Już za rok podatkowy 2025 najwięksi podatnicy będą musieli składać wraz z deklaracją podatkową nowy rodzaj jednolitego pliku kontrolnego w podatku dochodowym JPK_KR_PD (tzw. JPK_CIT).
JPK_CIT. Wybór narzędzia a specyficzne wymagania
Poprawne przygotowanie JPK_CIT wymaga od firm nie tylko znajomości przepisów i wymogów technologicznych, ale również podejścia wynikającego z wyjaśnienia resortu finansów i praktyki wypracowanej przez samych podatników, ekspertów oraz dostawców rozwiązań technologicznych.
Szczególne emocje budzą właśnie wyjaśnienia fiskusa, które często nie wynikają bezpośrednio z przepisów i wymogów technicznych. Przykładem z praktyki może być stanowisko resortu finansów zgodnie z którym: “w sytuacji, gdy jednostka zamierza stosować znaczniki podatkowe (PD) dla kont pozabilansowych, należy mieć na względzie, aby zapisy na kontach pozabilansowych również odzwierciedlały operacje gospodarcze, a nie jedynie były kwotami zbiorczymi. Tym samym w celu przedstawienia rzeczywistego obrazu ekonomiczno-podatkowego jednostki wskazane jest stosowanie zasad analogicznych do zapisów bilansowych (np. rodzaj dowodu księgowego, opis operacji gospodarczej, itp.)”.
Takie podejście może wymagać utworzenia wielu nowych kont i prowadzić do duplikacji księgowań w ewidencji pozabilansowej, co często stanowi zbyt skomplikowane przedsięwzięcie, nieakceptowalne dla grup międzynarodowych przedsiębiorców. Może to również wymusić zmianę istniejących mechanizmów księgowania oraz przetwarzanie większych ilości danych, co znacząco wpływa na efektywność generowania plików.
Naprzeciw tym oczekiwaniom wychodzą dostawcy oprogramowania do JPK, którzy proponują m.in. tworzenie dodatkowej analityki kont na podstawie dostępnych w systemie ERP parametrów systemowych. W tym zakresie możliwe wykorzystanie jest np. stosowanych wymiarów kontrolingowych dedykowanych do klasyfikacji podatkowej transakcji, stosowanych typów dokumentów czy nawet opisów operacji.
Czytaj więcej:
Innym dostępnym rozwiązaniem jest również tworzenie ewidencji pozabilansowej bezpośrednio w narzędziu do raportowania. W niektórych rozwiązaniach możliwe jest m.in. załadowanie ewidencji pozabilansowej z dodatkowego źródła danych czy automatyczne przeniesienie wybranych zapisów bilansowych na utworzone w narzędziu konta pozabilansowe.
Tym samym, dla podatników, którzy chcą ograniczyć zmiany w systemach ERP, kluczowy może stać się wybór odpowiedniej aplikacji, która posiada odpowiednie funkcjonalności. Istotna jest także jej skalowalność i możliwość szybkiego przetwarzania znacznych wolumenów danych.
Ryzyko uproszczeń a JPK_CIT
Część podatników z uwagi na ograniczenia techniczno-organizacyjne, pomimo publikowanych wyjaśnień decyduje się jednak zastosować uproszczenia takie jak np. zbiorcze ujmowanie różnic przejściowych i trwałych na kontach pozabilansowych.
Na ten moment trudno ocenić rzeczywiste ryzyko związane z przyjęciem takich założeń. Prognozujemy, że pierwsze lata składania plików, mogą być okresem nauki zarówno dla podatników, jak i dla organów skarbowych.
Warto w tym zakresie skorzystać z doświadczeń innych państw. JPK w zakresie ksiąg rachunkowych raportowane cyklicznie przez największych podatników zostały już wprowadzone w m.in. Rumunii dwa lata temu. Organy podatkowe tego państwa zaczęły wysyłać automatyczne powiadomienia dotyczące JPK, aby pomóc podatnikom w kalibracji ich raportów JPK i wykorzystują pliki JPK w swoich analizach statystycznych.
Obsługa automatycznych wezwań może stanowić duże dodatkowe obciążenie dla działów finansowo-podatkowych. Najgorszym możliwym scenariuszem byłoby wykrycie błędnego sposobu raportowania (np. nieprawidłowy kod PD) przez organy po kilku latach i konieczność korygowania wstecz plików JPK_KR_PD.
Czytaj więcej:
Udokumentowanie podjętych decyzji w związku z JPK_CIT
Wdrożenie nowego obowiązku po raz pierwszy łączy się z pewnym stopniem ryzyka, ze względu na kształtowanie się praktyki i dużą liczbę niewiadomych. Tym samym, niezależnie od przyjętej metody wdrożenia i wybranego narzędzia warto podejść do opracowania strategii kompleksowo i spisać najważniejsze przyjęte założenia podczas wdrożenia.
Podczas projektów wdrożeniowych często dąży się do spisania tzw. księgi założeń, czyli podsumowania najważniejszych punktów decyzyjnych wraz z odpowiednią argumentacją wspierającą zastosowanie określonego podejścia. Pozwala to potem na identyfikację najtrudniejszych zagadnień i lepszy transfer wiedzy w przypadku np. dużej rotacji w zespole projektowym.
Szukanie kompromisu pomiędzy procesami istniejącymi w danej organizacji, dostępnymi zasobami i licznymi wymaganiami raportowymi to codzienność największych przedsiębiorców. Natomiast przede wszystkim do nowych obowiązków trzeba podejść racjonalnie i skorzystać z doświadczeń innych oraz powoli kształtującej się praktyki rynkowej.
Autorzy:
Marcin Sidelnik, partner w zespole technologii podatkowych PwC Polska
Magdalena Brzuszczyńska, dyrektorka w zespole technologii podatkowych PwC Polska
Dorota Bokszczanin, partnerka w zespole raportowania podatkowego i strategii podatkowej
