„Budujemy i nie tylko" sp. z o.o. zawarła kontrakt na okres dłuższy niż rok. W kontrakcie opisane są etapy prac i terminy ich realizacji. Faktury są wystawiane przez spółkę usług proporcjonalnie do stopnia zaawansowania prac.

Przed wystawieniem faktury zakończenie danego etapu prac potwierdzane jest protokołem odbioru. W jakim okresie spółka powinna wykazać przychód? Dodatkowo, przed rozpoczęciem prac spółka dostała zaliczkę. Czy powinna potraktować ją jako przychód podatkowy?

Przy kontraktach długoterminowych spółka w trakcie świadczenia usługi ponosi duże nakłady, wykazując przychód tylko w ściśle określonych momentach.

Ustawa o CIT

jako datę powstania przychodu podatkowego wskazuje dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Innymi słowy, przychód podatkowy należy wykazać w związku z okolicznością, która powstała jako pierwsza:

- wykonaniem usługi,

- częściowym wykonaniem usługi,

- wystawieniem faktury

- otrzymaniem płatności.

Uwaga!

Zgodnie z ustawą o CIT, otrzymane zaliczki nie są przychodem podatkowym.

Odnosząc te regulacje do kontraktów długoterminowych, najczęstszym momentem wykazania przychodów będzie częściowe wykonanie usługi, potwierdzane stosownym protokołem odbioru wykonanych prac. Kontrahenci sami uzgadniają poszczególne etapy wykonywanych prac w zależności od charakteru usługi.

Przychód podatkowy należy wtedy wykazać z chwilą podpisania protokołu odbioru prac jako potwierdzenia częściowego wykonania usługi. Jeśli przed protokołem odbioru wykonawca usługi wystawi fakturę bądź otrzyma płatność, która nie jest zaliczką, wtedy przychód należy wykazać z chwilą wystawienia faktury lub otrzymania płatności.

W kontraktach długoterminowych specyficzne jest również ujmowanie kosztów uzyskania przychodów. Należy tutaj podzielić wszystkie koszty na dwa rodzaje: koszty bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty bezpośrednie) i koszty inne (tzw. koszty pośrednie).

Różnica między nimi polega na tym, że poniesienie kosztu bezpośredniego można odnieść do osiągnięcia konkretnego przychodu. Innymi słowy: bez poniesienia tego kosztu nie byłoby możliwe osiągnięcie odpowiadającego mu przychodu. Przykładem takich kosztów są materiały użyte do budowy czy usługi obce nabyte do zrealizowania poszczególnych etapów prac. Jeżeli spółka nie jest w stanie przypisać kosztu do konkretnego przychodu, powinna uznać go za koszt pośredni.

Koszty bezpośrednie wykazuje się w tym samym okresie co odpowiadający im przychód, natomiast koszty pośrednie rozpoznaje się w bieżącym okresie, tj. w momencie ich ujęcia w księgach rachunkowych.

Zobacz "Co zrobić z fakturą, która dotarła do firmy po zakończeniu roku podatkowego"

Należy zaznaczyć, że jeżeli spółka wykazuje przychód z tytułu częściowego wykonania usługi, powinna ująć koszty podatkowe jedynie w takiej kwocie, w jakiej zostały poniesione w celu realizacji usługi.

Przy alokowaniu odpowiednich kosztów do przychodów należy uważać na koszty wynagrodzeń, szczególnie pracowników, którzy np. pracują na budowie. Zgodnie z ustawą CIT wynagrodzenia pracowników są kosztami uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem, że zostały wypłacone w terminie zgodnie z regulaminem pracy.

Jest to przepis szczególny regulujący moment wykazania wynagrodzeń jako kosztów podatkowych. To oznacza, że nie powinno się przyporządkowywać do przychodów wynagrodzeń pracowników, których praca bezpośrednio wpływa na poziom osiąganych przychodów. Takie koszty mogą być ujęte jako koszty podatkowe jedynie w miesiącu, za który są należne

Rozliczamy długoterminowy kontrakt budowlany

Spółka „Budujemy i nie tylko" zawarła kontrakt na okres dłuższy niż rok, w którym zostały opisane kolejne etapy prac i terminy ich realizacji. Po każdym etapie podpisywany jest protokół odbioru prac budowlanych i potem spółka wystawia fakturę. W takiej sytuacji spółka powinna wykazać przychód podatkowy w chwili częściowego wykonania usługi na koniec każdego kolejnego etapu.

Potwierdzeniem częściowego wykonania usługi w tym przypadku jest podpisany przez odbiorcę protokół wykonania danego etapu prac budowlanych, stanowiący podstawę do wykazania przychodu w dniu jego podpisania i w kwocie wynikającej z umowy. Kwota ta powinna być tożsama z kwotą pokazaną na fakturze za dany etap usługi.

Środki pieniężne otrzymane przez spółkę przed rozpoczęciem prac powinny być wykazane jako zaliczka i nie powinny być ujęte w przychodach podatkowych. W omawianym przypadku strony kontraktu umówiły się na taki harmonogram płatności, który uwzględnia przekazanie zaliczki na poczet usługi.

Jednak gdyby spółka wystawiła fakturę przed rozpoczęciem prac i potem otrzymała środki pieniężne, a umowa między kontrahentami nie przewidywałaby takiego sposobu postępowania, to musiałaby wykazać przychód podatkowy w kwocie wynikającej z wystawionej faktury.

Podstawa prawna:

- art. 12 ust 3a, art. 15 ust 4 – 4e ustawy o CIT

Autor jest konsultantem, a autorka menedżerem w dziale prawnopodatkowym PwC