[b]– Jako prezes jednoosobowego zarządu spółki z o.o., po zawarciu umowy na obsługę rachunkową spółki, udzieliłem właścicielowi biura rachunkowego pełnomocnictwa do reprezentowania spółki we wszystkich postępowaniach podatkowych prowadzonych przez organy podatkowe. Uwierzytelniony notarialnie odpis pełnomocnictwa otrzymał urząd skarbowy. Niedawno urząd ten wszczął w spółce postępowanie podatkowe dotyczące zasadności zwrotu VAT, jednak postanowienie o wszczęciu postępowania doręczył na adres spółki, a nie pełnomocnika. Po zwróceniu na to uwagi zostałem pouczony przez inspektora wykonującego czynności, że jako organ spółki mogę być zastępowany przez pełnomocnika we wszczętym postępowaniu dopiero po złożeniu do akt postępowania oryginału lub urzędowo poświadczonego pełnomocnictwa. Czy rzeczywiście?[/b] – pyta czytelnik DF.

Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. Ustna forma udzielenia pełnomocnictwa może dotyczyć tylko spraw będących w toku.

Art. 137 § 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A2547B9DBB98C6791FB85EA2C29AFF97?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] (op) nie dopuszcza takiej możliwości, by pełnomocnik działał w postępowaniu podatkowym za stronę bez umocowania złożonego na piśmie lub do protokołu (por. [b]wyrok WSA z 6 października 2004 r., III SA 1165/03[/b]).

[b]Nie jest więc możliwe tymczasowe dopuszczenie do udziału w postępowaniu przed organami skarbowymi pełnomocnika, który nie może, chociażby chwilowo, przedstawić pełnomocnictwa[/b].

[srodtytul]Do konkretnej sprawy[/srodtytul]

Obowiązek złożenia do akt dokumentu pełnomocnictwa obejmuje dokumentację (akta) konkretnej sprawy. Kategoryczne brzmienie art. 137 § 3 op nie pozostawia wątpliwości, że pełnomocnik, chcąc występować w postępowaniu w takim charakterze, jest zobligowany do przedłożenia do akt konkretnej sprawy dokumentu potwierdzającego umocowanie do działania w cudzym imieniu i wyznaczającego zakres pełnomocnictwa (zob. [b]wyrok NSA z 11 kwietnia 2008 r., II FSK 128/ 08[/b]).

Nawet wykonywanie zastępstwa procesowego przed tym samym organem, ale w różnych sprawach (wszczętych odrębnie) rodzi, co do zasady, każdorazowo obowiązek dołączenia do akt każdej sprawy dokumentu pełnomocnictwa (por. wyżej powołany [b]wyrok NSA oraz wyrok tego sądu z 27 lutego 2007 r., I GSK 700/06[/b], jak również [b]pismo Departamentu Podatków Lokalnych Ministerstwa Finansów z 30 lipca 2008 r., PL/LM/835/52/GKW/08/ DD/ 662[/b], Biuletyn Skarbowy nr 1/ 2008, s. 22).

[srodtytul]Ogólne to za mało[/srodtytul]

Nie spełnia więc tego wymogu dość jeszcze powszechna praktyka przekazywania jednego pełnomocnictwa, z reguły procesowego ogólnego, „na sekretariat organu”, mimo że nie toczą się żadne postępowania wobec strony, zwykle po zawarciu umowy na obsługę prawną lub rachunkową firmy.

W szczególności – jak zauważył [b]NSA w wyroku z 27 października 2007 r. (II FSK 1217/06)[/b], żaden przepis ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników nie wskazuje, by podatnik mógł w zgłoszeniu identyfikacyjnym ustanowić pełnomocnika na użytek wszystkich aktualnych i przyszłych postępowań podatkowych.

[srodtytul]Urzędnik nie wyręczy[/srodtytul]

Dołączenie do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa jest obowiązkiem pełnomocnika (tak [b]wyroki NSA ośr. zam. w Szczecinie z 26 października 2000 r., SA/Sz 1161/99, WSA w Łodzi z 22 marca 2006 r., I SA/Łd 1345/05, WSA w Warszawie z 28 czerwca 2008 r., III SA/Wa 2189/07[/b]).

Oczywiście nie oznacza to, że można pominąć pełnomocnictwo tylko z tego powodu, że złożone zostało przez samą stronę, a nie ustanowionego pełnomocnika ([b]wyrok NSA ośr. zam. w Katowicach z 5 maja 2000 r., I SA/ Ka 1080/98[/b]).

[wyimek]Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. Ustna forma udzielenia pełnomocnictwa może dotyczyć tylko spraw będących w toku[/wyimek]

Organ podatkowy nie ma obowiązku podejmowania poszukiwań i sprawdzania, czy ewentualnie innym organom albo w innych postępowaniach nie zostało złożone pełnomocnictwo strony (tak [b]wyrok WSA we Wrocławiu z 21 maja 2004 r., I SA/Wr 1649/02, wyrok NSA z 11 kwietnia 2008 r., II FSK 128/08[/b]).

Organ ten nie ma też prawa ustalać, czy strona ma zamiar występowania w postępowaniu za pośrednictwem pełnomocnika (por. [b]wyrok NSA z 22 marca 2001 r., II SA 2076/99, wyrok WSA we Wrocławiu z 21 maja 2004 r., I SA/Wr 1649/02[/b]).

Dopiero od dnia przedłożenia pełnomocnictwa aktualizują się wszelkie obowiązki organów skarbowych wobec pełnomocnika. Od tego momentu pełnomocnik powinien być zawiadamiany o wszystkich czynnościach i wzywany do udziału w sprawie.

[i]Autor jest radcą prawnym z Łodzi[/i]