Często poniesione wydatki są bardzo wysokie. Z punktu widzenia przedsiębiorcy istotne jest więc, aby mogły być zaliczone do kosztów podatkowych.

[srodtytul]Jak było[/srodtytul]

Do końca 2008 r. koszty zaniechanych inwestycji były wymienione wśród tych niestanowiących kosztów podatkowych.

Dodatkowo przedsiębiorcy nie mieli możliwości odliczenia naliczonego VAT związanego z tego typu wydatkami, bowiem zgodnie z ustawą o VAT podatek ten był nieodliczalny, gdy poniesiony wydatek nie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów (a wydatki na inwestycje, których zaniechano, nie stanowiły takich kosztów).

[srodtytul]Jak jest[/srodtytul]

Od 1 stycznia 2009 r., jeśli zaniechana inwestycja zostanie zbyta lub zlikwidowana, poniesione nakłady mogą być zaliczone do kosztów podatkowych w dniu jej zbycia czy likwidacji.

Przepisy wprost na to zezwalające zostały wprowadzone zarówno w ustawie o PIT, jak i o CIT (chodzi o art. 22 ust. 5e [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] oraz art. 15 ust. 4f [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=79E001B7B71FFF5D0C0477A6603A1F10?n=1&id=115893&wid=338053]ustawy o CIT[/link]).

Ponadto od 1 grudnia 2008 r. z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] usunięty został art. 88 ust. 1 pkt 2, który zakazywał odliczenia VAT naliczonego, gdy poniesiony wydatek nie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

[srodtytul]Rozliczenie w razie sprzedaży[/srodtytul]

Zaliczenie do kosztów wydatków poniesionych w związku z zaniechaną inwestycją, która następnie została sprzedana, nie budzi obecnie wątpliwości.

Można je w ten sposób rozliczyć w dniu zbycia nakładów, czyli w dniu uzyskania przychodu z ich sprzedaży.

[wyimek]Od 1 stycznia 2009 r. koszty zaniechanej inwestycji zalicza się do kosztów uzyskania przychodów w dacie jej zbycia lub likwidacji[/wyimek]

Choć do końca 2008 r. koszty zaniechanych inwestycji nie były podatkowo odliczalne, to w praktyce również w poprzednim stanie prawnym, w razie sprzedaży przerwanej inwestycji, mimo że dla sprzedawcy była ona inwestycją zaniechaną, możliwe było zaliczenie poniesionych w związku z nią nakładów do kosztów podatkowych.

Taką możliwość dawał przepis mówiący o uznaniu za koszty podatkowe kosztów związanych z przychodami (zbycie zaniechanej inwestycji prowadziło do uzyskania przychodu). W konsekwencji, w razie zbycia zaniechanej inwestycji, możliwe było również odliczenie VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących te koszty.

Niemniej jednak nie było możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych kosztów zaniechanej inwestycji w razie jej likwidacji. Takie też stanowisko zajmowały władze skarbowe.

[ramka][b]Przykład[/b]

W lutym 2009 r. spółka Alfa poniosła nakłady na budowę nowej hali produkcyjnej w wysokości 120 tys. zł netto.

W związku z trudną sytuacją finansową odstąpiła od dokończenia budowy i postanowiła sprzedać rozpoczętą inwestycję (grunt oraz nakłady).

Alfa sprzedała rozpoczętą budowę za 100 tys. zł netto (w tym wartość gruntu 20 tys. zł netto).

W dniu sprzedaży powinna zaliczyć do przychodów podatkowych kwotę 100 tys. zł, natomiast do kosztów uzyskania przychodów kwotę

120 tys. zł oraz koszt nabycia gruntu. Ponadto Alfa nie będzie musiała korygować VAT rozliczonego w toku inwestycji (wynikającego z faktur dokumentujących nabycie materiałów i usług z nią związanych).

Przed 1 grudnia 2008 r. VAT naliczony, który został rozliczony w trakcie prowadzenia inwestycji, podlegałby korekcie w razie jej zaniechania.[/ramka]

[ramka][b]Przykład[/b]

W czerwcu 2007 r. spółka Beta poniosła nakłady na budowę nowej siedziby w wysokości 150 tys. zł netto. W związku z trudnościami w uzyskaniu finansowania budowy przerwała prace budowlane.

W styczniu 2008 r. spółka zawarła umowę sprzedaży nakładów za 110 tys. zł netto oraz 20-letnią umowę dzierżawy gruntu, na którym prowadzona była inwestycja.

Na skutek sprzedaży przerwanej inwestycji (był związek kosztów z przychodami) Beta mogła zaliczyć koszty budowy nowej siedziby do kosztów podatkowych, jednak dopiero w chwili uzyskania przychodu z jej zbycia, tj. w dniu zawarcia umowy sprzedaży, czyli w styczniu 2008 r.[/ramka]

[srodtytul]Likwidacja przerwanej inwestycji[/srodtytul]

[b] Obecnie do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć również koszty zaniechanej inwestycji w dacie jej likwidacji. [/b]

Powstaje więc pytanie, czy konieczna jest likwidacja w sensie fizycznym (np. rozbiórka budynku bądź budowli), czy też wystarczy podjęcie decyzji o jej likwidacji, np. z powodu jej nieprzydatności, bez konieczności rozbiórki, która również pociąga za sobą znaczne koszty.

[b]Wydaje się, że wystarczająca jest formalna likwidacja inwestycji, bez fizycznej likwidacji poczynionych nakładów[/b], podobnie jak w wypadku likwidacji środka trwałego z powodu jego nieprzydatności w prowadzonej działalności wystarczy odpowiedni wpis w ewidencji środków trwałych o dacie likwidacji i przyczynie oraz sporządzenie dowodu likwidacji (likwidacja inwestycji musi mieć trwały charakter, bowiem w innym razie mielibyśmy do czynienia tylko z inwestycją zawieszoną).

Należy jednak wskazać, że władze skarbowe stoją na stanowisku, że likwidację należy rozumieć dosłownie, tj. jako fizyczne zniszczenie danego środka trwałego (np. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 lutego 2009 r., ILPB3? 423-764/08-2/MC)[/b].

[srodtytul]Koszty poniesione przed zmianą przepisów[/srodtytul]

Ustawodawca nie wprowadził przepisów przejściowych ani żadnych ograniczeń odnoszących się do inwestycji rozpoczętych przed 1 stycznia 2009 r.

Zatem do kosztów podatkowych mogą być zaliczone zarówno koszty inwestycji rozpoczętych przed tą datą a zaniechanych i zlikwidowanych czy zbytych później, jak również koszty inwestycji zaniechanych przed 1 stycznia 2009 r., ale likwidowanych po tej dacie.

[i]Autorka jest doradcą podatkowym w kancelarii Salans[/i]