[b]– Organizatorem wypoczynku dziecka pracownicy jest zakład pracy jej męża, który dofinansowuje ten wypoczynek z funduszu socjalnego w 30 proc. Potwierdza to rachunek (kwota dopłaty 300 zł, a pełna kwota 1200 zł), przedstawiony przez pracownicę w zatrudniającej ją firmie, do którego dołączona jest prośba o dopłatę do tego wypoczynku. Firma odmówiła jej spełnienia, tłumacząc, że mąż zatrudnionej już korzystał z funduszu na ten wypoczynek. Czy pracodawca mógł tak postąpić?[/b] – pyta czytelniczka DOBREJ FIRMY.

Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej fundusz) nie powinien swoimi postanowieniami ingerować w zasady dysponowania funduszem u innego pracodawcy. Nie wyłącza to jednak możliwości uzależniania dopłaty do wypoczynku dziecka od przedstawienia dokumentu potwierdzającego poniesienie konkretnych kosztów związanych z nabyciem tej usługi.

[srodtytul]Ustawowe wytyczne[/srodtytul]

Definicja działalności socjalnej obejmuje m.in. usługi świadczone przez pracodawcę na rzecz różnych form wypoczynku. Tak wynika z art. 2 pkt 5 i art. 8 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5AA40AB7490F41BEA4C48BB70FB7D824?id=74017]ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.), dalej ustawa o zfśś.[/link] Do osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń socjalnych należą m.in. jego pracownicy i ich rodziny, czyli także dzieci pozostające na utrzymaniu pracownika. To dlatego wyjazd wakacyjny dziecka pracownika może być sfinansowany z funduszu.

Szczegółowe zasady przeznaczania funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej oraz zasady i warunki korzystania z funduszu przez osoby uprawnione określa pracodawca w regulaminie uzgodnionym ze związkami zawodowymi, a gdy one nie działają, to z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (art. 8 ust. 2 ustawy o zfśs).

[srodtytul]Regulamin rozstrzyga…[/srodtytul]

Zasadniczo pracownik może ubiegać się o dopłatę do wypoczynku swojego dziecka, jeśli regulamin obowiązujący u jego pracodawcy:

- przewiduje możliwość ubiegania się o tego typu dopłatę,

- określa podlegające dofinansowaniu z funduszu rodzaje i formy wypoczynku dzieci,

- ustanawia tryb ubiegania się o dopłatę (np. obowiązek wcześniejszego zgłoszenia zapotrzebowania na dopłatę, termin złożenia wniosku o świadczenie),

- wprowadza zasady i warunki otrzymania dofinansowania wypoczynku (np. częstotliwość przyznawania dopłaty, sposób dokumentowania wypoczynku i poniesienia kosztów związanych z zakupem usługi wypoczynkowej dla dziecka),

- uzależnia wysokość dopłaty od sytuacji dochodowej rodziny pracownika.

[srodtytul]…ale jedynie dla jednej firmy[/srodtytul]

Przyznawanie oraz wysokość świadczeń socjalnych uzależnia się wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej (dochodowej) osoby uprawnionej, ubiegającej się o świadczenie. Wprawdzie te zasady nadają wszystkim świadczeniom, a zatem i dopłacie do wypoczynku dziecka, charakter uznaniowy, to jednak brak jest uzasadnienia uzależniania ich przyznania od sposobu dysponowania funduszem, obowiązującego u innego pracodawcy.

Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy np. przyznane przez pracodawcę współmałżonka dofinansowanie wypoczynku dziecka nie pokrywa większości kosztów tego wypoczynku. Każdy bowiem pracodawca samodzielnie gospodaruje tworzonymi na rzecz swoich pracowników środkami funduszu.

[srodtytul]Preferencje podatkowe…[/srodtytul]

Dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18, finansowane z funduszu, niezależnie od ich wysokości korzystają z preferencji podatkowych. Podstawą jest art. 21 ust. 1 pkt 78 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B67BF007984E3197C355C9087FCA220A?id=80474]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.)[/link]. Zwalnia on z podatku dopłaty do wypoczynku w formie: wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu. Wypoczynek musi być zorganizowany przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie.

Aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego, konieczne jest posiadanie dokumentu (faktury, rachunku, dowodu wpłaty), z którego wynika co najmniej: nazwa i adres podmiotu prowadzącego działalność w zakresie organizacji wypoczynku, w tym dla dzieci i młodzieży, tytuł zapłaty (forma wypoczynku), imię i nazwisko dziecka korzystającego z zorganizowanej formy wypoczynku, imię i nazwisko osoby przyjmującej wpłatę, kwotę i datę dokonania zapłaty.

[srodtytul]…i składkowe[/srodtytul]

Wszelkie świadczenia finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – bez względu na ich wysokość – nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. To reguła z § 2 ust. 1 pkt 19 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2B4E8BCB3E726CE21440352A1977B6C3?id=77617]rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link]. Ponieważ obowiązuje ona przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, to dopłata z funduszu do wypoczynku dzieci pracownika nie jest także uwzględniana przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.