Tak stwierdziła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 9 lutego 2011 (IPPB3/423-855/10-4/JB).

Spółka posiada akcje w spółce kapitałowej, których nabycie sfinansowała ze środków uzyskanych z pożyczki. Od tej pożyczki nie zapłaciła odsetek. W najbliższym czasie obie spółki mają zostać połączone w ten sposób, że spółka kapitałowa będzie spółką przejmującą.

Wnioskodawczyni wystąpiła do organu podatkowego o potwierdzenie, czy może rozpoznać odsetki od pożyczki na nabycie akcji jako koszty uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Podkreśliła, że nie są one tożsame z „wydatkami na objęcie udziałów albo akcji”, które zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów do czasu ich zbycia.

Celem zaciągnięcia pożyczki na nabycie akcji jest pozyskanie kapitału. Natomiast przez wydatki na objęcie akcji rozumie się wydatki pozostające w bezpośrednim związku z objęciem akcji, takie jak cena nabycia, opłaty notarialne czy opłaty skarbowe.

Zdaniem spółki skoro odsetki od pożyczki na nabycie akcji nie są „wydatkami na objęcie akcji”, ale pozostają w związku przyczynowym z potencjalnym przychodem spółki lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów, to będą kosztami uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Izba skarbowa potwierdziła prawidłowość tego stanowiska.

Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową PwC

Komentuje Radosław Baraniewicz, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC:

Art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT warunkowo wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z nabyciem udziałów lub akcji w spółkach kapitałowych.

Celem ustawodawcy nie było definitywne wyłączenie tych wydatków z kosztów podatkowych, lecz przesunięcie w czasie możliwości uwzględnienia ich w rachunku podatkowym do momentu zidentyfikowania przychodu podatkowego z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji.

W praktyce powstają wątpliwości, które wydatki poniesione w związku nabyciem akcji są objęte zakresem wskazanego ograniczenia. Można bowiem wyróżnić wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów lub akcji (opłata skarbowa, opłata notarialna, prowizja biura maklerskiego) oraz wydatki pośrednie, na pozyskanie źródeł finansowania. Do tej kategorii należy zaliczyć odsetki od pożyczek lub kredytów na nabycie akcji.

Słusznie izba skarbowa potwierdziła stanowisko podatnika, że wydatkami na nabycie udziałów lub akcji są jedynie te, bez których nie byłoby w praktyce możliwe nabycie praw korporacyjnych. W konsekwencji wskazanym ograniczeniem nie mogą być objęte odsetki od pożyczek, ponieważ z formalnoprawnego punktu widzenia nie mają wpływu na skuteczność procedury nabycia akcji.

Wydatki na spłatę odsetek mogą być wprawdzie związane z nabyciem akcji, lecz ich związek nie jest bezpośredni.

Gdyby celem prawodawcy było szerokie ujęcie wydatków związanych z nabyciem akcji, to w art. 16 ust. 1 pkt 8 wprost odniósłby się do wydatków na pozyskanie kapitału zewnętrznego w celu sfinansowania takiej inwestycji.

Alternatywnie mógłby zdefiniować pojęcie „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów” poprzez wyraźne doprecyzowanie, że mieszczą się tu nie tylko wydatki bezpośrednio powiązane z nabyciem udziałów, ale również koszty pozyskania pożyczek lub kredytów.

Konsekwentnie, jeśli odsetki od pożyczki na nabycie akcji w spółce zależnej spełniają warunki stawiane kosztom uzyskania przychodów w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT oraz zostały zapłacone lub skapitalizowane (i tym samym nie są objęte wyłączeniami określonymi w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a i art. 16 ust. 1 pkt 11), to podlegają zaliczeniu do takich kosztów.

Warto również zwrócić uwagę, że nie zawsze stanowisko organów było takie, jak zaprezentowane przez warszawską Izbę Skarbową.

Początkowo kwalifikowały one wydatki na zapłatę odsetek od pożyczek jako koszty bezpośrednio warunkujące nabycie akcji. Niemniej taka interpretacja została słusznie zakwestionowana w orzecznictwie sądowym (m.in. w wyroku NSA z 13 stycznia  2006,  II FSK 229/05).

Czytaj też:

 

Zobacz: