Ponieważ ustawy o PIT i CIT wyłączają z kosztów podatkowych jedynie podatek od towarów i usług i do VAT mają zastosowanie przewidziane w nich wyjątki od tej reguły, przedsiębiorca, który zapłacił podatek obrotowy będący odpowiednikiem polskiego VAT od zakupów poza granicami Unii Europejskiej, może bez ograniczeń zaliczyć go do kosztów podatkowych (oczywiście, pod warunkiem że zakupy te służyły działalności gospodarczej opodatkowanej PIT lub CIT w Polsce). Wydatek ten spełnia bowiem definicję kosztu uzyskania przychodu (tak np. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 28 stycznia 2008 r., IBPB3/423-257/07/SD[/b]).

[srodtytul]Zakupy w Unii[/srodtytul]

Natomiast jeśli chodzi o podatek od wartości dodanej (czy to naliczony, czy należny) zapłacony w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, organy podatkowe stoją na stanowisku, że może być on kosztem firmy, o ile spełnione są warunki określone w ustawach o PIT i CIT – tak jak w wypadku polskiego VAT.

I to mimo że ustawy o podatkach dochodowych wyraźnie mówią tylko o podatku od towarów i usług, a nie o podatku od wartości dodanej. Taki pogląd wyraziły np. [b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 2 września 2008 r. (IBPB3/423-354/08/JS (KAN-5732/08) i Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 10 czerwca 2009 r. (ILPB1/415-360/09-2/IM)[/b].

W tym ostatnim piśmie czytamy: „Pojęcie podatku od wartości dodanej obejmuje zarówno »podatek od towarów i usług« obowiązujący na terenie Polski, jak i »podatek od wartości dodanej«, o którym mowa w art. 2 pkt 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (…). Z uwagi na tożsamość podatku od wartości dodanej oraz podatku od towarów i usług podatek ten podlega tym samym regulacjom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych co podatek od towarów i usług obowiązujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.

[srodtytul]Gdy podatnik zrezygnuje[/srodtytul]

W konsekwencji – jeśli chodzi o VAT naliczony – organy podatkowe nierzadko wyrażają pogląd, że jeśli polski przedsiębiorca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT w Polsce ma możliwość wystąpienia o zwrot podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług w innym kraju UE na zasadach określonych w ustawodawstwie danego państwa (opartych na przepisach VIII dyrektywy), kosztem będzie dla niego jedynie wartość zakupów netto.

W praktyce jednak – ze względu na skomplikowaną i często kosztowną procedurę ubiegania się o zwrot zagranicznego VAT – przedsiębiorcy często z tego rezygnują. Czy rzeczywiście oznacza to, że tracą prawo do rozliczenia tego podatku w kosztach, tak jak przedsiębiorca, który rezygnuje z odliczenia lub ubiegania się o zwrot krajowego VAT?

[srodtytul]Wyłączenie nie dotyczy[/srodtytul]

Otóż niekoniecznie. Jak zauważył [b]WSA w Gliwicach w wyroku z 27 grudnia 2007 r. (I SA/Gl 924/07)[/b], „zwrot podatku od wartości dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium kraju, w którym wystawiono fakturę z wykazanym podatkiem VAT, przysługujący zgodnie z postanowieniami art. 2 VIII dyrektywy (...), nie jest tożsamy ze zwrotem różnicy podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 87 ust. 1 ustawy (...) o podatku od towarów i usług (…). Uprawnienie do zwrotu różnicy »podatku od towaru i usług«, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ma miejsce wyłącznie w sytuacji określonej w art. 87 ust. 1 polskiej ustawy o podatku od towarów i usług”.

[wyimek]Zakupy za granicą można zaliczyć do kosztów podatkowych w kwocie brutto – wraz z zapłaconym tam odpowiednikiem polskiego VAT[/wyimek]

Korzystne dla podatników stanowisko zajęła też [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 24 listopada 2008 r. (IPPB2/436-343/08-2/MZ)[/b]. Wynika z niej, że skoro polskim firmom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych przez kontrahentów z innych państw UE ani zwrot różnicy VAT na zasadach określonych w ustawie o VAT, to zapłacony za granicą podatek może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Także [b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 9 kwietnia 2009 r. (IBPBI/1/415-276/09/KB)[/b] zgodziła się na ujęcie w kosztach podatkowych zakupów poczynionych w innych krajach UE w wartości brutto (a więc wraz z naliczonym podatkiem od wartości dodanej). Uznała za prawidłowe stanowisko podatnika, że ustawa o PIT nie wyłącza tego podatku z kosztów uzyskania przychodów, zawarte w niej wyłączenie dotyczy jedynie polskiego VAT.

[srodtytul]Sprzedaż za granicą[/srodtytul]

Jeśli chodzi o należny podatek od wartości dodanej zapłacony w innych krajach UE z tytułu sprzedaży towarów i usług, to polski przedsiębiorca nie uwzględnia go po stronie przychodu. Konsekwentnie też nie wykazuje go po stronie kosztów uzyskania przychodu (potwierdzają to [b]interpretacje izb skarbowych: w Poznaniu z 11 października 2007 r., ILPB1/415-38/07-2/GM, i w Warszawie z 17 lutego 2009 r., IPPB1/415-1329/08-2/ES[/b]).

W ten sposób może być bowiem rozliczony jedynie VAT należny od importu usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (niestanowiący podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o VAT) oraz podatek należny od przekazania lub zużycia towarów i świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy.