Podział majątku spółki przez wydzielenie jest neutralny na gruncie CIT

Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 18 września 2013 r. (IPTPB3/ 423-235/13-2/GG).

Działalność podatnika – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – zostanie poddana restrukturyzacji. Wybraną formą reorganizacji będzie podział przez wydzielenie, o którym mowa w art. 529 § 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych. W wyniku podziału część majątku spółki zostanie przeniesiona na spółkę akcyjną będącą większościowym udziałowcem wnioskodawcy, część pozostanie natomiast w spółce. Restrukturyzacja jest związana z planowanym rozczłonkowaniem spółki na dwie jednostki organizacyjne, tj. wydział handlowy świadczący usługi pośrednictwa sprzedaży oraz centrum usług wspólnych wykonujące usługi outsourcingowe. Do spółki akcyjnej zostanie przeniesiony wydział handlowy, natomiast w spółce dzielonej pozostanie centrum usług wspólnych.

Wyodrębnienie zostanie dokonane na podstawie uchwały zarządu spółki, uwzględniającej organizacyjne, finansowe oraz funkcjonalne aspekty procesu. Ponadto, zostaną podjęte czynności mające na celu faktyczne rozdzielenie podmiotów ?w ramach wymienionych wyżej obszarów. W szczególności, do obu jednostek zostaną przyporządkowane składniki niezbędne do świadczenia usług (m.in. aktywa trwałe, umowy handlowe oraz należności i zobowiązania handlowe), pracownicy oraz osoby odpowiedzialne za zarządzenie. Uchwała będzie również podstawą do wyodrębnienia wydziału handlowego w ewidencji księgowej spółki, co pozwoli na oddzielne prezentowanie przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów dla obu jednostek. Wydział handlowy oraz centrum usług wspólnych będą posiadać odrębne rachunki bankowe. W uchwale zostanie zamieszczony opis działalności, którą będą prowadzić obie jednostki. Zdaniem wnioskodawcy, będą one w stanie samodzielnie realizować przypisane im zadania.

Podatnik zwrócił się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację indywidualną w celu ustalenia, czy podział spółki przez wydzielenie wydziału handlowego przy jednoczesnym pozostawieniu w spółce centrum usług wspólnych będzie skutkować powstaniem po stronie spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu CIT. Zdaniem podatnika, zdarzenie to nie doprowadzi do powstania przychodu. Zarówno bowiem majątek przejmowany na skutek podziału, jak i majątek pozostający ?w spółce będą zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, co na gruncie ustawy ?o CIT determinuje neutralność podatkową restrukturyzacji.

Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za prawidłowe. Wskazał, że ?w świetle art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT analizowane zdarzenie nie będzie skutkowało powstaniem przychodu dla podatnika w sytuacji, w której zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do spółki przejmującej, jak i zespół składników pozostający w spółce dzielonej będą zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ww. ustawy.

Komentarz eksperta

Tomasz Pająk konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Neutralność podatkowa podziału spółki przez wydzielenie z perspektywy podmiotu dzielonego, jest na gruncie ustawy o CIT uzależniona od tego, czy majątek wydzielany oraz majątek pozostający w spółce dzielonej stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa została zamieszczona w art. 4a pkt 4 ww. ustawy. Jest nią: „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych), w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ta zadania". Zgodnie z ugruntowanym rozumieniem tej regulacji status zorganizowanej części przedsiębiorstwa ma jedynie zespół składników majątkowych, który łącznie spełnia wszystkie zawarte w przepisie warunki. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi więc składać się z zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), których wzajemne powiązania wskazują na to, że nie zostały dobrane w sposób przypadkowy. Zespół ten musi być wyodrębniony organizacyjnie (stanowić odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze przedsiębiorstwa, np. wydział), finansowo (rachunkowość podmiotu musi być prowadzona w sposób umożliwiający autonomiczne przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań) oraz funkcjonalnie (podmiot musi posiadać konkretne funkcje gospodarcze). Ponadto, zorganizowana część przedsiębiorstwa musi mieć zdolność do samodzielnego realizowania określonych zadań gospodarczych, przez co należy rozumieć potencjalną zdolność do funkcjonowania i konkurowania na rynku jako samodzielny podmiot.

Z zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że zostaną spełnione wszystkie warunki uznania obu jednostek organizacyjnych za stanowiące zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W związku z tym, nie zaskakuje wpisujące się w ugruntowaną linię interpretacyjną rozstrzygnięcie izby skarbowej potwierdzające neutralność zdarzenia na gruncie ustawy o CIT. Należy jednak pamiętać, że interpretacja indywidualna zapewnia moc ochronną jedynie w sytuacji, w której stan faktyczny opisany we wniosku będzie zgodny ze stanem rzeczywistym (w analizowanym przypadku – ze stanem, który wystąpi na moment podziału). Dlatego też podatnicy, potwierdzając prawnopodatkowe skutki restrukturyzacji, powinni każdorazowo dopilnować, aby zmiany faktycznie wdrożone w strukturze przedsiębiorstwa były w pełni zgodne z opisem zdarzenia zamieszczonym we wniosku.