Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy o PIT. Wyłączenie dla osób prawnych znajdziemy w art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT.
[srodtytul]Także za granicą [/srodtytul]
Kosztem nie będzie również podatek dochodowy zapłacony w innym kraju. Jak czytamy bowiem w wyroku [b]Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 stycznia 2004 r. (III SA 731/02)[/b]: „Żaden podatek dochodowy – także podatek dochodowy nałożony przez państwo inne niż Polska – nie może być kosztem uzyskania przychodów w związku z treścią art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT”.
Pogląd ten poparł [b]Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 listopada 2004 r. (FSK 1240/04)[/b]. Podkreślił, że ustawa o CIT nie definiuje pojęcia podatku, ale używa go również w odniesieniu do należności publicznoprawnych płaconych na rzecz obcego państwa. Wyłączenie zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT dotyczy zatem również podatku dochodowego płaconego w innym państwie.
[srodtytul]Gdy płaci płatnik [/srodtytul]
Czy można odliczyć podatek odprowadzony do urzędu przez firmę, która pełni funkcję płatnika? Jest to danina zapłacona za podatnika i mieści się w kwocie wynagrodzenia brutto. Natomiast to wynagrodzenie w całości może być kosztem firmy. Oczywiście jeśli wydatek jest związany z jej funkcjonowaniem.
Co jednak w sytuacji, gdy firma zobowiąże się w umowie, że wypłaci pełne wynagrodzenie niezależnie od obowiązków podatkowych? Załóżmy, że płaci należność dla zagranicznego kontrahenta, od której trzeba potrącić podatek u źródła. Tymczasem umówiła się, że kontrahent dostanie określoną kwotę, a na firmie spoczywa obowiązek zapłaty równowartości podatku (który musiałaby potrącić jako płatnik). Czy może wtedy zaliczyć do kosztów zapłacony dodatkowo (czyli niepotrącony z wynagrodzenia) podatek?
[srodtytul]Brutto plus przelew do urzędu [/srodtytul]
Spójrzmy na sprawę [b]rozpatrywaną przez WSA w Warszawie w wyroku z 27 maja 2008 r. (III SA/Wa 1985/07)[/b]. Spółka dostała pożyczkę z Holandii, zobowiązała się do spłaty odsetek, a także dodatkowo do zapłaty podatku u źródła (jaki obciąża wynagrodzenie pożyczkodawcy w Polsce). Czy może go zaliczyć do kosztów?
Spółka argumentowała, że równowartość podatku u źródła jest wydatkiem związanym z pożyczką i warunkującym możliwość jej uzyskania. Gdyby nie dostała pożyczki, musiałaby przecież zaciągnąć kredyt w banku, a odsetki byłyby kosztem. Spółka powołała się też na[b] wyrok WSA w Bydgoszczy z 10 kwietnia 2006 r. (I SA/Bd 721/05)[/b], w którym stwierdzono, że zwrot cła kontrahentowi jest kosztem, jeżeli obowiązek taki wynika z umowy i warunkuje jej zawarcie.
Organy podatkowe miały jednak inne zdanie. Stwierdziły, że odprowadzenie tego podatku nie skutkuje uzyskaniem przychodów, nie ma też jakiegokolwiek wpływu na zachowanie albo zabezpieczenia źródła przychodów. Podkreśliły także, że art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT wyłącza podatek dochodowy z kosztów, nie rozróżniając, czy chodzi o „własny” czy też „cudzy”.
[srodtytul]Wydatek związany z działalnością [/srodtytul]
Sąd stanął po stronie spółki. Uznał, że jeśli równowartość podatku u źródła staje się elementem przewidzianego w umowie wynagrodzenia, to jest to wydatek związany z uzyskaniem pożyczki. Nie ma podstaw, aby traktować go inaczej niż odsetki, prowizje i marże. Strony mogą w ten sposób określić wynagrodzenie.
W ocenie sądu nie budzi wątpliwości, że odsetki, prowizje, marże i inne tego rodzaju wydatki związane z pożyczką służą pozyskaniu kapitału. Jeżeli otrzymane środki pieniężne są przeznaczone na finansowanie działalności, to wydatki na ich uzyskanie mogą być kosztem. Kwota równowartości podatku u źródła, do zapłaty której zobowiązuje spółkę umowa, jest wydatkiem zapewniającym jej uzyskanie środków finansowych, zatem można ją zaliczyć do kosztów.
[ramka][b]Są dwa rozwiązania[/b]
[b]Komentuje Jarosław Mika, doradca podatkowy i partner w spółce Taxplan [/b]
Można spotkać się z poglądem, że podatek u źródła potrącany z wynagrodzenia zagranicznego kontrahenta nie może być kosztem, ponieważ jest to podatek dochodowy, o którym mówi art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT. Tymczasem ten przepis dotyczy podatku należnego od podatnika, a nie potrącanego z wynagrodzenia przez płatnika.
Tak więc spółka, która pobiera podatek u źródła, ma prawo zaliczyć całą kwotę do kosztów. Podobnie będzie wtedy, gdy spółka zobowiązuje się do przekazania kontrahentowi całego wynagrodzenia i dodatkowo zapłacenia za niego podatku.
Jeśli jest to warunek podpisania umowy, to można uznać, że dodatkowo odprowadzony podatek jest kosztem uzyskania przychodów. Chociaż, jak wynika z wyroku warszawskiego WSA z 27 maja 2008 r., urzędy mogą to zakwestionować. Dlatego warto rozważyć inny, wydaje się, że bezpieczniejszy wariant – ubruttowienie wynagrodzenia. Wtedy jednak podatek od kwoty brutto będzie odpowiednio wyższy. [/ramka]