Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 8 czerwca 2012 r. (IPTPP2/443-169/12-8/KW).
Podatnik (muzeum) jest instytucją kultury w organizacji, wpisaną do rejestru instytucji kultury. W ramach działalności statutowej kolekcjonuje pamiątki i eksponaty muzealne na wystawę stałą, która będzie otwarta w przyszłości. Ponadto organizuje spotkania z artystami i pisarzami oraz połączone z wywiadami koncerty piosenkarzy i aktorów. Imprezy te są biletowane – odpłatne, lub niebiletowane – nieodpłatne, w zależności od specyfiki każdej z nich. Kryterium stosowanym przy podejmowaniu decyzji o odpłatności lub jej braku jest m.in. popularność artystów biorących udział w imprezie lub krąg osób, do których jest ona adresowana. Ponadto dla osób związanych ze środowiskiem muzycznym, w szczególności z krajowym festiwalem, jak również dla przedstawicieli organizatora (muzeum) bilety przekazywane są nieodpłatnie. Muzeum nie osiąga obecnie zysków ze swojej działalności.
Zdaniem podatnika usługi polegające na organizowaniu przez muzeum w ramach działalności statutowej spotkań z artystami, pisarzami, koncertów piosenkarzy czy aktorów, połączonych z wywiadami i nagrywanych dla celów archiwalnych muzeum są zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 18 ustawy o VAT.
Izba Skarbowa w Łodzi uznała to stanowisko za nieprawidłowe. Jej zdaniem usługi polegające na organizowaniu przez muzeum w ramach działalności statutowej spotkań z artystami, pisarzami czy też koncertów, na które są sprzedawane bilety wstępu, podlegają opodatkowaniu VAT i nie korzystają ze zwolnienia. W przypadku jednak organizacji jednej z takich imprez, na którą wstęp byłby nieodpłatny, a impreza byłaby zorganizowana w celu promocji działalności muzeum o charakterze kulturalnym, usługa ta nie podlegałaby opodatkowaniu VAT.
Komentarz eksperta:
Katarzyna Rapacz, konsultantka w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT zwolnione z podatku są usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 406). Zwolnienie to może mieć zatem zastosowanie m.in. do muzeów, teatrów czy orkiestr symfonicznych będących państwowymi lub samorządowymi instytucjami kultury.
Zwolnienie to stosuje się zgodnie z art. 43 ust. 18 ustawy o VAT, pod warunkiem że instytucje kultury wykonujące czynności, o których mowa wyżej, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a zatem musi chodzić o działalność non profit. Natomiast w przypadku osiągnięcia zysków powinny być one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług w zakresie kultury.
Wskazane powyżej zwolnienie dla instytucji kultury nie ma jednak charakteru absolutnego. Nie ma zastosowania do usług wstępu (tj. sprzedaży biletów) na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego. W konsekwencji organ słusznie uznał, że sprzedaż usług wstępu na organizowane przez muzeum spotkania z artystami, pisarzami czy też koncerty nie korzysta ze zwolnienia.
Podatnicy powinni również pamiętać, że zwolnieniem nie są objęte nie tylko wymienione wcześniej usługi kulturalne, ale również m.in. usługi wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i inne usługi związane z kulturą, produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach czy też usługi wydawnicze.
Odnosząc się do usług nieodpłatnego wstępu na imprezy kulturalne, należy zwrócić uwagę na to, że znaczenie dla ustalenia, czy odpowiednie świadczenie podlega opodatkowaniu VAT, ma ustalenie celu tego świadczenia. Jeśli nieodpłatne świadczenie będzie odbiegało od celu prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy taka nieodpłatna czynność zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT powinna być uznana za odpłatne świadczenie usług.
Trzeba zatem pamiętać, że nieodpłatne świadczenie nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT tak długo, jak długo będzie miało związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.