Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 25 lipca 2012 r. (IPTPB3/423-76/11-9/12-S/MF).
Spółka przeprowadza naprawy okresowe i remonty maszyn i urządzeń, niemające charakteru ulepszenia środków trwałych, zaś sprawozdawczość prowadzi zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (MSR). Wydatki związane z tymi remontami ujmuje dla celów rachunkowych:
- na koncie środków trwałych lub środków trwałych w budowie, a po ich oddaniu do użytkowania na koncie środków trwałych, zgodnie z tzw. podejściem komponentowym,
- na koncie czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów lub
- jednorazowo na kontach kosztowych.
Zdaniem spółki w przypadku wydatków związanych z tymi naprawami, dla których nie jest możliwe ustalenie definitywnego okresu, którego dotyczą, koszt podatkowy powinien być rozpoznany w dacie zaksięgowania operacji nabycia towarów i usług związanych z tymi czynnościami, bez względu na rodzaj konta, na jakim zostanie dokonany księgowy zapis (z wyjątkiem ujęcia na kontach rezerw lub biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów).
Organ podatkowy nie zgodził się z opinią podatnika. Po wyczerpaniu toku instancyjnego spółka zaskarżyła otrzymaną interpretację do WSA w Łodzi. Wyrokiem z 3 lutego 2012 r. (I SA/Łd 1570/11) sąd uchylił zaskarżoną interpretację ze względów formalnych. Po ponownym rozpoznaniu sprawy organ uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe.
Stwierdził, że dopiero moment odpisu kosztów w ewidencji rachunkowej w ciężar kont o charakterze wynikowym, mający wpływ na ustalenie wyniku finansowego spółki, jest momentem mającym konsekwencje na gruncie podatku dochodowego w postaci możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów podatkowych. -
Shahen Akopyan konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentuje Shahen Akopyan, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Spór w istocie sprowadza się do interpretacji zawartego w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT pojęcia „ujęcie kosztu w księgach rachunkowych”. Ustawa o CIT nie zawiera definicji tego zwrotu, a ustawodawca zamieścił jedynie słowo „zaksięgowano” w nawiasie w celu wyjaśnienia jego znaczenia.
Taki stan prawny prowadzi do rozbieżności interpretacyjnych, bowiem stanowiska zarówno organów podatkowych, jak i sądów administracyjnych w przedmiotowej kwestii są podzielone. Niemniej, można wyróżnić dwa główne podejścia do interpretowania zwrotu „ujęcie w księgach”.
Zgodnie z pierwszym podejściem „ujęcie w księgach” oznacza rozpoznanie kosztu w oparciu o uregulowania wynikające z ustawy o rachunkowości. Oznacza to, że za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów powinno się uważać dzień, na który ujęto koszt w rachunku wyników (zaksięgowano). Innymi słowy, przez poniesienie kosztów dla celów podatkowych należy rozumieć ich ujęcie w rachunku wyników jako koszt na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego. Podobne stanowiska prezentują głównie organy podatkowe, m.in. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 2 grudnia 2009 r. (IPPB5/423-632/09-2/PJ).
Drugie podejście zakłada autonomiczność podatkowych i rachunkowych zasad ujmowania wydatków. Opiera się ono na systemowej wykładni prawa, zgodnie z którą brak jednoznacznego przywołania zasad z innej gałęzi prawa (bilansowego) zarówno w art. 15 ust. 4d, jak i w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT powinien być traktowany jako brak konieczności utożsamiania kosztów podatkowych jedynie z kosztami ujmowanymi w rachunku wyników dla celów rachunkowych.
Zakładając, iż mamy do czynienia z wydatkiem remontowym, który dla celów podatkowych nie zwiększa wartości początkowej środka trwałego ani nie dotyczy konkretnego okresu, wydatek taki może być rozpoznany jako koszt podatkowy w momencie poniesienia. Przez datę poniesienia należy zaś rozumieć dzień, w którym następuje ujęcie faktury w księgach rachunkowych podatnika (tj. ujęcie w bilansie lub rachunku wyników), niezależnie od sposobu odniesienia danego wydatku w koszty rachunkowe.
W ostatnim czasie drugie z przedstawionych powyżej stanowisk zaczyna przeważać w kwestii rozliczania wydatków remontowych, zwłaszcza w orzecznictwie sądów administracyjnych. Potwierdza to m.in. wyrok NSA z 17 lutego 2010 r. (II FSK 1540/08), wyrok WSA w Warszawie z 30 maja 2011 r. (III SA/Wa 3044/10) oraz wyrok NSA z 20 lipca 2012 r. (II FSK 2406/11).
