Ograniczenie ustawowym limitem jedynie górnej granicy wysokości odpisów amortyzacyjnych potwierdziła w interpretacji z 20 sierpnia 2015 r. Izba Skarbowa w Katowicach (IBPB-1-1/4511-228/15/ZK).
Sprawa dotyczyła wspólnika spółki komandytowej, która korzystając z dofinansowania Unii Europejskiej, kupowała środki trwałe (jeszcze jako spółka jawna, później przekształcona w komandytową, która przejęła jej prawa i obowiązki). Spółka rozważała obniżenie stawek amortyzacyjnych dla niektórych lub wszystkich środków trwałych, w tym częściowo sfinansowanych ze środków unijnych.
Wspólnik nie wykluczył, że po obniżeniu stawki amortyzacyjne będą bliskie zeru. Jego zdaniem obniżenie stawki będzie skutkowało ujęciem obniżonych odpisów amortyzacyjnych w jego rozliczeniu podatkowym do celów PIT, proporcjonalnie do udziału w zysku w spółce komandytowej. Szczególne znacznie w tym zakresie ma art. 22i ust. 5 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem podatnicy mogą obniżać podane w załączonym do ustawy wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Stawkę zmienia się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Podatnik twierdził, że ustawodawca nie wskazał w żaden sposób, do jakiej minimalnej wysokości stawki amortyzacyjne mogą być obniżone, dlatego uprawnione jest ich obniżenie do wysokości dowolnie wybranej przez podatnika.
Izba zgodziła się z jego zdaniem i potwierdziła możliwość zmiany standardowych stawek przez podatników. W wydanej przez nią interpretacji czytamy: „Okres amortyzacji jest zwykle zbliżony do standardowego okresu użytkowania danego rodzaju środków trwałych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokości stawek amortyzacyjnych wskazanych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o PIT. (...) Podatnik ma więc możliwość zastosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy, z tym że zmienione stawki nie mogą być wyższe od stawek określonych w Wykazie (...) Możliwość obniżania stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności. Taką decyzję podejmuje podatnik. W konsekwencji podatnik, który wybrał metodę amortyzacji określoną w art. 22i ust. 1 ustawy o PIT, ma możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy. Podstawowym warunkiem jest to, aby stawki te nie były wyższe od stawek określonych w ww. Wykazie. Wysokość obniżenia stawki dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika".
Organ podatkowy zaznaczył jednocześnie, że kosztem uzyskania przychodu może być jedynie część odpisów amortyzacyjnych sfinansowanych z własnych środków, a nie objętych dotacjami.
Obniżenie stawek amortyzacyjnych, poza dostosowaniem ich wysokości do aktualnej sytuacji finansowej firmy, może mieć też inne korzystne skutki, jeśli podatnik korzystał z dotacji i sprzedaje środek trwały. Zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów rozliczanych w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez odpisy amortyzacyjne przyniesie później korzyści w postaci wyższych kosztów rozliczanych w kolumnie 8 pkpir. W niej należy ująć m.in. przychód z odpłatnego zbycia składników majątku.
Podobną sprawą, ale na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, zajmowała się niedawno Izba Skarbowa w Łodzi, która wydała 16 lipca 2015 r. interpretację w sprawie kosztów sprzedaży nieruchomości kupionej z dofinansowaniem unijnym (IPTPB3/4510-150/15-4/PM).
Podatnik zapytał, czy w momencie sprzedaży nie w pełni zamortyzowanego środka trwałego, którego zakup częściowo został sfinansowany dotacją, kosztem uzyskania przychodu będzie cała niezamortyzowana wartość, bez rozbicia na część objętą dofinansowaniem i część sfinansowaną z własnych środków. Jego zdaniem podatkowym kosztem sprzedaży nieruchomości będzie wydatek na jej zakup stanowiący jej wartość początkową (w tym sfinansowany dotacją), pomniejszony o sumę dotychczas dokonanych odpisów amortyzacyjnych, zarówno będących kosztem podatkowym, jak i wyłączonych z tej kategorii. Podatkowym kosztem sprzedaży będą więc wydatki na zakup zarówno sfinansowane przez podatnika, jak i pochodzące z dotacji, w części wcześniej niezamortyzowanej.
Organ podatkowy wydał interpretację potwierdzającą to stanowisko.