Tak orzekł WSA w Poznaniu 3 lipca 2012 r. (I SA/Po 378/12).
Spółka z o.o. rozważa likwidację. Jej majątek ma zostać przekazany jedynemu udziałowcowi. Chodzi o wszelkie składniki majątkowe spółki, w tym posiadane nieruchomości oraz ewentualne zobowiązania. Udziałowiec objął udziały w spółce, wnosząc wkład niepieniężny (aport).
Udziały w spółce zostaną wniesione do ich udziałowca w ramach wkładu niepieniężnego, obejmującego wyłącznie te udziały. Spółka zadała pytanie, czy przekazanie majątku jej udziałowcowi w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym nie będzie wiązało się z powstaniem po stronie spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu. Zdaniem spółki po jej stronie nie powstanie żaden przychód.
Powołała się na art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT, które mówią o przedmiocie opodatkowania i dochodzie. Podkreśliła, że art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, który zawiera katalog przykładowych sytuacji powodujących powstanie zobowiązania podatkowego, nie wymienia likwidacji spółki. Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem. Jego zdaniem w spółce powstanie przychód w wysokości przekazanego majątku.
Spółka wniosła na to rozstrzygnięcie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, jednak sąd oddalił skargę. Orzekł, że ustawa o CIT nie wspomina o likwidacji spółki, jednak wyliczenie w art. 12 ustawy o CIT zdarzeń powodujących przychód ma charakter przykładowy. Pojęcie dochodu jest pojęciem bardzo szerokim.
— Klaudia Kurzawińska, współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Piotr Zawacki doradca podatkowy, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)
Komentuje Piotr Zawacki, doradca podatkowy, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)
Zagadnienie opodatkowania przekazania majątku polikwidacyjnego po stronie spółki przekazującej jest przedmiotem sporu między podatnikami a organami podatkowymi. Podatnicy twierdzą, że przekazanie takich składników nie prowadzi do powstania w spółce przychodu do opodatkowania CIT.
Odmienne stanowisko prezentuje fiskus, który twierdzi, że po stronie spółki powstaje w takim przypadku korzyść majątkowa o konkretnym wymiarze podlegająca opodatkowaniu CIT.
Takie przekazanie prowadzi bowiem do wygaśnięcia roszczenia wspólnika wobec spółki, o którym mowa w art. 286 k.s.h. Przepis ten mówi, że w przypadku likwidacji spółki majątek pozostały po zaspokojeniu wierzycieli dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów. Tym samym przeniesienie przez spółkę na rzecz wspólnika własności składników majątkowych prowadzi do zmniejszenia jej zobowiązań względem tego wspólnika.
Dodatkowo przesunięcie takie rodzi skutek rozporządzający powodujący przejście własności tych składników. W konsekwencji, zdaniem organów skarbowych, przekazanie majątku polikwidacyjnego powinno być traktowane dla celów CIT jako czynność odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, o którym mowa w art. 14 ustawy o CIT. Skutkiem tego przekazania jest powstanie przychodu w wysokości wartości rynkowej zbywanego majątku.
W mojej ocenie stanowisko to nie zasługuje na aprobatę. Przekazanie majątku polikwidacyjnego powinno być traktowane jako czynność jednostronna, która nie powoduje żadnego przysporzenia po stronie spółki. Świadczeniu spółki na rzecz wspólników nie odpowiada bowiem jakiekolwiek świadczenie z ich strony. Opisanej operacji nie można utożsamiać z odpłatnym zbyciem majątku, o którym mowa w art. 14 ustawy o CIT, a także z czynnością powodującą powstanie przychodu na gruncie art. 12 ustawy o CIT.
Spółka przekazuje wspólnikom majątek polikwidacyjny na skutek spełnienia przewidzianych umową spółki i przepisami k.s.h. wymogów dotyczących takiej wypłaty przy likwidacji.Co ciekawe, podobne stanowisko zaprezentował ten sam WSA w Poznaniu, który w wyroku z 25 maja 2010 r. (I SA/Po 251/10) uznał, że „nie ma wątpliwości, co do tego, iż przy likwidacji spółki nie dochodzi do powstania przychodu po stronie spółki likwidowanej w związku z wydaniem majątku udziałowcom w wyniku likwidacji”.
Komentowany wyrok WSA wpisuje się w aktualne niekorzystne dla podatników stanowisko fiskusa (m.in. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 9 marca 2012 r., IPPB3/423-1053/11-2/DP). Miejmy nadzieję, że omawiane zagadnienie trafi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który potwierdzi racje podatników i uzna, że przekazanie majątku polikwidacyjnego nie prowadzi do powstania przychodu opodatkowanego CIT.
