Część osób prowadzących działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczek poza systemem bankowym ma wątpliwości związane z rozliczaniem VAT. Przedsiębiorcy ci udzielają pożyczek na podstawie pisemnych umów. Ci, którzy je podpisują, pożyczają od przedsiębiorców pieniądze na ściśle określony czas. Zobowiązują się również do spłacenia pożyczki zazwyczaj w ratach.
W umowach o pożyczkę wymienia się kwotę do wypłaty, opłatę przygotowawczą, odsetki od udzielonej pożyczki, opłatę za obsługę spłaty raty pożyczki w domu, a także całkowity koszt pożyczki.
[srodtytul]Decyduje klasyfikacja[/srodtytul]
[b]Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega podatkowi od towarów i usług. Jednak wymienione w załączniku do ustawy o VAT usługi pośrednictwa finansowego, w tym udzielanie pożyczek poza systemem bankowym, mieszczące się w grupowaniu o symbolu PKWiU 65.22, objęte są zwolnieniem podatkowym.[/b]
Oznacza to, że usługa udzielania pożyczek świadczona poza systemem bankowym, zaklasyfikowana do grupowania o symbolu PKWiU 65.22, za którą pobierane są odsetki, opłata przygotowawcza i opłata za obsługę, podlega ustawie o VAT. Objęta jest jednak zwolnieniem z tego podatku. Takie stanowisko prezentują organy podatkowe (m.in. [b]Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 26 stycznia 2009 r., ILPP1/443-1035/08-2/BP[/b]).
[srodtytul]Jak ustalić obrót...[/srodtytul]
Zgodnie z ustawą o VAT podstawą opodatkowania – generalnie – jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
W przypadku zawarcia umowy pożyczki, która jest oprocentowania, obrotem jest kwota należna z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa finansowego pomniejszona o kwotę należnego podatku. Są to zatem wszystkie kwoty związane z udzieleniem pożyczki, czyli odsetki, opłaty przygotowawcze oraz opłaty za obsługę.
[srodtytul]... i udokumentować go[/srodtytul]
Zgodnie z ustawą o VAT podatnicy powinni wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Tak więc obrót związany ze świadczeniem usługi udzielenia pożyczki poza systemem bankowym powinien być udokumentowany fakturą VAT oraz uwzględniony w ewidencji dostaw i wykazany w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż zwolniona.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pani Lidia jest podatnikiem VAT. Prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której udziela pożyczek poza systemem bankowym. Usługi te mieszczą się w grupowaniu PKWiU 65.22.
W związku z tym podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, lecz są zwolnione z tego podatku. Pani Lidia zawiera więc umowy o pożyczkę z osobami fizycznymi każdorazowo na piśmie.
Na podstawie tych umów pożyczkobiorca pożycza ustaloną kwotę pieniędzy na ściśle określony czas. Zobowiązuje się ponadto do spłacenia pożyczki w ratach w uzgodnionych terminach. W warunkach umowy pożyczki zawsze wyszczególniona jest m.in. kwota do wypłaty, opłata przygotowawcza, odsetki od pożyczki czy opłata za obsługę spłaty raty pożyczki w domu.
Ponieważ pani Lidia jest podatnikiem VAT, powinna wystawiać faktury dokumentujące udzielenie pożyczki, stosując do dokonywanych czynności zwolnienie z podatku od towarów i usług.[/ramka]
