Użytkujemy kilka samochodów osobowych na podstawie umów leasingu. To umowy podpisane znacznie przed 1 kwietnia br. Mamy wątpliwości, w jaki sposób odliczać VAT z faktur dokumentujących te usługi. Część faktur wystawionych przez leasingodawcę wpłynęła do nas dopiero ?w kwietniu. Czy VAT z tych faktur powinniśmy odliczać według starych czy nowych zasad? W stosunku do dwóch aut wykorzystaliśmy już limit 6000 zł. Czy od kwietnia możemy mimo to odliczać podatek z faktur dotyczących tych właśnie aut? – pyta czytelnik.

Od 1 kwietnia 2014 r. przedsiębiorcy użytkujący samochody osobowe na podstawie umów leasingu weszli ?w nowy reżim odliczenia podatku naliczonego. Począwszy od tego miesiąca, dla każdej nowo podpisanej umowy leasingu można odliczyć więcej podatku niż dotychczas. Obecnie limit odliczenia wynosi bowiem ?50 proc. podatku naliczonego. Wydawać by się mogło, że zmiana ta przyniesie sporą oszczędność. Niestety, równolegle pojawiło się ograniczenie odliczenia podatku od wszelkich innych wydatków związanych z użytkowaniem pojazdów samochodowych, w tym dla usług serwisowych, które często stanowiły istotny ułamek wydatków związanych z utrzymaniem floty samochodowej. Od drugiego kwartału 2014 r. odliczenie VAT od wydatków tego rodzaju również zostało ograniczone o połowę.

Przykład

Podatnik zawarł 1 kwietnia 2014 r. umowę leasingu i umowę na świadczenie usług serwisowych. Obydwie usługi dotyczą samochodu osobowego i będą rozliczane w okresach miesięcznych. Wartość każdej usługi to 1000 zł netto. Zatem VAT na fakturze za leasing i za usługę serwisową za kwiecień 2014 r. wyniesie odpowiednio po 230 zł. Podatnik odliczy z obydwu faktur nie więcej niż 50 proc. kwoty podatku naliczonego, czyli 115 zł ?z jednej faktury.

Zmiana przepisów sprawiła, że ?pojawiały się pytania podatników ?o zastosowanie nowych zasad do rozliczania rat leasingowych od samochodów użytkowanych na podstawie umów zawartych już w przeszłości. Chodzi o auta, w stosunku do których prawo do odliczenia było limitowane do 60 proc., ale nie można było odliczyć więcej niż 6000 zł podatku. Dyskusje na ten temat ucięło Ministerstwo Finansów w wydanej przez siebie broszurze. Dla takich przypadków wskazało w niej na zasadność odliczenia podatku na nowych zasadach, bez uwzględniania starych limitów. Stanowisko ministerstwa nie dziwi, biorąc pod uwagę, że na dzień powstania prawa do odliczenia obowiązują już znowelizowane przepisy i inna niż dotychczas decyzja derogacyjna Komisji Europejskiej w tej sprawie.

Przykład

Podatnik użytkuje samochód osobowy na podstawie umowy leasingu zawartej w kwietniu 2011 r. na pięć lat. Do końca 2012 r. podatnik odliczył już 6000 zł podatku naliczonego z faktur dokumentujących leasing tego pojazdu. W maju 2014 r. podatnik otrzymał fakturę za tę usługę wykonaną ?w kwietniu 2014 r. Na moment weryfikacji prawa do odliczenia przepisy o VAT ograniczają odliczenie do 50 proc. Niezależnie od wcześniejszego wykorzystania limitu odliczenia podatnik ma prawo odliczyć ?z otrzymanej w maju faktury ?50 proc. kwoty podatku.

Ministerstwo wyjaśniło również, ?w jaki sposób oceniać faktury wystawiane i otrzymywane na przełomie marca i kwietnia. W ocenie MF nabywca usługi powinien zweryfikować swoje prawo do odliczenia, biorąc pod uwagę moment powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy. W praktyce zatem faktury za leasing otrzymane w kwietniu, dla których obowiązek podatkowy powstał jeszcze w pierwszym kwartale, będą podlegały staremu ograniczeniu. Natomiast te z obowiązkiem powstałym w kwietniu trzeba rozliczać według nowych zasad.

Takie podejście, choć nieco złożone, wydaje się uzasadnione. Mimo że prawa do odliczenia nie można wykonać aż do momentu otrzymania faktury, to warunek ten nie powinien wpływać na moment oceny prawa do odliczenia, które powinno być zdefiniowane na moment powstania obowiązku podatkowego po stronie sprzedawcy. Warunek otrzymania faktury odracza jedynie moment wykonania tego prawa.

Przykład

Podatnik otrzymał w kwietniu 2014 r. fakturę za usługę leasingu wykonaną ?w marcu 2014 r. Obowiązek podatkowy u sprzedawcy powstanie w dniu wystawienia faktury.

Wariant I

Jeżeli faktura została wystawiona jeszcze w marcu 2014 r., to nabywca usługi będzie musiał zastosować ograniczenia odliczenia obowiązujące przed zmianą przepisów (tj. 60 proc., ?nie więcej niż 6000 zł)

Wariant II

Jeżeli faktura została wystawiona już ?w kwietniu, to podatnik odliczy z niej ?50 proc. podatku.

—Tomasz Wagner, doradca podatkowy, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY