Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił spółce prawa do kosztów w wypadku niedokończonej amortyzacji obcych środków trwałych (sygnatura akt II FSK 1002/11).
Zdaniem NSA podatniczka, która na polecenie UOKiK była zmuszona do rezygnacji z najmu lokali, może zaliczyć straty z tym związane do kosztów uzyskania przychodów. Chodzi o straty, które powstały w wyniku niezamortyzowanych do końca inwestycji w obcych środkach trwałych.
Jak podkreśliła sędzia NSA Anna Dumas, w tym wypadku działania spółki były podyktowane względami ekonomicznymi. Strata, która powstała w związku z koniecznością zamknięcia części sklepów, nie należała do wyłączonych przez ustawodawcę z kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT.
Likwidacja nie ogranicza się do fizycznego unicestwienia środka trwałego
Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli utraciły one przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.
NSA uznał, że w tym wypadku straty spółki mieściły się w ogólnej definicji kosztów uzyskania przychodów, czyli miały na celu zabezpieczenie źródła przychodów.
Interpretacja podatkowa, którą ocenił NSA, była konsekwencją strategii inwestycyjnej jednej ze spółek dystrybucyjnych. W 2008 r. podatniczka nabyła 100 proc. udziałów w innej firmie. Do przejęcia konieczna była zgoda UOKiK.
Prezes urzędu wydał ją we wrześniu 2008 r., ale zgoda ta była warunkowa. Prezes UOKiK zażądał trwałego i nieodwracalnego wyzbycia się przez podatniczkę wszelkich praw, w tym praw najmu, do 38 enumeratywnie wskazanych placówek sklepowych. Dał jej na to czas do końca 2009 r. W razie niezrealizowania tego warunku UOKiK mógł nałożyć na wnioskodawcę karę pieniężną.
Spółka dostosowała się do tych zaleceń prezesa urzędu i przed terminem rozwiązała umowy najmu wskazanych lokali.
We wniosku podkreślono, że strategia rozwoju firmy nie wyklucza dalszych przejęć. To oznacza, że w przyszłości spółka będzie zmuszona do dalszego wyzbywania się wynajmowanych lokali. Jej zdaniem w takiej sytuacji, po skróceniu umów najmu, może rozliczyć w koszty niezamortyzowane do końca nakłady związane z przystosowaniem wynajmowanych lokali do swoich potrzeb.
Fiskus był przeciwnego zdania. To, że poczynione przez wnioskodawcę nakłady nie zostały w pełni zamortyzowane, wywołane zostało jego świadomym i zaplanowanym działaniem, a nie przyczynami niezależnymi.
W interpretacji podkreślono, że warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieumorzonej wartości środka trwałego w sytuacji, gdy nie następuje zmiana rodzaju działalności użytkującego, jest jego faktyczna likwidacja. W ocenie fiskusa samo zakończenie (rozwiązanie) umowy najmu czy dzierżawy to nie fizyczna likwidacja środka trwałego.
Spółka nie dała jednak za wygraną i miała rację. Stanowiska fiskusa najpierw nie zaakceptował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, a następnie NSA. Wyrok jest prawomocny.
