Tak orzekł WSA w Gdańsku w wyroku z 24 stycznia 2008 r. (I SA/Gd 857/07).

Fiskus zajął w postępowaniu egzekucyjnym nieruchomość należącą do podatnika. Zlecił biegłemu przeprowadzenie jej wyceny. Z czynności tej sporządzony został protokół, który zawierał opis i oszacowanie zajętej nieruchomości rolnej (tzw. operat szacunkowy). Odpis protokołu wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia co do niego zarzutów w terminie 14 dni doręczono podatnikowi. Po bezskutecznym upływie terminu nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji. Organ wydał postanowienie stwierdzające udzielenie przybicia na rzecz licytanta.

Wtedy podatnik wniósł zażalenie, domagając się ponownej wyceny nieruchomości. Twierdził, że jej wartość została znacznie zaniżona. Organ odwoławczy utrzymał w mocy postanowienie organu I instancji. Stwierdził, że żądanie podatnika jest spóźnione, ponieważ nie wniósł zarzutów wobec protokołu z wyceny. Podatnik skierował więc skargę do WSA.

Sąd ją jednak oddalił. Stwierdził, że zaskarżone postanowienie o udzieleniu nabywcy nieruchomości przybicia było zgodne z prawem. Jeśli podatnik nie godził się z zastosowanym operatem szacunkowym, powinien – zgodnie z pouczeniem – wnieść zarzuty we wskazanym terminie. Ich brak oznaczał, że nie miał zastrzeżeń co do wyceny nieruchomości.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Ewa Grzejszczyk, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte

Zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w protokole opisu i oszacowania wartości nieruchomości organ egzekucyjny podaje szczegółowe dane dotyczące nieruchomości, jak również inne okoliczności istotne dla oznaczenia lub oszacowania jej wartości. Oszacowanie wartości zajętej nieruchomości dokonywane jest przez rzeczoznawcę majątkowego wyznaczonego przez organ egzekucyjny. Wszyscy uczestnicy postępowania mogą wnieść zarzuty wobec opisu oraz oszacowania wartości nieruchomości w terminie 14 dni od dnia ukończenia opisu i oszacowania.

Mogą ponadto wnieść zażalenie na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie opisu i oszacowania wartości nieruchomości. Ustawa przewiduje też dodatkowy tryb zmiany wartości oszacowania. Zgodnie z art. 110u § 2, jeżeli w stanie nieruchomości, w okresie między sporządzeniem opisu i oszacowaniem jej wartości a wyznaczonym terminem licytacji, zajdą istotne zmiany, organ egzekucyjny może przeprowadzić dodatkowy opis i oszacowanie jej wartości.W analizowanej sytuacji podatnik nie skorzystał ani z możliwości złożenia zarzutów w stosunku do oszacowania wartości nieruchomości, ani zażalenia na postanowienie organu egzekucyjnego w tej sprawie (zażalenie zostało wniesione dopiero na postanowienie o przybiciu). W konsekwencji, jeśli nie zaszły istotne zmiany okoliczności powodujące zmianę wartości nieruchomości między dniem licytacji a oszacowaniem, nie ma podstaw prawnych do zakwestionowania postępowania organu egzekucyjnego. Wyrok jest zatem jak najbardziej uzasadniony w świetle literalnej wykładni przepisów. Ponadto należy podkreślić, że również celowościowa wykładnia tych regulacji przemawia za takim właśnie rozstrzygnięciem. Skuteczność postępowania egzekucyjnego zapewniona jest bowiem tylko wtedy, gdy możliwość kwestionowania wyceny nie może wynikać z nieuzasadnionego braku aktywności uczestników postępowania na wcześniejszych jego etapach.