlowej. Jego dochód w 2009 r. wyniesie 100 000 zł. Porównując obie formy opodatkowania, przy skali podatek to 19 470 zł, natomiast liniowy 19 000 zł. Ale pan Kowalski przekazał we wrześniu 5000 zł darowizny dla fundacji spełniającej marzenia chorych dzieci. Rozliczając się według skali, może pomniejszyć swój dochód. W zeznaniu rocznym wykaże więc 95 000 zł dochodu, co daje podatek w wysokości 17 870 zł.

Przy stawce liniowej nie ma możliwości odliczenia darowizny, co powoduje, że ta forma jest dla niego mniej opłacalna.[/ramka]

[ramka][b]Jaki mamy wybór[/b]

Co do zasady przedsiębiorcy mają do wyboru cztery sposoby rozliczania:

- [b]skala[/b] – 18 lub 32 proc. podatku, możliwość skorzystania z ulg (np. na dzieci) i innych przywilejów (np. rozliczenie z małżonkiem), księga przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe, możliwość pomniejszania przychodu o koszty działalności,

- [b]stawka liniowa[/b] – 19 proc. podatku bez ulg i przywilejów (oprócz odliczenia składek ZUS), księga przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe, możliwość pomniejszania przychodu o koszty działalności,

- [b]ryczałt[/b] - prostsza ewidencja, podatek od przychodu (nie można odliczyć firmowych kosztów),

- [b]karta[/b] – podatek w stałej wysokości, niezależnie od wielkości przychodów, nie można odliczyć kosztów, najprostsze ewidencje, najmniej formalności. [/ramka]