Przepisy pozwalają podatnikowi na pomniejszenie podstawy opodatkowania o kwotę stanowiącą nawet połowę wydatków poniesionych przez niego na nabycie nowych technologii. Przez nabycie nowych technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej w drodze umowy o przeniesienie tych praw oraz/lub korzystanie z tych praw.

Podatnik będzie uprawniony do odliczenia wydatków na nowe technologie, jeśli nabył wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych (w tym wyniki badań i prac rozwojowych). Warunkami bezwzględnymi skorzystania z ulgi na nowe technologie są:

- umożliwienie wytwarzania nowych lub ulepszonych wyrobów/usług za pomocą nowej technologii;

- niestosowanie nowej technologii na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich pięć lat;

- potwierdzenie powyższego opinią niezależnej jednostki naukowej (w rozumieniu ustawy z 30 kwietnia 2010 roku o zasadach finansowania nauki).

Kiedy możemy odliczyć

Co do zasady, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki i wprowadzono nową technologię do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Przepisy ustawy przewidują jednak rozbieżności od tej reguły w przypadku zaliczek, zadatków płaconych przez podatnika na poczet nabycia nowych technologii lub wydatków ponoszonych w roku następującym po roku, w którym wprowadzono nową technologię do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Jeśli za rok podatkowy, w którym istnieje prawo do skorzystania z ulgi na nowe technologie, podatnik osiąga stratę lub wielkość dochodu jest niższa od kwoty przysługującego mu odliczenia, to takiego odliczenia dokonać może w zeznaniach podatkowych za kolejne trzy lata podatkowe.

Dopuszczalna wysokość

Punktem wyjściowym do ustalenia kwoty odliczenia jest ustalenie kwoty wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii (uwzględnionych w wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej).

Nie wszystkie kategorie wydatków mogą być jednak kwalifikowane jako podlegające uldze na nowe technologie, choć wchodzą w skład wartości początkowej nowej technologii. Kwalifikacja wydatków ujętych w wartości początkowej dla celów ulgi na nowe technologie powinna być przeprowadzana każdorazowo w kontekście charakteru danej technologii oraz sposobu jej wdrożenia u podatnika.

Należy przy tym zauważyć, że odliczenie związane z nabyciem nowej technologii nie może przekroczyć 50 proc. kwoty poniesionych wydatków ujętych w wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej.

Po stronie podatników pojawiła się pewna wątpliwość w zakresie ustalenia kwoty odliczenia w przypadku nabycia innowacyjnych technologii wraz ze środkiem trwałym. Dotyczy ona możliwości zaliczenia do kwoty odliczenia również wydatków ponoszonych na nabycie środków trwałych, w przypadku, gdy są one konieczne do wykorzystania nowej technologii.

Te wątpliwości rozwiał jednoznacznie NSA, który w wyroku z 18 października 2012 r. (II FSK 275/11) orzekł, że „ustawodawca enumeratywnie wskazał, co mieści się w pojęciu nowych technologii, i z całą pewnością nie można do nich zaliczyć (...)" środków trwałych i „nie ma żadnej sprzeczności w osiąganiu celu w postaci wspierania innowacyjności w gospodarce i w objęciu ulgą wyłącznie nowych technologii w postaci niematerialnych efektów prac rozwojowych, bez materialnych składników majątku potrzebnych do dla użytkowania tychże technologii".

W jakich okolicznościach

Nie wszyscy podatnicy mogą skorzystać z ulgi na nabycie nowych technologii.

Możliwości odliczenia nie przysługują podatnikom już korzystającym z ulg podatkowych poprzez prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie uzyskanego zezwolenia. Odliczenia nie można dokonać, jeśli podatnik prowadził działalność na terenie strefy w roku podatkowym, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji lub w roku poprzedzającym.

Kolejnym warunkiem wykluczającym prawo do skorzystania z ulgi na nowe technologie jest uzyskanie zwrotu poniesionych wydatków w jakiejkolwiek formie (np. poprzez dotacje).

Do sytuacji, w których podatnik traci prawo do zastosowania ulgi na nowe technologie, należy również zaliczyć przekazanie prawa w jakiejkolwiek formie i części do nowej technologii innemu podmiotowi w terminie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do swojej ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Monika Gronowska jest starszym konsultantem w zespole Audit of Tax w dziale doradztwa podatkowego i prawnego PwC

Marcin Kania jest stażystą w zespole Audit of Tax w dziale doradztwa podatkowego i prawnego PwC