Po sprzedaży wyprodukowanych towarów lub zakończonej inwestycji firmy narażone są na ponoszenie w okresie gwarancji wydatków związanych z usuwaniem usterek i wad sygnalizowanych przez nabywcę.

[b]Koszty napraw gwarancyjnych są oczywiście kosztem uzyskania przychodów.[/b] Potwierdzają to organy podatkowe (np. [b]interpretacja Urzędu Skarbowego w Lubinie z 19 marca 2007 r.‚ PDIII/423-1/3/1/07[/b]). Także[b] minister finansów w piśmie z 5 maja 1997 r. (PO 3-MD-722-114/97) [/b]stwierdził‚ że koszty robót poprawkowych związanych z usunięciem wad (naprawy) w ramach gwarancji lub rękojmi‚ jako koszty bezpośrednio związane z osiągnięciem przychodów‚ niewymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów.

[srodtytul]Kiedy nie potrącimy[/srodtytul]

Za koszt uzyskania przychodu nie uważa się jedynie:

- kar umownych i odszkodowań z tytułu wad wykonanych robót i usług oraz zwłoki w usunięciu wad wykonanych robót i usług‚ tj. wydatków będących swego rodzaju sankcją (art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT)‚

- rezerw na przewidywane koszty napraw gwarancyjnych‚ bowiem nie ma obowiązku ich tworzenia (art. 16 ust. 1 pkt 27 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 22 ustawy o PIT).

[srodtytul]Koszt pośredni...[/srodtytul]

[b]Wątpliwości może budzić, z jakim rodzajem kosztu (bezpośrednim czy pośrednim) mamy do czynienia.[/b]

We wspomnianej interpretacji Urząd Skarbowy w Lubinie stwierdził‚ że faktycznie poniesione wydatki związane z usunięciem wad (w tej sprawie: wad wykonanych usług budowlanych) w ramach gwarancji będą kosztem uzyskania przychodu w roku ich poniesienia. Wynika z tego‚ że sposób ich rozliczenia jest typowy dla kosztów pośrednich.

[srodtytul]...i bezpośredni[/srodtytul]

Organ podatkowy zaznaczył jednak‚ że koszty robót poprawkowych‚ polegających na usunięciu usterek‚ jako bezpośrednio związane z osiągnięciem przychodów‚ niewymienione w art. 16 ust. 1 ustawy‚ zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów‚ na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Zatem‚ jeśli będą poniesione po zakończeniu roku podatkowego‚ w którym osiągnięto przychody‚ ale do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego‚ nie później jednak niż do upływu terminu złożenia zeznania‚ są potrącalne w roku podatkowym‚ w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Podobne stanowisko zajął[b] Pomorski Urząd Skarbowy w postanowieniu z 21 marca 2005 r. (DP/P1/423-0033/05/AK).[/b]

[srodtytul]Poprawka czy naprawa gwarancyjna[/srodtytul]

Powstaje więc pytanie: [b]jak odróżnić roboty poprawkowe, będące według organów podatkowych kosztem bezpośrednim‚ od innych napraw gwarancyjnych‚ które są kosztami pośrednimi?[/b]

Z interpretacji organów podatkowych wynika‚ że za roboty poprawkowe należy uznać te wszystkie prace‚ które zostały wykonane w celu usunięcia usterek ujawnionych przez kontrahentów do dnia zakończenia inwestycji (najczęściej w protokole odbioru inwestycji) czy w momencie dostarczenia towaru‚ nawet jeżeli koszt takich robót został poniesiony już w trakcie eksploatacji inwestycji. Te koszty będą kosztami bezpośrednimi.

Jeżeli natomiast wady bądź usterki nie zostały ujawnione w momencie zakończenia inwestycji czy dostarczenia towaru‚ ale uwidoczniły się w trakcie eksploatacji‚ w okresie gwarancji (rękojmi)‚ to koszt ich usunięcia będzie kosztem pośrednim.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Spółka X zakończyła realizację inwestycji dla spółki Y. Kontrahenci 20 grudnia 2008 r. podpisali protokół odbioru inwestycji, w którym potwierdzili jej kompletność i zdatność do użytku. Jednocześnie w protokole odbioru wskazali na konieczność przeprowadzenia prac poprawkowych‚ niewpływających jednak na możliwość użytkowania obiektu. Prace te spółka X wykonała do końca lutego 2009 r. Ponieważ koszt robót poprawkowych został poniesiony przed sporządzeniem sprawozdania finansowego za 2008 r.‚ został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów 2008 r.[/ramka]

[ramka][b]Przykład 2[/b]

W trakcie eksploatacji inwestycji ujawniły się kolejne wady, niewykryte w momencie jej odbioru (niewskazane w protokole odbioru). Zostały usunięte przez wykonawcę (spółkę X) do końca lutego 2009 r. w ramach udzielonej gwarancji. Wydatki z tym związane‚ poniesione również w lutym 2009 r.‚ jako koszt pośredni zostaną zaliczone przez spółkę X do kosztów podatkowych w momencie ich poniesienia w 2009 r.[/ramka]

[ramka][b]Rękojmia i gwarancja w kodeksie [/b]

Zgodnie z art. 556 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego‚ jeżeli:

- rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy‚

- rzecz nie ma właściwości‚ o których istnieniu zapewnił kupującego‚ albo

- rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Jest to tzw. rękojmia za wady fizyczne.

Ponadto, jak mówi art. 577 § 1 k.c., w wypadku gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do jakości rzeczy sprzedanej‚ poczytuje się w razie wątpliwości‚ że wystawca dokumentu (gwarant) jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad‚ jeżeli wady te ujawnią się w terminie określonym w gwarancji.[/ramka]