Aby skorzystać w danym roku z „małej działalności gospodarczej":

- trzeba prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,

- przychód z tytułu działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym – jeśli była prowadzona przez cały rok – nie mógł przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku (np. w 2018 r. kwoty 63 000 zł, tj. 30 x 2100 zł).

Czytaj także: Mały ZUS – nowa ulga dla przedsiębiorców od 1 stycznia 2019

Ważne!

W razie prowadzenia działalności gospodarczą przez część poprzedniego roku, limit, którego nie może przekroczyć przychód z tej działalności, jest odpowiednio niższy. Ustalać się go będzie przez podzielenie trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. 63 000 zł) przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku (w 2018 r. 365 dni) i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (np. 334 dni, gdy działalność była zawieszona przez cały marzec 2018 r.). Otrzymany wynik trzeba zaokrąglić do pełnych groszy w górę – jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr; lub w dół – jeśli jest niższa.

Nie dla wszystkich

Z małego ZUS nie skorzysta osoba, która w poprzednim roku:

• prowadziła działalność gospodarczą krócej niż 60 dni, tj. podlegała ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności krócej niż 60 dni,

• rozliczała się w formie karty podatkowej i korzystała ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT,

• podlegała ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki jawnej)

oraz

• spełnia warunki do opłacania preferencyjnych składek, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia,

• wykonuje dla byłego bądź obecnego pracodawcy to, co robił dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Ważne!

Prawo do skorzystania z „małej działalności gospodarczej" nie przysługuje w pierwszym roku prowadzenia działalności, czyli w razie jej rozpoczęcia po 2 listopada 2018 r.

„Mały ZUS" może jednak opłacać osoba, która korzystała wcześniej z „ulgi na start" i „preferencyjnych składek".

Jak długo

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne można opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Podstawa składek

Najniższą podstawę wymiaru składek należy ustalać w trzech krokach:

1. Najpierw określić przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według wzoru:

Roczny przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym

------------------------------------------------------------------------------------ x 30

Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności

Otrzymany wynik podlega zaokrągleniu do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

2. Pomnożyć przeciętny miesięczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik, który Prezes ZUS ogłosi w Monitorze Polskim.

Otrzymany wynik również zaokrągla się do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

3. Porównuje się otrzymany wynik do kwoty 30 proc. minimalnego wynagrodzenia i 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Najniższa podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok. Dlatego, jeśli ustalona najniższa podstawa wymiaru składek jest niższa od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, obowiązującą przedsiębiorcę najniższą podstawą wymiaru składek jest kwota równa 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Od jakiej kwoty płacić

W okresie, w którym prowadzący działalność będzie korzystał z „małej działalności gospodarczej", może w poszczególnych miesiącach opłacać składki na ubezpieczenia od najniższej podstawy wymiaru bądź od kwoty wyższej.

Deklaracje i wyjaśnienia

Oprócz obowiązków związanych z podleganiem ubezpieczeniom, które dotyczą także innych płatników składek, jak przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek, korzystający z małego ZUS będzie miał także inne obowiązki.

Należą do nich:

• obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz o najniższej podstawie wymiaru składek,

• obowiązek przedstawienia na żądanie ZUS dokumentów potwierdzających wysokość rocznego przychodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. Jeśli wezwany tego nie zrobi, ZUS ustali mu za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Prawo rezygnacji

Przedsiębiorca będzie mógł zrezygnować z uprawnienia do ustalania najniższej podstawy wymiaru składek w zależności od wysokości przychodu. Zrezygnować można w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa.

Rezygnacja oznacza jednak, że za miesiąc, w którym przedsiębiorca zrezygnuje oraz za pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego, będzie musiał opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Składka zdrowotna

Zmiany, które wejdą w życie od 1 stycznia 2019 r., nie dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Składki te z działalności należy opłacać od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.

Źródło: www.zus.pl