Prawo na zarejestrowany wspólnotowy wzór przemysłowy, będący odpowiednikiem krajowego wzoru przemysłowego, zapewnia ochronę wzoru przemysłowego na terenie całej Unii Europejskiej. Czy w przypadku zakupu licencji na taki wzór podatnik powinien potraktować ją jako wartość niematerialną i prawną, która podlega amortyzacji? – pyta czytelniczka.
Umowa licencyjna charakteryzuje się tym, że podmiot, któremu przysługuje wyłączne prawo do określonego dobra o charakterze niematerialnym (licencjodawca), upoważnia inny podmiot (licencjobiorcę) do korzystania z tego dobra na warunkach ustalonych w tej umowie. Licencjodawca nie przenosi na licencjobiorcę swoich praw, a jedynie udziela mu – nieodpłatnie albo za wynagrodzeniem – prawa do korzystania z nich w ograniczonym zakresie. Zasady udzielania licencji do poszczególnych dóbr niematerialnych wynikają z przepisów odnoszących się do tych dóbr, a w zakresie w nich nieuregulowanym – z przepisów ogólnych prawa cywilnego.
Poprzez odpisy
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o CIT kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a–16m, z uwzględnieniem art. 16. Stosownie do art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte i nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 (wartości niematerialne i prawne).
Licencje podlegają zatem amortyzacji jako wartości niematerialne i prawne, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
- zostały nabyte;
- nadają się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania;
- przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok;
- są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo zostały oddane przez podatnika do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), najmu, dzierżawy lub leasingu (zob. interpretację indywidualną Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 grudnia 2014 r., ILPB4/423-429/14-2/ŁM).
Uregulowania w innych przepisach
Do dóbr niematerialnych, których mogą dotyczyć mogą umowy licencyjne, należą prawa regulowane ustawą z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz prawa, o których mowa w ustawie z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (dalej: PWP). Potwierdziła to – mając na względzie przepisy prawa podatkowego – Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacjach indywidualnych: z 25 marca 2015 r. (IPTPB3/423-424/14-4/KJ) oraz z 18 grudnia 2014 r. (IPTPB3/423-326/14-2/GG). Polscy przedsiębiorcy coraz częściej biorą jednak udział w obrocie międzynarodowym i niejednokrotnie nabywają również licencje na używanie wspólnotowych wzorów przemysłowych, które nie są objęte ww. ustawami.
Odpowiednie stosowanie
Prawo na zarejestrowany wzór wspólnotowy wynikające z rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 (dalej: rozporządzenie) i podlegające ujawnieniu (rejestracji) w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (Office for the Harmonization In the Internal Market – OHIM) jest prawem ochronnym na wzór wspólnotowy będący odpowiednikiem uregulowanego w art. 102 PWP wzoru przemysłowego. Przepisy ustawy PWP stosuje się także odpowiednio do wzorów przemysłowych w sprawach nieuregulowanych w obowiązujących bezpośrednio w krajach członkowskich przepisach prawa Unii Europejskiej określających szczególny tryb udzielania ochrony wzorów przemysłowych, czyli w tym przypadku w rozporządzeniu (art. 4 ust. 1 PWP). Zgodnie z art. 105 § 2 PWP przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast stosownie do przepisów rozporządzenia na mocy przyznania ochrony dla wzoru wspólnotowego nabywa się ochronę na terenie wszystkich państw członkowskich, a więc także na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W konsekwencji prawo ochronne na wzór wspólnotowy jest traktowane analogicznie do prawa ochronnego na wzór przemysłowy w rozumieniu ustawy PWP. Mamy w tym przypadku do czynienia z tożsamością praw wynikających z rejestracji krajowej oraz wspólnotowej wzorów przemysłowych (wspólnotowych). Stanowisko to znajduje potwierdzenie w interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 30 października 2015 r. (ILPB4/4510-1-393/15-2/MC). Do zarejestrowanego wzoru wspólnotowego znajdą zatem zastosowanie te reguły dotyczące amortyzacji, którym podlegają prawa z rejestracji na wzory przemysłowe udzielone przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z ustawą PWP (tak: Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 13 grudnia 2011 r., IPPB3/423-827/11-2/PK1). Trzeba przy tym podkreślić, że wspólnotowy wzór przemysłowy może być przedmiotem licencji na terenie całej Wspólnoty lub jej części (art. 32 ust. 1 zd. pierwsze rozporządzenia).
Gdy są spełnione warunki
Oznacza to, że przy spełnieniu pozostałych warunków amortyzacji podatkowej, czyli:
1) nabycia prawa (licencji),
2) jego gospodarczej przydatności w dniu przyjęcia do używania,
3) przewidywanego okresu używania dłuższego niż rok oraz
4) wykorzystywania takiej wartości przez spółkę na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą
– licencja na posługiwanie się zarejestrowanym wspólnotowym wzorem przemysłowym – stanowiącym odpowiednik wzoru przemysłowego określonego w art. 102 PWP – stanowi wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji, o której mowa w art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT.
Autor jest konsultantem podatkowym w ECDDP Sp. z o.o.
Masz pytanie, wyślij e-mail, tygodnikpodatki@rp.pl
podstawa prawna: ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 851 ze zm.)
podstawa prawna: rozporządzenie Rady (WE) nr 6/2002 z 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (DzU L 3 z 5 stycznia 2002 r., str. 1 ze zm.)