To rozstrzygnięcie WSA w Warszawie (wyrok z 30 czerwca 2008 r., III SA/Wa 540/08).
Spółka zajmowała się nabywaniem dla swoich klientów czasu reklamowego w mediach. Wydzieliła całość działalności operacyjnej na rzecz innej spółki i wniosła ją do niej aportem. We wniosku o interpretację spytała, czy dodatnia wartość firmy, jaka powstała przy wnoszeniu aportem, nie wpływa na wielkość proporcji częściowego odliczenia podatku naliczonego. Jej zdaniem dodatnia wartość firmy pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT.
Spółka argumentowała, że powstanie dodatniej wartości firmy nie jest czynnością opodatkowaną, ponieważ pojawia się ona dopiero po zbyciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa w księgach nabywcy.
Izba skarbowa w odpowiedzi stwierdziła, że zgodnie z art. 7 i 8 ustawy o VAT czynność wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowi świadczenie i podlega opodatkowaniu. Dodatnia wartość firmy nie jest obojętna podatkowo, ponieważ ma ona realny wpływ na cenę.
Jest to więc czynność objęta VAT i na mocy § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia wykonawczego z 27 kwietnia 2004 r. jest zwolniona z tego podatku.
Sąd uchylił decyzję. Uznał, że wniesienie aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest wyłączone z opodatkowania. Podobnie jest z dodatnią wartością firmy, która stanowi element tego aportu.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Zgodnie z zasadą neutralności wartość VAT zapłaconego w cenie kupowanych towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej nie może stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu.
Tymczasem praktyka organów podatkowych i sądów wskazywała dotąd na konieczność skorygowania VAT naliczonego w związku z zakupem poszczególnych składników majątkowych wniesionych następnie aportem do spółki (również w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, dalej zcp). Ich zdaniem wniesienie aportu to czynność zwolniona z VAT na podstawie § 8 rozporządzenia do ustawy o VAT. Przy przyjęciu takiej interpretacji zbywca wniesionej aportem zcp ostatecznie ponosiłby zatem koszt podatku (w wysokości, w jakiej był zobligowany do skorygowania VAT), nawet jeśli po wniesieniu aportu składniki majątkowe byłyby nadal wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
W związku z powyższym należy pozytywnie ocenić stanowisko, jakie w tej sprawie zajął WSA. Wyłączenie spod opodatkowania VAT (a nie, jak chciały do tej pory urzędy skarbowe, zwolnienie) nie powinno bowiem rodzić obowiązku korygowania VAT naliczonego odliczonego przy nabyciu poszczególnych składników majątkowych stanowiących zcp.
Konsekwencją wyłączenia z VAT aportu zcp jest również to, że pod ustawę o VAT nie podlega (nie jest więc w konsekwencji zwolniona) dodatnia wartość firmy (tzw. goodwill).
Goodwill nie powinna być bowiem traktowana jako samoistne aktywa, prawa majątkowe ani usługi. Jest to jedynie wartość, która może pojawić się przy zbyciu zcp.
Ustawa o VAT nie wspomina wprost o opodatkowaniu lub wyłączeniu transakcji zbycia bądź wniesienia aportem zcp. W związku z licznymi wątpliwościami co do zgodności art. 6 ustawy o VAT z art. 19 dyrektywy 2006/112/WE należałoby rozważyć wprowadzenie do polskiej ustawy zapisu wyłączającego spod opodatkowania takie transakcje.
