ROZLICZENIA
Gdy udziałowiec spółki z o.o. wniósł do niej wkład niepieniężny, podstawą opodatkowania tej czynności jest wartość nominalna udziałów, które otrzymał w zamian.
Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 26 lutego 2015 r. (IBPP3/443-1415/14/EJ).
Wnioskodawca wyjaśnił, że jest jedynym udziałowcem spółki z o.o. oraz że wniósł do niej aportem środki trwałe w postaci sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej. W związku z wniesieniem aportu nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego spółki. W zamian za wniesienie wkładu wnioskodawca miał otrzymać udziały o określonej wartości. Jednocześnie spółka została zobowiązana do wypłacenia wnioskodawcy równowartości VAT należnego z tytułu wniesionego aportu. Na tym tle pojawiło się pytanie, co jest podstawą opodatkowania VAT w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki.
Wnioskodawca uważał, że podstawą opodatkowania powinna być suma wartości przedmiotu aportu oraz kwota pieniężna (odpowiadająca kwocie VAT), którą spółka zobowiązana była zapłacić na rzecz wnioskodawcy.
Organ podatkowy uznał jednak, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe. Organ zauważył, że z istoty aportu wynika ekonomiczna wymiana świadczeń między wnoszącym wkład niepieniężny a wydającą udziały spółką. Organ zaznaczył, że w analizowanej sytuacji podstawą opodatkowana dla czynności wniesienia aportu, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, będzie wartość nominalna udziałów wydawanych przez spółkę w zamian za wkład niepieniężny. Tym samym podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą wnioskodawca otrzyma od spółki z tytułu wniesienia aportu, pomniejszone o kwotę VAT.
e
Krzysztof Bekieszczuk
konsultant w dziale doradztwa podatkowego EY w zespole postępowań podatkowych i sądowych
Pogłębiona wiedza
o zmianach klimatu
Analizowana interpretacja porusza dyskusyjną do tej pory kwestię określenia podstawy opodatkowania aportu. W szczególności w stanie prawnym obowiązującym do końca 2013 r. brak było jednolitego stanowiska w tym zakresie.
Część organów i sądów administracyjnych uważała, że podstawą opodatkowania powinna być kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego VAT (przykładowo interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 lipca 2013 r., ITPP1/443-519/13/DM, interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 20 lutego 2013 r., IPPP2/443-1201/12-4/AK, czy wyrok NSA z 14 sierpnia 2012 r., I FSK 1405/11).
Natomiast zgodnie ze stanowiskiem przeciwnym podstawą opodatkowania powinna być wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o VAT – zgodnie z uchylonym art. 29. ust. 9 ustawy o VAT (przykładowo interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 grudnia 2013 r., ILPP2/443-840/13-2/EN, interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 30 października 2013 r., IPPP2/443-216/12/13-5/S/RR, jak również wyrok NSA z 19 grudnia 2012 r., FSK 211/12). Na poglądach wynikających z tego stanowiska zdawał się opierać wnioskodawca w przedmiotowej sprawie.
W związku z istnieniem sprzecznych stanowisk, Rzecznik Praw Obywatelskich w drugiej połowie 2013 r. wystąpił do NSA o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego w zakresie sposobu określenia podstawy opodatkowania w przypadku aportu niepieniężnego do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. NSA odmówił wprawdzie wydania uchwały (postanowienie z 31 marca 2014 r., I FPS 6/13). Niemniej w uzasadnieniu postanowienia o odmowie wydania uchwały odniósł się merytorycznie do przedstawionego zagadnienia, stwierdzając, że do określenia podstawy opodatkowania znajdzie zastosowanie ówczesny art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, więc będzie nią suma wartości nominalnej udziałów stanowiących kwotę należną.
W tym kontekście należy również zwrócić uwagę na nowelizację ustawy o VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2014 r. W wyniku tej nowelizacji uchylono m.in. jej dotychczasowy art. 29 i dodano nowy art. 29a. W nowym artykule wprowadzono treść będącą odpowiednikiem obowiązującego do końca 2013 r. art. 29 ust. 1, nie wprowadzono natomiast odpowiednika art. 29 ust. 9 ustawy o VAT. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy zmieniającej (Sejm RP VII kadencji, druk nr 8905), art. 29 ust. 9 ustawy o VAT był niezgodny z Dyrektywą 2006/112/WE.
Zgodnie z art. 73 tej dyrektywy podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia. Co istotne, dyrektywa w tym zakresie nie pozostawia państwom członkowskim swobody w wyborze reguły ustalania podstawy opodatkowania.
W konsekwencji organ podatkowy w przedmiotowej sprawie słusznie uznał, że podstawą opodatkowania z tytułu aportu będzie wartość nominalna udziałów otrzymanych w zamian za wkład niepieniężny (tj. zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT - wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej). Stanowisko wnioskodawcy, zmierzające do uznania, że podstawa opodatkowania w przypadku aportu powinna być określona m.in. na podstawie sumy wartości przedmiotu aportu, nie znajduje uzasadnienia w obecnie obowiązujących przepisach ustawy o VAT. Co więcej, nawet gdyby ustawodawca wprowadził do obecnie obowiązujących przepisów odpowiednik nieobowiązującego już art. 29 ust. 9 ustawy o VAT, stanowisko takie byłoby nieprawidłowe m.in. ze względu na zasadę prowspólnotowej wykładni przepisów krajowych.
Współautorem komentarza jest Michał Kilijański, doradca podatkowy, menedżer w dziale doradztwa podatkowego EY w zespole podatków pośrednich