Trwają rządowe prace nad nowelizacją ordynacji podatkowej. Jedną z najbardziej kontrowersyjnych zmian jest wprowadzenie tzw. klauzuli obejścia prawa, pozwalającej fiskusowi na nakładanie podatków na struktury tworzone głównie po to, by podatku uniknąć. Jednakże w najnowszej wersji Ministerstwo Finansów złagodziło kilka rygorów z pierwotnej.
Z projektu znikła dodatkowa sankcja w wysokości 30 proc. uszczuplenia podatku, do którego by doszło w wyniku obejścia przepisów fiskalnych.
– To byłby zbyt drastyczny środek, trudny do zaakceptowania, zwłaszcza gdy optymalizacji podatkowej dokonuje się zgodnie z przepisami prawa – zauważa Przemysław Pruszyński, ekspert podatkowy Konfederacji Lewiatan.
Z kolei Mariusz Marecki, doradca podatkowy w PwC, zauważa, że całkiem wystarczające kary za naruszenie przepisów podatkowych istnieją już dziś w kodeksie karnym skarbowym i w ustawie o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych.
– Wprowadzanie dodatkowej sankcji, gdy nie ma praktyki stosowania nowych przepisów, spotęgowałoby tylko niepewność co do skutków własnych działań po stronie podatników – twierdzi.
Klauzula ma być stosowana tylko do przypadków „znaczących korzyści podatkowych". W trakcie konsultacji międzyresortowych Ministerstwo Gospodarki zwracało uwagę, że takie korzyści warto zdefiniować poprzez określenie konkretnej ich kwoty. Podobnie uważa Mariusz Marecki, zaznaczając, że pozwoliłoby to uniknąć angażowania urzędników skarbowych do drobnych spraw. – Należałoby podać nie tylko wartość kwotową, być może waloryzowaną, ale także sposób wyliczania korzyści podatkowych. Taki algorytm może być bowiem różnie pojmowany, a jego ujednolicenie rozwiałoby wątpliwości – proponuje ekspert PwC.
MF wycofało się też z pomysłu, by o interpretacje prawa podatkowego można się było zwracać tylko w zakresie przyszłych skutków podatkowych.
– Proponowane pierwotnie rozwiązanie ograniczałoby dostęp podatników do interpretacji przepisów podatkowych, często skomplikowanych i trudnych w stosowaniu – ocenia Przemysław Pruszyński. W jego ocenie ta i kilka innych wprowadzonych zmian odpowiadają postulatom zgłaszanym przez przedsiębiorców. W projekcie zrezygnowano bowiem także z kilku innych form rozszerzenia uprawnień fiskusa, np. co do dostępu do informacji z kont bankowych podatników.
Pojawiła się w nim też konkretna data wejścia w życie nowych przepisów: 1 stycznia 2016 r. Jak ustaliła „Rz", projekt ustawy, zawierający m.in. konkretną propozycję brzmienia klauzuli obejścia prawa ma być gotowy na przełomie marca i kwietnia.
