Tak orzekł NSA w wyroku z 19 października 2007 r. (II FSK 1214/06).
Spółka powstała w wyniku prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego skorygowała należność w podatku dochodowym za 2000 r. Uznała, że na podstawie § 6 ust. 11 oraz § 9 ust. 2 nieobowiązującego już rozporządzenia ministra finansów z 17 stycznia 1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych może dokonywać odpisów amortyzacyjnych według zasad, stawek i od wartości początkowej ustalonej przez poprzednika, mimo że organ podatkowy w decyzji z 2002 r. ustalił wartość początkową środków trwałych za 1998 r. Zdaniem organów podatkowych decyzja ta była wiążąca. Właściwy dla ustalenia wartości początkowej był § 6 ust. 1 pkt 4 wskazanego rozporządzenia, a więc nieistotna była wartość figurująca w ewidencji poprzednika, lecz wartość ustalona na dzień wniesienia aportem składników przedsiębiorstwa, nie wyższa niż wartość rynkowa.
W skardze do WSA spółka zarzuciła, że takie rozstrzygnięcie organów podatkowych narusza art. 217 konstytucji.
Jej zdaniem organy powinny uwzględnić to, że w wyniku prywatyzacji spółka została następcą przedsiębiorstwa państwowego.
W konsekwencji miała prawo do naliczania amortyzacji od takiej wartości początkowej, jaka została ustalona przez jej poprzednika.
WSA nie przychylił się do jej argumentów. Także skarga kasacyjna została oddalona. NSA wskazał, że decyzja ostateczna może być podstawą do przyjęcia wartości początkowej. Zmiana tej wartości jest możliwa tylko wyjątkowo – przy ulepszeniu środka trwałego lub aktualizacji jego wyceny.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Piotr Zawacki, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
W myśl art. 128 ordynacji podatkowej decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana tych decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania mogą nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w ordynacji podatkowej oraz w ustawach dodatkowych. Ta zasada służy pewności obrotu prawnego.Jednocześnie sąd przypomniał, że ustalona przez podatnika wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej może się zmienić. Na gruncie nowych przepisów o amortyzacji podatkowej tak będzie, gdy:
- podatnik poniesie wydatki na ulepszenie środka trwałego (art. 16g ust. 13 ustawy o CIT);
- podatnik dokona aktualizacji wyceny środków trwałych na warunkach, które określi minister finansów na mocy delegacji ustawowej (art. 15 ust. 5 ustawy o CIT);
- nastąpi trwałe odłączenie od danego środka trwałego części składowej lub peryferyjnej (art. 16g ust. 16 ustawy o CIT).
Dodajmy, że dotyczy to tylko środków trwałych, gdyż ustawa o CIT nie przewiduje możliwości ulepszenia, aktualizacji lub odłączenia w odniesieniu do wartości niematerialnych i prawnych (wspomniane przepisy mówią wyłącznie o środkach trwałych).
