- Podatnik założył działalność i zarejestrował się jako podatnik VAT czynny w listopadzie 2016 r. Zgłosił, że będzie rozliczał VAT kwartalnie (VAT-7K). Podatnik nie dokonuje dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT. Pierwszą deklarację złożył 25 stycznia 2017 r. – za IV kwartał 2016. Czy po ostatniej zmianie przepisów o VAT ma prawo do składania deklaracji VAT-7K? Jeśli nie, to co powinien zrobić, aby nie narazić się na konsekwencje ze strony urzędu skarbowego? – pyta czytelnik.
Nowelizacja przepisów o VAT znacznie ograniczyła krąg podmiotów uprawnionych do rozliczania VAT co trzy miesiące. Podatnicy, którzy mogą składać deklaracje kwartalne VAT-7K w urzędzie skarbowym w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale, zostali wymienieni w >tabeli obok.
W zależności od przychodów
Przez małego podatnika rozumie się podatnika podatku od towarów i usług:
a) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1,2 mln euro,
b) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 tys. euro,
– przy czym kwoty wyrażone w euro przelicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł (zob. art. 2 pkt 25 ustawy o VAT).
Uwaga! Dostawy tzw. towarów wrażliwych, tj. towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT, tak przed, jak i po 1 stycznia 2017 r. wyłączają, co do zasady, możliwość rozliczania się za pomocą deklaracji kwartalnych VAT-7K (zob. w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2016 r.: art. 99 ust. 3a–3c ustawy o VAT; natomiast w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. art. 99 ust. 3a pkt 2, ust. 3b i ust. 3c ustawy o VAT). Czytelnik nie dokonuje takich dostaw, zatem przewidziane w tych przepisach wyłączenia możliwości rozliczania się za pomocą deklaracji VAT-7K zarówno przed, jak i po 1 stycznia 2017 r. go nie dotyczą.
12-miesięczna karencja
Obowiązujący od 1 stycznia 2017 r. art. 99 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że przepisów art. 99 ust. 2 i 3 ustawy o VAT nie stosuje się do podatników rejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni – przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym miała miejsce rejestracja.
Artykuł 99 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT wyłącza zatem możliwość składania deklaracji kwartalnych (VAT-7K) przez podatników, którzy:
- rozpoczęli działalność w okresie ostatnich 12 miesięcy rejestrując się od samego początku jako podatnicy VAT czynni
- prowadzą działalność dłużej niż 12 ostatnich miesięcy, ale są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni krócej niż te 12 ostatnich miesięcy (np. na początku prowadzenia działalności korzystali ze zwolnienia z VAT).
Artykuł 99 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT dotyczy zarówno małych podatników, którzy wybrali metodę kasową, jak i małych podatników, którzy tej metody nie wybrali i obowiązek podatkowy ustalają na zasadach ogólnych.
Na mocy przepisu przejściowego zawartego w art. 15 ustawy z 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2024; dalej: ustawa zmieniająca), art. 99 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., stosuje się do podatników, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni po 30 września 2016 r. za okresy miesięczne przypadające po dniu 31 grudnia 2016 r.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że czytelnik założył działalność i zarejestrował się jako podatnik VAT czynny w listopadzie 2016 r. Stosownie do art. 15 ustawy zmieniającej, począwszy od rozliczenia za styczeń 2017 r. czytelnik powinien przejść na miesięczne deklaracje VAT-7. Za IV kwartał 2016 r. czytelnik prawidłowo złożył jeszcze deklarację VAT-7D.
Elektroniczna wysyłka jest zasadą
Deklaracje VAT-7 za okresy od stycznia 2017 r. muszą być obligatoryjnie składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej (zob. art. 99 ust. 11b ustawy o VAT w zw. z art. 14 ustawy zmieniającej). Z tym, że stosownie do art. 16 ustawy zmieniającej, w odniesieniu do okresów rozliczeniowych przypadających od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. nie stosuje się art. 99 ust. 11b ustawy VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., w stosunku do podatników, którzy nie są:
- obowiązani do zarejestrowania się jako podatnik VAT UE;
- dostawcami towarów lub świadczącymi usługi, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., lub nabywcami tych towarów lub usług;
- obowiązani, zgodnie z art. 45ba ustawy o PIT lub art. 27 ust. 1c ustawy o CIT, do składania deklaracji, zeznań, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Jeśli podatnik nie spełnia żadnego z tych warunków, to w 2017 r. może składać papierowe deklaracje VAT-7.
Trzeba zgłosić aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego
Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy
W związku z utratą prawa do rozliczania się z VAT kwartalnie za pomocą deklaracji VAT-7K czytelnik powinien złożyć stosowną aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. Jak bowiem wynika z art. 96 ust. 12 zdanie pierwsze ustawy o VAT, jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, to podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie siedmiu dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Niestety, ustawa zmieniająca, którą to ustawą zostały wprowadzone omawiane zmiany, nie zawiera przepisów przejściowych w tym zakresie.
Przejście na rozliczenie miesięczne jest w tym przypadku obowiązkowe, nie następuje na skutek wyboru podatnika, więc wydaje się, że nawet złożenie aktualizacji VAT-R po upływie 7-dniowego terminu w tym przypadku raczej nie powinno pociągać za sobą sankcji podatkowych.
