Obowiązek ten służy przekazaniu informacji inwestorom giełdowym w celu ułatwienia im w ten sposób podejmowania racjonalnych decyzji na rynku papierów wartościowych.
Nie wszystkie firmy zdają sobie jednak sprawę, że raporty i ujawniane informacje zawierają dane istotne do zidentyfikowania ryzyka dotyczącego cen transferowych. Są więc bogatym źródłem wiedzy dla fiskusa i potencjalnie mogą przyczynić się do rozpoczęcia kontroli właśnie w tym zakresie.
[srodtytul]Dane z prospektu[/srodtytul]
Publikowane informacje dotyczą zdarzeń, które mogą mieć wpływ m.in. na cenę instrumentów finansowych. Prezentowane są one w formie raportów bieżących, kwartalnych, półrocznych i rocznych. Dotyczą nie tylko samej spółki giełdowej, ale również spółek zależnych. Kopalnią wiedzy są także prospekty emisyjne.
Dokładny zakres informacji ujawnianych przez spółki notowane na GPW został określony w [link=http://akty-prawne.rp.pl/dzienniki/du/2009/33/poz.259a.htm]rozporządzeniu ministra finansów z 19 lutego 2009 r. (DzU nr 33, poz. 259 ze zm.)[/link].
Wiele informacji przekazywanych przez spółki giełdowe dotyczy cen transferowych, a więc ich relacji z podmiotami powiązanymi, zawierania kluczowych transakcji z nimi, warunków i wartości tych transakcji. Raporty zawierają charakterystykę rynku, opis ryzyka i aktywów dla danej spółki lub grupy spółek, a zatem informacje użyteczne przy analizie cen transferowych.
Prospekty emisyjne informują m.in. o przynależności do grupy kapitałowej oraz spółkach wchodzących w jej skład. Pozwala to na identyfikację m.in. powiązań kapitałowych zgodnie z art. 11 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2054poz%20654.asp]ustawy o CIT[/link].
Raporty bieżące przedstawiają informacje dotyczące znaczących transakcji realizowanych przez spółkę lub jednostkę zależną (w rozumieniu rozporządzenia).
Zawierają one szczegółowe dane dotyczące m.in. daty zawarcia transakcji, oznaczenia stron, przedmiotu umowy oraz jej warunków (szczególnie finansowych i specyficznych oraz odbiegających od warunków powszechnie stosowanych dla danego typu umów), uznania umowy za znaczącą.
[srodtytul]Raporty roczne i kwartalne[/srodtytul]
W raportach kwartalnych emitowanych przez spółki giełdowe również można znaleźć informacje o zawarciu transakcji przez spółkę lub jednostki zależne z podmiotami powiązanymi. Spółki giełdowe są zobowiązane do wykazania tam informacji o transakcjach istotnych zawartych na innych warunkach niż rynkowe.
Muszą m.in. przedstawić informacje dotyczące podmiotów, z którymi została zawarta transakcja, powiązaniach, przedmiocie umowy oraz opisać warunki transakcji.
Mają też obowiązek ujawnić wszelkie zmiany w transakcjach z podmiotami powiązanymi, opisanych w ostatnim sprawozdaniu rocznym, które mogły mieć istotny wpływ na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy emitenta.
[srodtytul]Jawne pożyczki[/srodtytul]
Ponadto w raportach rocznych spółka giełdowa, która prowadzi działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową, zobowiązana jest ujawnić dane dotyczące transakcji z odbiorcami lub dostawcami o wartości co najmniej 10 proc. przychodów ze sprzedaży ogółem oraz wskazać formalne powiązania z tymi podmiotami .
Spółki giełdowe muszą przekazywać informacje o udzielonych pożyczkach, ze szczególnym uwzględnieniem tych udzielonych podmiotom powiązanym. Powinny podać wysokości pożyczek, ich rodzaj oraz wysokość stopy procentowej.
Dane dotyczące udzielonych pożyczek podmiotom powiązanym mogą zostać wykorzystane w celu określenia, czy ustalone warunki finansowania pomiędzy podmiotami zależnymi są rynkowe czy od nich odbiegają.
[ramka][b]Anna Sikora-Lizak, doradca podatkowy, szef zespołu cen transferowych w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy[/b]
Informacje o transakcjach, które zawierane są w ramach grupy kapitałowej lub między spółkami powiązanymi, umożliwiają zidentyfikowanie ryzyka w zakresie cen transferowych.
Często publikowane są dane, które pozwalają w łatwy sposób ustalić, czy warunki określone w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi odbiegają od rynkowych i czy na spółce ciąży obowiązek sporządzenia dokumentacji w zakresie cen transferowych.
W związku z tym spółki giełdowe są szczególnie narażone na ryzyko związane z cenami transferowymi. Dlatego powinny zwracać na nie szczególną uwagę. Oznacza to m.in. przygotowanie odpowiedniej dokumentacji, zwłaszcza dotyczącej transakcji wymienionych w publikacjach giełdowych. Spółki notowane na giełdzie powinny w sposób zorganizowany zarządzać ryzykiem cen transferowych.
Istotne jest, aby podejmowały zawczasu starania o ułożenie stosunków handlowych z kontrahentami powiązanymi na zasadach i warunkach rynkowych. Warto też weryfikować zawartość publikowanych raportów giełdowych pod kątem ograniczenia ryzyka cen transferowych do niezbędnego minimum. Pomoże to przy ewentualnej kontroli skarbowej lub pozwoli jej zapobiec.[/ramka]
