Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 30 marca 2016 r. (I SA/Kr 223/16).

Spółka zamierza wprowadzić politykę wynagrodzenia premiowego, w postaci kuponów bonusowych oraz akcji fantomowych, dla osób zajmujących kluczowe stanowiska kierownicze. Wynagrodzenie z tego tytułu ma charakter zmienny i niepewny, a warunki jego otrzymania i wysokości określone są w odrębnej umowie. Zarówno akcje, jak i kupony są pochodnymi instrumentami finansowymi, jednak nie powodują żadnych uprawnień korporacyjnych po stronie ich posiadaczy, a możliwość ich sprzedaży jest ograniczona. Zdaniem spółki przychód z tytułu kuponów bonusowych powstaje w momencie ich realizacji i jest kwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych.

Organ podatkowy w interpretacji IBPB-2-2/4511-400/15/MMA podzielił stanowisko spółki co do momentu powstania przychodu, jednak nie zgodził się z jego kwalifikacją. Zdaniem organu czynnikiem dyskwalifikującym takie stanowisko jest brak spełnienia przesłanek z art. 3 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z powodu ograniczenia zbywalności kuponów bonusowych. Zdaniem organu ostateczna kwalifikacja przychodu wynika z art. 20 ustawy o PIT („inne źródła"), gdyż powstaje z tytułu umowy niebędącej podstawą stosunku pracy. Dodatkowo organ zwrócił uwagę, że w polskim reżimie prawnym brak jest definicji pojęcia „zbywalność". Wobec tego organ powołał się na rozporządzenia Komisji (Europejskiej) nr 1287/2006.

Rozpatrując skargę spółki na powyższą interpretację, WSA podzielił stanowisko organu. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że wykładnia systemowa, zewnętrzna, dokonana w kontekście rozporządzenia Komisji nie pozwala na uznanie kuponów bonusowych za inne zbywalne prawa majątkowe. Za dodatkową przesłankę uzasadniającą takie rozstrzygnięcie przyjął to, że podstawą przychodu jest kontrakt cywilny.

—Hubert Artur Szyszczyński, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Reklama
Reklama

Komentarz eksperta

Andrzej Żołna, starszy konsultant w poznańskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Podmioty rozważające wprowadzenie dodatkowej kategorii wynagrodzenia stanowiącego pewnego rodzaju program motywacyjny, skierowanego najczęściej do kluczowej kadry kierowniczej, powinny zwracać szczególną uwagę na potencjalne skutki podatkowe związane z uczestnictwem w takim programie motywacyjnym.

Z perspektywy zarówno uczestnika tego typu programu motywacyjnego, jak i jego organizatora kluczowe jest potwierdzenie konsekwencji związanych z określeniem momentu powstania przychodu, jak również określenie jego źródła. Podobne wątpliwości powstały po stronie wnioskodawcy, który w drodze interpretacji indywidualnej chciał potwierdzić konsekwencje podatkowe w tym zakresie.

W opinii wnioskodawcy w momencie przyznania uczestnikom kuponów bonusowych uprawniających do zrealizowania przez nich praw w postaci otrzymania w przyszłości świadczenia pieniężnego nie będą na nim ciążyć obowiązki płatnika. Przychód po stronie uczestnika programu motywacyjnego z tytułu realizacji praw z przyznanych kuponów bonusowych, w ocenie wnioskodawcy, powinien zostać uznany za przychód z kapitałów pieniężnych, który powstanie w momencie realizacji przysługujących mu praw.

Treść wydanej interpretacji indywidualnej potwierdziła stanowisko wnioskodawcy w zakresie momentu powstania przychodu, jednak zakwestionowała podejście dotyczące źródła kwalifikacji przychodu. Organ podatkowy nie zgodził się z możliwością uznania kuponów bonusowych za papiery wartościowe. W konsekwencji w ocenie organu przychód osiągnięty przez uczestników z tytułu realizacji tych kuponów nie może zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych, lecz powinien zostać uznany za przychód z innych źródeł.

Stanowisko organu zostało potwierdzone w wyroku WSA w Krakowie. Przedmiotowe rozstrzygnięcie wskazuje, że podmioty organizujące oraz uczestniczące w programach motywacyjnych powinny zwracać szczególną uwagę na to, czy instrument otrzymywany przez uczestników jest papierem wartościowym bądź pochodnym instrumentem finansowym. Wyłącznie uznanie otrzymywanego przez uczestników instrumentu za papier wartościowy bądź za pochodny instrument finansowy pozwoli na skorzystanie z preferencji wynikających z zakwalifikowania takiego przysporzenia jako przychodu z kapitałów pieniężnych i tym samym opodatkowania według stawki 19-proc.

W analizowanym przypadku organ zakwestionował tę możliwość poprzez uznanie, że kupony bonusowe nie cechują się zbywalnym charakterem, a w konsekwencji nie wypełniają definicji papieru wartościowego, o której mowa w treści ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przedmiotowa interpretacja uniemożliwiła potraktowanie takiego przysporzenia jako przychodu z kapitałów pieniężnych.

Jednocześnie warto nadmienić, że organy podatkowe często odmawiają przeprowadzenia oceny określającej, czy dany instrument stanowi papier wartościowy bądź pochodny instrument finansowy, argumentując to tym, że taka ocena powinna stanowić element stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę.