Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi kasacyjne fiskusa, który spierał się z podatniczkami o opodatkowanie odstępnego przy najmie.

Sprawa dotyczyła dwóch współwłaścicielek lokalu użytkowego. Kobiety podjęły decyzję o przeznaczeniu go pod najem, a jako formę opodatkowania zysków z najmu wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Wcześniej był wynajmowany spółce, której były udziałowcami.

Zgodnie z umową zawartą z kolejnym, potencjalnym najemcą kobiety miały otrzymywać czynsz płatny miesięcznie oraz jednorazową zapłatę, tzw. odstępne jako wynagrodzenie za zaprzestanie prowadzenia dotychczasowej działalności w lokalu. Odstępne miało być należne, jeśli najemca uzyska wymagane prawem pozwolenia lub inne akty uprawniające go do użytkowania lokalu w działalności.

Wynajmujące zapytały fiskusa, czy jednorazowe odstępne, tak jak zyski z najmu, będzie u nich opodatkowane 8,5-proc. ryczałtem ewidencjonowanym. Same nie miały wątpliwości, że tak. Podkreślały, że odstępne należy się im za dodatkową niedogodność, tj. znoszenie faktu, że w związku z planowanym oddaniem lokalu w najem nie będą mogły prowadzić w nim same działalności ani oddać do korzystania.

To nie przekonało fiskusa. Argumentacja była krótka: odstępne nie mieści się w zakresie przychodów z najmu. Nie jest bowiem świadczeniem pieniężnym otrzymanym z tytułu najmu. W związku z tym nie podlega opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. To przychód z innych źródeł opodatkowany PIT na zasadach ogólnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie przyznał racji urzędnikom. Nie miał wątpliwości, że przychodem z najmu będzie oprócz wynagrodzenia (czynsz) wszystko to, co uzyskuje najemca na podstawie umowy. Tym samym jednorazowa zapłata (odstępne) uiszczona z tytułu umowy najmu będzie podlegała opodatkowaniu 8,5-proc. ryczałtem.

Tak samo uznał NSA. Jak zauważył sędzia Bogdan Lubiński, sporny przypadek jest akademickim przykładem wybiórczego czytania wniosku o interpretację. Fiskusowi umknęło bowiem, że źródłem odstępnego jest umowa najmu.

W ocenie sądu kasacyjnego na sprawę należało spojrzeć przez pryzmat zgodnego zamiaru stron. I bez względu na nazwę spornego świadczenia uznać, że stanowiło ono element najmu.

Wyroki są prawomocne.

sygnatura akt: II FSK 2989-2990/14