Końcówka 2010 roku była niezwykle emocjonująca dla podatników VAT. Ministerstwo Finansów przygotowało kilka projektów zmian do [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2004/DU2004Nr%2054poz%20535a.asp]ustawy o VAT[/link] i rozporządzeń wykonawczych Śledzenie tych projektów i prac nad nimi było zadaniem wielce czasochłonnym.

[ramka][b]Zobacz: [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,581689-Gdzie-szukac-nowych-przepisow-o-VAT.html]Gdzie szukać nowych przepisów o VAT[/link][/b][/ramka]

Zmiana stawek VAT (co do zasady na wyższe) na wszystkie towary i usługi była pierwszą taką zmianą od wejścia w życie przepisów o VAT w 1993 r. Było to więc ogromne wyzwanie dla przedsiębiorców, którzy musieli odpowiednio przygotować swoje firmy. Zaczynając od określenia, jaka stawka będzie właściwa od 2011 r., przez zdefiniowanie, jak rozliczenia powinny wyglądać w okresach przejściowych, do dostosowania systemów księgowych do tych zmian.

[ramka][b] Zobacz: [link=http://www.rp.pl/temat/574683.html]Stawki w VAT w latach 2011-2018[/link][/b][/ramka]

Połączenie zmian stawek z obowiązkiem stosowania dla celów VAT klasyfikacji statystycznych z 2008 r. (nie jak poprzednio z 1997 r.) oznaczało dla wielu przedsiębiorstw konieczność kompleksowej oceny własnej działalności pod kątem stosowanych stawek VAT. Są branże, które szczególnie zostały dotknięte tymi zmianami.

Do dziś nie ma jasności co do właściwej stawki w przypadku wielu towarów spożywczych, m.in. piekarniczych czy mleczarskich, a Urząd Statystyczny w Łodzi jest oblegany przez podatników pragnących ustalić nowe kody PKWiU na swoje produkty. Rozpoczęto też prace legislacyjne, które mają usunąć stwierdzone już „niedociągnięcia” w przepisach.

Warto tu dodać, że ustawodawca odszedł jednak od klasyfikacji statystycznych w przypadku wielu usług na rzecz ich definicji, które zostały wprowadzone do ustawy.

W wypadku niektórych usług, np. medycznych, szkoleniowych czy finansowych, konieczna stała się ocena, czy świadczone usługi mieszczą się w definicjach ustawowych, gdyż PKWiU nie jest wskazówką dla oceny, czy mamy prawo do zwolnienia, czy nie. Należy jednak wspomnieć, że już na tym etapie jest jasne, że nowelizacja ta w praktyce w przypadku usług medycznych czy szkoleniowych jest źródłem wielu wątpliwości.

Często w sytuacjach niestandardowych konieczne będzie odwołanie się do wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który ma na swoim koncie wiele orzeczeń pomocnych w trakcie takich analiz. Nowelizacja naszej ustawy miała bowiem na celu zbliżenie polskich przepisów do prawa europejskiego.

Omawiane zmiany były też źródłem problemów na przełomie roku. Wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, czy stosować stawkę 22 czy 23 proc.? Pomocne okazały się przepisy przejściowe, ale i one np. w przypadku usług ciągłych nie rozwiązują wszystkich problemów.

Podatnicy z wielką ulgą przyjęli liberalizację przepisów o fakturowaniu. Usankcjonowane zostały zasady wystawiania faktur zbiorczych, których brak dotychczas był źródłem wielu problemów administracyjnych a często też powodem szukania rozwiązań, które kreowały dla podatników dodatkowe ryzyko.

Przede wszystkim zmieniono jednak znacząco zasady wystawiania e-faktur. Odejście od podpisu elektronicznego i EDI daje ogromną szansę na upowszechnienie tego modelu obiegu dokumentów, co znacznie ogranicza obciążenia administracyjne w biznesie.

Podobny skutek powinno przynieść zniesienie obowiązku przechowywania faktur, faktur korygujących i ich duplikatów w wersji papierowej. Teraz możliwe jest przy spełnieniu licznych warunków przechowywanie tych dokumentów w dowolnej formie, a więc także elektronicznej.

Nie można nie wspomnieć o samochodach osobowych w kontekście prawa do odliczenia VAT przy ich zakupie. Czy kratka to przyszłość polskiej motoryzacji?

To od kilku lat gorący temat. Aby zminimalizować negatywne dla budżetu skutki wyroku ETS w sprawie Magoora, Ministerstwo Finansów uzyskało zgodę Rady UE na czasowe ograniczenie prawa do odliczenia VAT od samochodów z kratką do końca 2013 r. Znowelizowane przepisy przewidują takie ograniczenie, jednak tylko przez dwa najbliższe lata, tj. do końca 2012 r.

Nowe regulacje nie zostały w pełni wdrożone przez podatników, a już zbliża się kolejna nowelizacja ustawy o VAT. Zgodnie z ostatnim jej projektem powinna wejść w życie 1 kwietnia 2011 r.

Nowelizacja ta także przewiduje istotne zmiany, jak choćby nowe regulacje dotyczące zasad opodatkowania nieodpłatnych wydań. Dotychczas Ministerstwo Finansów konsekwentnie nie akceptowało stanowisk sądów (w tym licznych wyroków NSA) potwierdzających, że wydania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem nie podlegają VAT.

Niemniej jest to powszechna praktyka podatników, która ma oparcie w przepisach aktualnie obowiązującej ustawy. W konsekwencji regulacje te muszą się zmienić, jeśli tzw. wydania marketingowe mają być opodatkowane.

[i]Autorka jest partnerem w zespole podatków pośrednich Deloitte[/i]

[ramka][b]Czytaj także:

- [link=http://www.rp.pl/artykul/612582.html]Nowe stawki i nowa PKWiU[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/612586.html]Rozliczenia na przełomie roku[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/56114,612588-Jak-sa-opodatkowane-ksiazki-i-czasopisma.html]Jak opodatkowane są książki i czasopisma[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/56114,612603-Zmienil-sie-VAT-na-artykuly-zywnosciowe.html]Zmienił się VAT na artykuły żywnościowe[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,612625-Fakturowanie-moze-stac-sie-prostsze.html]Fakturowanie może stać się prostsze[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613126-VAT-od-aut-z-kratka-na-razie-nieodliczalny.html]VAT od aut z kratką nieodliczalny w pełni jeszcze tylko przez dwa lata[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613123-Ktore-szkolenia-zawodowe-sa-bez-VAT.html]Szkolenia zawodowe nadal bez podatku,ale pod pewnymi warunkami[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613130-Akcje-marketingowe-beda-drozsze-o-VAT.html]Akcje marketingowe będą droższe o VAT[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613708-Zmiana-zasad-kalkulacji-wspolczynnika.html]Zmiana zasad kalkulacji współczynnika[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613107-Liczy-sie-cel-uslugi-medycznej--a-nie-klasyfikacja.html]Liczy się nie klasyfikacja statystyczna, ale cel świadczenia medycznego[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/565095,613102-Uslugi-finansowe---nowe-definicje--zmiany-w-zwolnieniach.html]Nie każda usługa pomocnicza została objęta zwolnieniem[/link][/b][/ramka]

[ramka] [b]Zobacz cały poradnik: [link=http://www.rp.pl/temat/565095.html]Zmiany w VAT w 2011 r.[/link][/b][/ramka]