Zbliża się okres świąteczny, czas prezentów. Ich przekazywanie może mieć uzasadnienie gospodarcze (np. podtrzymanie dobrych relacji z kontrahentami). Przedsiębiorcy angażują się również w akcje dobroczynne, nierzadko anonimowo, lub przekazują towary, których nie można powiązać z prowadzoną działalnością. Czy takie nieodpłatne przekazanie podlega VAT?

Z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że jeśli podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem lub wytworzeniem towaru, to jego przekazanie należy opodatkować. Jednocześnie z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do działalności opodatkowanej, podatnikowi przysługuje odliczenie. Może to sprawiać wrażenie, że przepisy zamykają się w błędnym kole. Trudno czasem ustalić, kiedy przysługuje prawo do odliczenia.

Fiskus wskazuje w wielu interpretacjach, że prawo do odliczenia VAT nie jest tożsame z realizacją tego prawa. Nawet jeśli przedsiębiorca nie odliczył podatku, lecz zdaniem fiskusa miał takie prawo, nieodpłatne przekazanie powinno zostać opodatkowane. Prawo do odliczenia jest więc często traktowane jako okoliczność obiektywna. Nie zawsze jest to postępowanie słuszne, co potwierdza dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 22 października 2014 r. (ITPP2/443-2022/14/PS). Pytanie dotyczyło przekazania na cele osobiste samochodu osobowego wykupionego przez podatnika po zakończeniu leasingu. Transakcja została udokumentowana fakturą VAT wystawioną na podatnika, który jednak nie zamierzał wykorzystywać auta w działalności, więc nie odliczył podatku.

Przekazanie samochodu dla jego celów osobistych nie było więc opodatkowane VAT. Fiskus potwierdził prawidłowość takiego działania. Uznał, że ocena istnienia lub nieistnienia prawa do odliczenia zależy od decyzji podatnika.

—oprac. mpa

Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii Ożóg Tomczykowski