Zmiany w ordynacji podatkowej wejdą w życie 1 stycznia 2009 r. Wprowadza je [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=290766]nowelizacja z 7 listopada 2008 r. (DzU nr 209, poz. 1318)[/link]. Przyjrzyjmy się najważniejszym.

[srodtytul]Korekta po kontroli [/srodtytul]

Zacznijmy jednak od zmiany wprowadzonej nowelizacją ustawy o VAT. Mianowicie z dniem 1 grudnia br. uchylono art. 81b § 3 ordynacji podatkowej, który w zakresie VAT wyłączał uprawnienie do korekty deklaracji po zakończeniu kontroli podatkowej (nie zgodził się z tym WSA w Łodzi w[b] wyroku z 5 sierpnia 2008 r., I SA/Łd 149/08[/b], opisywanym w [link=http://www.rp.pl/artykul/182625.html]DF z 28 sierpnia br.[/link]). Teraz nie ma już żadnych wątpliwości, [b]podatnicy mają prawo korygować deklaracje VAT również po kontroli podatkowej[/b].

[srodtytul]Łatwiej przy przelewach zagranicznych [/srodtytul]

Kolejną zmianą, która zapewne ucieszy firmy płacące podatki z zagranicznych rachunków bankowych, jest uregulowanie kwestii terminu wygaśnięcia zobowiązania podatkowego w takim wypadku.

Do tej pory były z tym problemy. Nowy art. 60 § 1a [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] przewiduje, że w przypadku polecenia przelewu z zagranicznego rachunku za termin zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia tego rachunku, jeżeli wpłacana kwota zostanie uznana na rachunku bankowym organu podatkowego w terminie pięciu kolejnych dni roboczych. W razie przekroczenia tego terminu za termin zapłaty uważa się dzień uznania kwoty na rachunku bankowym organu podatkowego.

[b]To ważna zmiana dla zlecających przelewy z zagranicy, którzy muszą znać kurs, po jakim bank dokona wymiany na złote polskie. Kurs z dnia obciążenia rachunku podatnika będzie mu znany i będzie mógł precyzyjnie obliczyć wysokość kwoty w walucie, którą bank powinien obciążyć jego konto, aby w całości spłacić zobowiązanie podatkowe.[/b]

[srodtytul]Mniejsza odpowiedzialność nabywcy[/srodtytul]

Począwszy od 1 stycznia 2009 r. [b]za długi podatkowe zbywcy nie będzie odpowiadał już nabywca poszczególnych składników majątku związanego z działalnością gospodarczą[/b].

Art. 112 § 1 ordynacji podatkowej będzie przewidywał, że jedynie nabywca przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Chyba że przy zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć o tych zaległościach.

Przypomnijmy, że nabywca nie odpowiada za zaległości podatkowe zbywcy, które nie zostały wykazane w zaświadczeniu o ich wysokości. Od 1 stycznia 2009 r. o zaświadczenie będzie mógł się ubiegać również zbywca, a nie tylko nabywca (za zgodą zbywcy), jak to jest obecnie.

Nabywca musi jednak pamiętać o 30-dniowym terminie ochronnym takiego zaświadczenia (art. 112 § 7 ordynacji podatkowej).

[srodtytul]Uwaga na przepisy przejściowe[/srodtytul]

Trzeba też zwrócić uwagę na art. 8 nowelizacji, który przewiduje, że do odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe powstałe przed dniem jej wejścia w życie stosuje się art. 112 w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2009 r. Zaległości podatkowe powstają zasadniczo w dniu, w którym upłynął termin płatności. Tak więc nowe, korzystniejsze rozwiązania z art. 112 będą dotyczyły wyłącznie odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe z terminem płatności od 1 stycznia 2009 r.

Warto też wspomnieć o art. 112a ordynacji podatkowej, który przewiduje, że odpowiedzialności nabywcy nie stosuje się do nabycia w postępowaniu egzekucyjnym i upadłościowym, co wyjaśnia wreszcie wątpliwości w tej kwestii.

[srodtytul]Niższe odsetki po korekcie[/srodtytul]

[b]W razie złożenia korekty deklaracji wraz z uzasadnieniem jej przyczyn i zapłaty w całości w ciągu siedmiu dni zaległości podatkowej będzie się stosowało obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 75 proc. stawki standardowej[/b]. Ogłosi ją minister finansów w obwieszczeniu.

Standardową wysokość odsetek będziemy stosować w przypadku korekty deklaracji:

- złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej (norma ta dotyczy także zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli skarbowej przez urząd kontroli skarbowej),

- dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.

[srodtytul]Obejrzymy akta po postępowaniu[/srodtytul]

Ustawodawca zmodyfikował też art. 178 § 1 ordynacji podatkowej. Wynika z niego, że [b]również po zakończeniu postępowania podatkowego strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów[/b]. Obecnie uprawnienie to bywa kwestionowane przez niektóre organy podatkowe.

[ramka] [b]Urząd będzie wiedział o twoich kontach [/b]

Banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe muszą co miesiąc przekazywać ministrowi finansów informacje o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak jest obecnie. Od 1 stycznia 2009 r. do ordynacji podatkowej wprowadzono przepis (art. 82 § 2c), który przewiduje, że minister finansów udostępnia te informacje naczelnikom urzędów skarbowych i urzędów celnych oraz dyrektorom izb skarbowych, izb celnych i urzędów kontroli skarbowej.

W uzasadnieniu do tej zmiany wskazano, że organy podatkowe będą korzystały z tych informacji w czasie kontroli, postępowania lub czynności sprawdzających.

Oznacza to jednak, że urzędy będą wiedziały o wszystkich kontach firmy, niezależnie od ich ujawnienia w zgłoszeniach (np. w NIP-2). Zdecydowanie ułatwi to np. prowadzenie egzekucji z rachunków bankowych, jak również pozwoli sprawniej stosować sankcje karne skarbowe za nieterminowe aktualizowanie zgłoszeń identyfikacyjnych.[/ramka]

[i]Mariusz Marecki jest doradcą podatkowym, dyrektorem w zespole postępowań podatkowych PricewaterhouseCoopers

Tomasz Rolewicz jest doradcą podatkowym, menedżerem w zespole postępowań podatkowych PricewaterhouseCoopers[/i]