Tak orzekł WSA we Wrocławiu 19 października 2012 r. (I SA/Wr 1038/12).

Spółka organizuje dla swoich pracowników spotkania integracyjne, których celem jest poprawienie relacji między współpracownikami, a także poszerzenie wiedzy o działalności firmy. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spółka zapytała, czy pozostawiona do dyspozycji pracownikom możliwość wzięcia udziału w organizowanych przez nią imprezach powinna zostać zaliczona do przychodów tych pracowników i czy przychody te podlegają opodatkowaniu PIT.

W ocenie spółki, udział w organizowanej imprezie pracowniczej jest świadczeniem nieodpłatnym, które może zostać opodatkowane tylko w przypadku, gdy zostało faktycznie otrzymane przez daną osobę. Dodatkowo spółka wskazała, że nie jest ona w stanie określić rzeczywistych przychodów z takiego nieodpłatnego świadczenia, a także zakres, w jakim pracownik z niego skorzystał.

Organ podatkowy nie podzielił stanowiska spółki. Wskazał, że powinna ona uznać świadczenie za przychód pracownika i przypisać go temu, kto brał udział w spotkaniach integracyjnych. Natomiast sposobem, w jaki powinna dokonać wyliczeń przychodu, powinno być podzielenie kosztów imprezy przez liczbę uczestniczących w niej pracowników.

Sąd uchylił tę interpretację i przychylił się do stanowiska prezentowanego przez spółkę, zgodnie z którym nieodpłatne świadczenia stanowią przychód dopiero w momencie otrzymania ich przez pracownika. Samo pozostawienie do dyspozycji pracowników możliwości wzięcia udziału w imprezie organizowanej przez spółkę nie jest wystarczające do stwierdzenia, że pracownik faktycznie otrzymał przychód w określonej wysokości. Ponadto Sąd wskazał, że żaden z przepisów podatkowych nie wskazuje na zaprezentowany przez organ podatkowy sposób wyliczenia przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

—Anna Izdebska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Katarzyna Kurzawska-Puchała, doradca podatkowy, menedżer w Deloitte Doradztwo Podatkowe (biuro w Poznaniu)

W świetle obecnego podejścia organów podatkowych uczestnictwo pracownika w spotkaniu integracyjnym (niemającym charakteru szkolenia) stanowi de facto formę nieodpłatnego świadczenia, podlegającego opodatkowaniu PIT jako przychód ze stosunku pracy.

Zdaniem fiskusa, o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza bowiem fakt skorzystania przez pracownika z oferowanych przez pracodawcę spotkań integracyjnych, lecz samo otrzymanie przez pracownika możliwości uczestnictwa w takim spotkaniu. Jednocześnie ewentualne trudności towarzyszące określeniu wartości takiego świadczenia przypadającego na pracownika mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Co więcej, ustalenie wartości takiego świadczenia powinno zostać dokonane poprzez podzielenie kosztu całkowitego imprezy przez liczbę pracowników zaproszonych, a następnie tak ustaloną cenę jednostkową należy przypisać tylko pracownikom uczestniczącym w spotkaniu.

Należy jednak przy tym wskazać, iż wcześniej organy podatkowe stały na stanowisku, że określenie kosztu jednostkowego (będącego jednocześnie przychodem dla pracownika dla celów PIT) powinno zostać dokonane na podstawie listy pracowników, którzy wyrazili chęć uczestnictwa w imprezie integracyjnej (bez względu na to, czy pracownik faktycznie wziął potem udział w spotkaniu) poprzez podzielenie kosztu całkowitego imprezy przez liczbę deklarowanych uczestników.

Takie podejście było jednak niezwykle krzywdzące szczególnie dla pracowników, którzy z różnych (w tym niezależnych od nich ) przyczyn nie mogli wziąć udziału w takim spotkaniu. Z takim poglądem nie zgodził się jednak sąd administracyjny w komentowanym wyroku.

Wynika to przede wszystkim z faktu, że zgodnie z przepisami ustawy o PIT, w przypadku świadczeń nieodpłatnych (w tym uczestnictwa w spotkaniu) opodatkowaniu może podlegać wyłącznie przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (tj. wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). O przychodzie pracownika można by mówić dopiero wtedy, gdyby skorzystał on z postawionych do jego dyspozycji świadczeń, a ponadto gdyby możliwe było ustalenie wartości tego świadczenia według zasad przewidzianych w ustawie o PIT.

Dlatego też w przypadku, gdy wartości świadczeń nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez danego pracownika, a więc gdy wydatki ponoszone są np. całościowo (ryczałtowo), bez względu na to, czy dany pracownik ze świadczeń korzystał, czy też nie korzystał, brak jest podstaw do ustalenia dla tego konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów organizowanego spotkania.

Słuszny wydaje się więc pogląd wyrażony przez sąd, że w przypadku braku konkretyzacji wartości takiego świadczenia, brak jest możliwości rozpoznania przychodu po stronie pracownika z tego tytułu. Przepisy ustawy o PIT nie przewidują bowiem możliwości szacowania przychodu po stronie pracownika. Jest to niewątpliwie pozytywne rozstrzygnięcie dla podatników.