[b]Nasza spółka z o.o. zawarła z firmą Y (Hiszpania) umowę leasingu maszyny produkcyjnej na 32 miesiące. Maszyna jest transportowana bezpośrednio z Hiszpanii do Polski i tutaj będzie przez nas użytkowana.

Umowa przewiduje ponadto opcję wykupu maszyny po upływie owych 32 miesięcy i zawiera klauzulę, że amortyzacji dokonuje leasingodawca.

Analogiczną umowę zawarliśmy także z innym kontrahentem, naszą spółką powiązaną z siedzibą w Czechach, przy czym w ramach tej drugiej umowy to my leasingujemy podobne urządzenie.

Czy i jakie skutki w zakresie polskiego VAT powstaną dla nas i ewentualnie dla naszych kontrahentów?[/b] – pyta czytelnik.

[srodtytul]Dostawa czy usługa[/srodtytul]

W przypadku umów leasingowych o ich skutkach w VAT decyduje to, czy mamy do czynienia z dostawą towarów, czy świadczeniem usług.

Jak wynika bowiem z art. 7 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link], za dostawę towarów uznaje się także wydanie towarów na podstawie umowy leasingu, najmu lub innej podobnej, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń nią przewidzianych lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione (przepis ten odpowiada art. 14 dyrektywy 112).

Jednocześnie ustawodawca uściślił, że przez umowy, o których mowa wyżej, rozumie się umowy, w wyniku których odpisów amortyzacyjnych (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) dokonuje korzystający.

W razie spełnienia tych warunków zawarta umowa leasingu, najmu itp. wywołuje skutek właściwy dla dostawy towarów, a więc jeśli dochodzi do przemieszczenia towarów na terytorium innego kraju Unii Europejskiej już na etapie zawarcia takiej umowy pojawia się wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru (WDT) i odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie (WNT).

Ponieważ zawierane przez spółkę umowy nie przewidują takiej opcji, a ściślej zakładają, że amortyzacja będzie naliczana przez leasingodawcę (finansującego), nie mamy w tym wypadku do czynienia z dostawą towarów, tylko ze świadczeniem usług. Ewentualna dostawa pojawi się dopiero w momencie realizacji „opcji zakupu” wynikającej z umowy.

[srodtytul]Gdzie podatek[/srodtytul]

Uznanie leasingu za „świadczenie usług” ma także swoje konsekwencje, gdy chodzi o miejsce świadczenia, a tym samym opodatkowania. Usługa leasingu/wynajmu podlegać będzie opodatkowaniu co do zasady w kraju, w którym siedzibę ma usługobiorca.

Gdy więc polska spółka występuje jako leasingobiorca, będzie zobowiązana do wykazania importu usług i rozliczenia VAT. Natomiast będąc leasingodawcą, nie opodatkowuje usługi w Polsce (wystawia fakturę bez VAT z informacją, że podatek rozlicza nabywca).

[srodtytul]Przemieszczenie maszyny[/srodtytul]

Ze względu na deklarowany przez spółkę okres trwania leasingu, niezależnie od obowiązków związanych z rozliczaniem VAT, od świadczonej/nabywanej usługi leasingowej trzeba też będzie rozliczyć podatek od WNT i WDT.

Zgodnie bowiem z ustawą o VAT za WDT (oraz odpowiednio WNT) rozumie się także przemieszczenie towarów należących do podatnika z jednego do drugiego kraju UE. Tę regułę stosuje się z wyłączeniem określonym w art. 13 ust. 4 (dla WDT) oraz art. 12 ust. 1 (dla WNT).

W świetle tych przepisów przemieszczenia towarów nie uznaje się za WDT/WNT w sytuacji, gdy towary te mają być czasowo używane na terytorium innego kraju UE, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące. Po upływie tego czasu przemieszczenie towarów powoduje powstanie WDT/WNT.

Odnosząc to do sytuacji opisanej przez czytelnika, należy stwierdzić, że gdy czas trwania leasingu (będącego świadczeniem usług) przekroczy 24 miesiące, konieczne będzie rozpoznanie odpowiednio WNT i WDT z tytułu przemieszczenia.

W konsekwencji, gdy polska spółka występuje jako leasingodawca, po upływie 24 miesięcy będzie zobowiązana rozpoznać WDT w kraju i odpowiednio WNT w drugim kraju UE (Czechy).

Gdy występuje w roli leasingobiorcy, wówczas pojawi się obowiązek rozpoznania WNT w Polsce przez zagranicznego (hiszpańskiego) kontrahenta, a tym samym konieczna będzie jego rejestracja na VAT w Polsce [b](potwierdza to Pomorski Urząd Skarbowy w interpretacji z 10 lutego 2006 r., PV/443-541/IV/2005/MS)[/b].

[srodtytul]Opcja wykupu[/srodtytul]

Jak wspomniałem wcześniej, w przypadku realizacji opcji wykupu pojawi nam się dodatkowa czynność generująca odrębne skutki podatkowe w VAT, tj. dostawa towarów.

Jednak, moim zdaniem, gdy wykonaniu tej opcji nie będzie towarzyszyło przemieszczenie towarów (przedmiot umowy został przemieszczony po zawarciu umowy leasingu), miejsce opodatkowania należy ustalić w sposób właściwy dla dostawy stacjonarnej, a więc taka dostawa będzie objęta VAT w miejscu, w którym towary znajdują się w momencie sprzedaży (będzie to dostawa krajowa na terytorium kraju, w którym towar się znajduje).

Nie ma zatem konieczności rozpoznania kolejny raz transakcji wewnątrzwspólnotowej.

Jeśli opcja wykupu nie zostanie zrealizowana i tym samym towar powróci do kraju leasingodawcy, nastąpi tzw. przemieszczenie zwrotne oraz konieczność rozpoznania transakcji wewnątrzwspólnotowej odwrotnej do wcześniej zadeklarowanej.

[i]Autor jest doradcą podatkowym w PKF Tax sp. z o.o.[/i]