- Firma przekazała pewną kwotę na rzecz organizowanego przez Kościół wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Tę kwotę możemy odliczyć od dochodu spółki. W jaki sposób w rocznej deklaracji wykazać tę darowiznę? Czy konieczne jest spełnienie dodatkowych formalności, aby urząd skarbowy nie zakwestionował odliczenia?

– pyta czytelnik.

Przekazaną przez firmę darowiznę należy ująć w części B.3 załącznika CIT-8/O. Wykazywane są w niej darowizny, które można odliczyć od dochodu zgodnie z art. 18 ustawy o CIT.

Odliczeniu od dochodu podlegają:

- darowizny na cele pożytku publicznego,

- darowizny na cele kultu religijnego,

- darowizny na rzecz Kościoła.

Na cele działalności pożytku publicznego...

Darowizny przekazane na cele działalności pożytku publicznego wykazuje się w poz. 42 CIT-8/O.

Zakres działalności pożytku publicznego oraz organizacje prowadzące taką działalność określone są w art. 3 ust. 2 i 3 oraz art. 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Na czym polega działalność pożytku publicznego

Odliczeniu podlegają darowizny przekazywane na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, czyli działalności społecznie użytecznej, prowadzonej przez pozarządowe organizacje. Organizacjami pozarządowymi są osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które:

- nie są jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych oraz

- nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Do organizacji takich zalicza się również fundacje i stowarzyszenia.

Nie zalicza się do nich natomiast:

1) partii politycznych;

2) związków zawodowych i organizacji pracodawców;

3) samorządów zawodowych;

4) fundacji utworzonych przez partie polityczne.

Podmioty, które prowadzą działalność pożytku publicznego to również:

1) kościelne osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego oraz innych kościołów (jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, co w praktyce jest regułą);

2) stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;

3) spółdzielnie socjalne;

4) tzw. sportowe spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami (podmioty te działają na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej).

Podmiotami, o których mowa w ustawie o działalności pożytku publicznego, a więc podmiotami, które mogą otrzymywać darowizny odliczane od dochodu podatkowego darczyńcy, są m.in.:

- prywatne przedszkola i szkoły,

- niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej,

- fundacje,

- stowarzyszenia.

Uwaga!

Warto zauważyć różnicę między organizacjami pożytku publicznego a organizacjami pozarządowymi wykonującymi działalność w zakresie pożytku publicznego. Otóż działalność pożytku publicznego może być prowadzona na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego przez dwie grupy podmiotów: organizacje pozarządowe wskazane właśnie w art. 3, do którego odwołuje się ustawa o CIT, lub organizacje pożytku publicznego.

Organizacja prowadząca działalność pożytku publicznego nie musi mieć statusu organizacji pożytku publicznego. Organizacja pożytku publicznego jest to bowiem podmiot, który nie tylko prowadzi działalność pożytku publicznego, ale uzyskał też wpis do rejestru organizacji pożytku publicznego. Organizacja otrzymuje taki wpis, jeżeli spełnia dodatkowe warunki, określone w ustawie o działalności pożytku publicznego.

Przykład

Bez statusu OPP

Fundacja może prowadzić działalność w zakresie pożytku publicznego, nie mając statusu organizacji pożytku publicznego. Organizacją taką stanie się dopiero od momentu wpisu do sądowego rejestru takich organizacji. Nie oznacza to, że podatnik, dokonując na rzecz takiej fundacji darowizny, nie będzie mógł odliczyć jej od dochodu.

Nie można od dochodu odliczać darowizn dokonanych na rzecz:

- osób fizycznych,

- osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc., oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

...kultu religijnego...

Darowizny na cele kultu religijnego wykazuje się w poz. 43 CIT-8/O.

Prawo do odliczenia takich darowizn wynika z art. 18 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT. Nie należy jednak utożsamiać tej darowizny z darowizną na rzecz Kościoła. Ta druga kategoria darowizn odliczana jest nie na podstawie samej ustawy o CIT, ale odrębnych przepisów, regulujących stosunek państwa do Kościoła.

Darowizna na cele kultu religijnego jest odliczana – jako darowizna pieniężna lub rzeczowa – ze względu na sam swój cel, niezależnie od statusu prawego podmiotu obdarowanego, nie musi być zatem skierowana wyłącznie na rzecz związków religijnych i kościołów. W praktyce jednak, wykazanie celu religijnego darowizny determinuje szczególny status obdarowanego.

Zarówno darowizny na cele działalności pożytku publicznego, jak i darowizny na cele kultu religijnego, są odliczane od dochodu w granicach limitu 10 proc. dochodu podatkowego i w tych granicach wykazywane są w poz. 42 i 43 CIT-8/O. Dochód stanowiący podstawę ustalenia limitu to dochód po wyłączeniu dochodów zwolnionych, niepomniejszony jednak o odliczenie strat z lat poprzednich dokonywanych przez podatnika w roku odliczenia darowizny.

... lub na rzecz Kościoła

Prawo do odliczenia darowizn na rzecz Kościoła, wykazywanych w poz. 44 CIT-8/O wynika z odrębnych ustaw, regulujących stosunek państwa z poszczególnymi kościołami działającymi w Polsce – przykładowo zgodnie z:

- ustawą z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,

- ustawą z 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła obejmuje w szczególności:

1) prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki,

2) prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek,

3) organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa,

4) organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności,

5) prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk,

6) udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie,

7) krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających,

8) przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.

Odliczając darowiznę na rzecz Kościoła, należy mieć na uwadze precyzyjne określenie celu darowizny.

Uwaga!

Wspólnym warunkiem odliczenia wszystkich darowizn pieniężnych jest dokonanie ich przelewem bankowym. Nie podlegają bowiem odliczeniu darowizny w formie gotówkowej. Darowizna inna niż pieniężna powinna być potwierdzona dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Limit 10 proc. dochodu dotyczy łącznie wszystkich darowizn na cele działalności pożytku publicznego i cele kultu religijnego odliczanych w danym roku podatkowym.

—Katarzyna Tomala doradca podatkowy, Grupa Meritum