Spłacasz kredyt w obcej walucie, uważaj na różnice

[b]– Czy kursem faktycznym przy spłacie rat kredytu walutowego jest kurs sprzedaży, czy kurs kupna banku obsługującego spółkę? Kredyt otrzymaliśmy na konto walutowe, spłaty rat następują również z konta walutowego. Wybraliśmy podatkową metodę ustalania różnic kursowych. Spotkałam się z dwiema różnymi interpretacjami: pierwsza z nich uznaje za kurs faktyczny w tym wypadku kurs sprzedaży banku, gdyż spłata kredytu jest spłatą zobowiązania, według innej interpretacji powinien to być kurs kupna banku, gdyż powinniśmy traktować tę spłatę jako odsprzedaż waluty do banku.[/b]

Pojęcie „faktycznie zastosowanego kursu waluty” pojawiło w przepisach ustaw podatkowych wraz z dodaniem w 2007 r. art. 15a do ustawy o CIT, regulującego nowe zasady naliczania różnic kursowych.

Ustawa go nie definiuje. Organy podatkowe wyjaśniają, że należy przez to rozumieć wszelkie kursy walutowe zastosowane przez podatnika, w tym bankowe, również przy transakcjach walutowych wynikających z indywidualnej umowy z bankiem (np. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 21 listopada 2008 r., IPPB3/423-1199/08-3/ER)[/b]. W podobny sposób „kurs faktycznie zastosowany” jest rozumiany na gruncie przepisów ustawy o rachunkowości, zgodnie z którymi faktycznie zastosowany kurs waluty wynika z charakteru operacji.

Nigdy nie będzie tak, że kursem faktycznie zastosowanym powinien być zawsze kurs sprzedaży banku czy też kurs kupna banku. Kurs może być bowiem ustalany jednostkowo przez zainteresowanych w inny sposób na własne potrzeby.

[srodtytul]Nie ma różnic kursowych od kredytu[/srodtytul]

Wątpliwości czytelniczki mają jednak swoją przyczynę w czymś zupełnie innym niż sam sposób ustalenia kursu waluty. Pisze ona o odmiennych interpretacjach co do sposobu ustalenia faktycznego kursu, ale przecież te rozbieżności dotyczą oceny samego charakteru zdarzenia gospodarczego. Chodzi bowiem o to, czy w sytuacji spółki, gdy spłata rat kredytu walutowego następuje z rachunku walutowego i same raty są określane w walucie obcej (nie są przeliczane na złote), wymagane jest przeliczenie na złote dla celów rozliczenia podatku dochodowego, a jeśli tak, to po jakim kursie i czy powstają różnice kursowe.

Moim zdaniem w związku ze spłatą rat kredytu walutowego z konta walutowego powstaną tylko różnice bilansowe (związane z prowadzeniem ksiąg rachunkowych), które nie będą miały skutków podatkowych z tego powodu, że spółka wybrała podatkową metodę rozliczania różnic kursowych.

Dla celów podatkowych nie będzie żadnych różnic kursowych od spłacanych rat, bowiem kredyt był udzielony i jest spłacany w walucie obcej i nie ma potrzeby przeliczania rat na złote (spółka pożyczyła 1000 euro i oddaje 1000 euro, a nie jak w kredytach denominowanych równowartość 1000 euro w złotych).

[srodtytul]Koszt w walucie[/srodtytul]

Istotne jest, że sama rata kredytu składa się z części kapitałowej i części odsetkowej. Dla celów podatkowych (inaczej niż dla celów księgowych) część kapitałowa nie jest w ogóle zaliczana do kosztów (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o CIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek/kredytów, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek, kredytów). Nie ma więc potrzeby jej przeliczania na złote.

Część odsetkowa – ponieważ będzie kosztem uzyskania przychodów – powinna być przeliczona na złote nie po kursie faktycznym, który jest stosowany przy rozliczaniu różnic kursowych, ale na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

[srodtytul]Różnice z tytułu wypłaty [/srodtytul]

Odnosząc się do stwierdzenia czytelniczki, że spłatę należy traktować jako odsprzedaż waluty do banku, uważam, że z taką sytuacją mielibyśmy do czynienia tylko wtedy, gdyby spłata nie następowała w walucie, ale w złotych.

[b]Dla celów podatkowych różnice kursowe powinny być rozliczane wyłącznie w związku z tym, że w wyniku zapłaty raty następuje wypływ waluty z rachunku walutowego (to jest istota powstania tych różnic kursowych).[/b]

Zgodnie z art. 15a ust. 2 pkt 3 i ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT różnice kursowe powstaną, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa (wyższa) od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Tak więc tylko, niejako przy okazji spłaty rat z rachunku walutowego, konieczne będzie ustalenie różnicy kursowej, ale z tytułu innego zdarzenia gospodarczego: wypływu waluty z konta walutowego. Jako kurs faktyczny należałoby w tym wypadku co do zasady przyjąć kurs kupna banku, z którego usług spółka korzysta.

[i]Autor współpracuje z Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]