Aby ustalić zakres obowiązku podatkowego cudzoziemca wykonującego pracę w Polsce, trzeba najpierw określić jego status rezydencji podatkowej. Polscy rezydenci podatkowi podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich przychodów, bez względu na miejsce położenia ich źródeł (nieograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast w przypadku polskich nierezydentów podatkowych obowiązek podatkowy w Polsce obejmuje wyłącznie przychody ze źródeł położonych na terytorium naszego kraju (ograniczony obowiązek podatkowy).
Przychód z pracy najemnej
Cudzoziemiec wykonujący pracę w Polsce na podstawie polskiej umowy o pracę powinien otrzymać od swojego polskiego pracodawcy roczną informację o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Informację PIT-11 za 2017 r. należało zatem przekazać do 28 lutego 2018 r. Na podstawie tego dokumentu pracownik ma obowiązek samodzielnie sporządzić zeznanie podatkowe na formularzu:
- PIT-37 – jeśli przychody ze stosunku pracy są jego jedynym źródłem dochodu podlegającym opodatkowaniu w Polsce,
- PIT-36 – gdy poza tymi przychodami osiąga również przychody z innych źródeł, uzyskiwane bez pośrednictwa płatników, które należy zadeklarować i opodatkować wraz z przychodami pracowniczymi (np. przychody z najmu nieruchomości, dywidendy, odsetki, dochód ze stosunku pracy z zagranicy).
Rozliczenie podatkowe należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym w formie elektronicznej lub papierowej. W tym samym terminie trzeba uregulować ewentualną niedopłatę podatku wynikającą z zeznania rocznego.
Płatnik nie wyręczy
Od 2018 r. nie ma już możliwości rozliczenia rocznego podatku przez pracodawcę na formularzu PIT-40, co w wielu przypadkach ułatwiało cudzoziemcom wywiązanie się z obowiązków względem fiskusa. Tym samym, nawet jeśli cudzoziemiec złoży wniosek o rozliczenie przez pracodawcę, spółka nie może dokonać takiego rozliczenia w jego imieniu.
Cudzoziemiec musi ustalić właściwy urząd skarbowy, do którego ma złożyć zeznanie podatkowe. Dla nierezydentów wyznaczono jeden urząd skarbowy w każdym województwie, który obsługuje osoby zagraniczne. Z kolei cudzoziemcy posiadający status polskich rezydentów podatkowych powinni się rozliczyć w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania na terytorium Polski.
Nie zawsze z ulgami
Co do zasady osoby będące polskimi nierezydentami podatkowymi nie mają możliwości dokonania wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Wyjątek stanowią rezydenci podatkowi jednego z krajów UE, EOG lub Szwajcarii, którzy w Polsce osiągają co najmniej 75 proc. swoich przychodów i posiadają wydany w kraju rezydencji certyfikat rezydencji podatkowej. Cudzoziemcy będący nierezydentami mogą natomiast korzystać na takich samych warunkach jak rezydenci z ulg i odliczeń np. ulgi z tytułu wychowywania dzieci, ulgi internetowej, ulgi dla krwiodawców.
Przykład
Praca najemna
Założenia – indywidualne rozliczenie podatkowe z umowy o pracę, przychody brutto 56 000 zł, roczne koszty uzyskania przychodu 1335 zł, składki na ubezpieczenia społeczne pracownika 7677,60 zł, odliczalna część składki na ubezpieczenie zdrowotne (7,75 proc.) 3744,99 zł, suma zaliczek na podatek wpłaconych w trakcie roku 4154 zł.
Anna Tołwińska Menedżer Deloitte Doradztwo Podatkowe
Adrian Jasiński Konsultant Deloitte Doradztwo Podatkowe