Jeśli chodzi o podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), to gdy Polska ratyfikowała umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z państwem, w którym zlokalizowany jest oddział, przepisy takiej umowy mają co do zasady pierwszeństwo przed uregulowaniami polskimi. Aktualna lista umów wiążących Polskę jest dostępna m.in. na stronie Ministerstwa Finansów. W razie braku takiej umowy zastosowanie znajdzie sposób rozliczeń przewidziany w przepisach polskiej ustawy o CIT.
[srodtytul]Oddział w państwie, z którym jest umowa[/srodtytul]
Gdy polski przedsiębiorca zarejestruje oddział w państwie, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, w celu rozliczenia z podatku dochodowego w Polsce powinien wziąć pod uwagę zarówno postanowienia danej umowy, jak i ustawy o CIT.
Mimo że umowy mają charakter dwustronny, to konstrukcja zdecydowanej większości z nich (z wyjątkiem zawartej ze Stanami Zjednoczonymi) jest oparta na modelowej konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej konwencja). Jest ona wynikiem prac Komisji ds. Finansowych OECD, która wydała również oficjalny komentarz, zawierający zalecenia interpretacyjne. Zarówno komentarz, jak i okresowe raporty komisji mogą być cennym źródłem wskazówek co do znaczenia postanowień poszczególnych umów. Komentarz jest oficjalnie zaakceptowany przez ministerstwa finansów państw członkowskich OECD, chyba że konwencja została podpisana i ratyfikowana z zastrzeżeniami.
[srodtytul]Gdzie są opodatkowane zyski[/srodtytul]
Konwencja, a w ślad za nią większość wiążących Polskę umów przewiduje, że zyski osiągnięte przez przedsiębiorstwo mające siedzibę w jednym z państw stron (państwo rezydencji, w tym wypadku Polska) z działalności na terytorium drugiego państwa (państwo źródła) mogą być opodatkowane wyłącznie w państwie rezydencji.
Z wyjątkiem mamy do czynienia, gdy przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w państwie źródła za pośrednictwem zlokalizowanego tam zakładu (art. 7 ust. 1 konwencji). Wówczas ta część zysków przedsiębiorstwa, którą można przypisać zakładowi, może być opodatkowana w państwie źródła.
Zatem zasadnicze znaczenie dla odpowiedzi na pytanie, czy zyski osiągnięte przez polskiego przedsiębiorcę w państwie, z którym Polskę wiąże umowa, są opodatkowane w tym państwie, ma rozstrzygnięcie, czy jego działalność ma formę zagranicznego zakładu >patrz ramka. Zarejestrowany prawnie oddział zasadniczo w każdym wypadku będzie spełniał przesłanki zaklasyfikowania go jako zakład zagraniczny. Oznacza to, że prawo do opodatkowania dochodów osiągniętych przez oddział będzie przysługiwało nie tylko Polsce, ale także państwu źródła. Z tego względu umowy zawierają postanowienia pozwalające na uniknięcie podwójnego opodatkowania.
[ramka][b]Kiedy zakład za granicą[/b]
Zgodnie z art. 5 konwencji „zakład” oznacza stałą placówkę, poprzez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa. Zakładem jest w szczególności siedziba zarządu, filia, biuro, zakład fabryczny, warsztat oraz miejsce wydobywania zasobów naturalnych. Definicję zagranicznego zakładu stworzył również polski ustawodawca. Zgodnie z art. 4a pkt 11 ustawy o CIT zagranicznym zakładem przedsiębiorstwa jest m.in. stała placówka, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabryka, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych. Zakład zagraniczny można więc w uproszczeniu uznać za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. [/ramka]
