Naprawa auta dla zagranicznego klienta bez VAT w Polsce

[b]– Jestem właścicielem warsztatu w rejonie przygranicznym. Zdarza się, że naprawiamy samochody klientów z Niemiec. Czy usługi te powinny być opodatkowane VAT? Jak traktować zużyte części do tych napraw? – pyta czytelnik DF.[/b]

Usługi naprawy samochodów klientów z innych krajów Unii Europejskiej są usługami na ruchomym majątku rzeczowym. Wprawdzie przepisy nie definiują pojęcia „ruchomy majątek rzeczowy”, niemniej samochód jako przedmiot materialny należy zaliczyć do ruchomości i jest on składnikiem majątkowym. Zgodnie z art. 45 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1BD73C33387705D05DF847E1976F5BC2?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] rzeczami są tylko przedmioty materialne.

[srodtytul]Kto opodatkuje[/srodtytul]

Zasadniczo miejscem świadczenia a więc i opodatkowania tych usług jest państwo, w którym są one faktycznie świadczone (art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. d ustawy o VAT). Jeżeli jednak klient poda swój numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby VAT lub podatku od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego, to miejscem opodatkowania tej usługi będzie to państwo. Tak wynika z art. 28 ust. 7 ustawy o VAT.

Zatem usługa naprawy samochodu klienta z Niemiec nie będzie opodatkowana w Polsce, jeżeli poda on wykonującemu tę usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby VAT w Niemczech. Warto tu zauważyć, że przepisy nie wymagają, aby był on zidentyfikowany dla celów transakcji wewnąrzwspólnotowych. Wystarczy, aby był zidentyfikowany dla rozliczeń krajowych w Niemczech.

Oczywiście gdy usługobiorcą jest klient z innego państwa UE będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (a zatem niezarejestrowany na potrzeby VAT) bądź klient zarejestrowany na potrzeby VAT, który jednak nie poda numeru, pod którym jest zidentyfikowany, to usługi te podlegają VAT Polsce według stawki 22 proc.

[srodtytul]Wywóz w ciągu 90 dni[/srodtytul]

Drugim warunkiem, aby usługi te były opodatkowane w państwie klienta, jest, żeby samochód po wykonaniu naprawy wyjechał w ciągu 90 dni z Polski (zgodnie z art. 28 ust. 8 ustawy o VAT). Nie jest ważne zatem, ile będzie trwało wykonanie usługi, bo istotne będzie dotrzymanie 90-dniowego terminu wywozu tego samochodu poza granice Polski. Jest on liczony od następnego dnia po dniu wykonania usługi. Po spełnieniu łącznie tych dwu warunków wykonana w Polsce usługa naprawy samochodu klienta z innego państwa będzie opodatkowana w jego państwie. A zobowiązanym do rozliczenia podatku będzie niemiecki usługobiorca.

[wyimek][b]90 dni[/b] - taki termin przewiduje ustawa o VAT na wywóz towaru z Polski po wykonaniu jego naprawy, aby usługi naprawcze mogły być opodatkowane nie w Polsce, a w kraju usługobiorcy[/wyimek]

[b]Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 maja 2009 r. (ILPP2/443-363/09-2/ISN)[/b]: „niemiecki kontrahent podał zainteresowanemu swój numer, pod którym jest zidentyfikowany jako podatnik VAT w Niemczech, a samochód wyjechał po wykonaniu naprawy z terytorium Polski. Zatem jeżeli samochód będący przedmiotem wykonywanej przez wnioskodawcę usługi został wywieziony z terytorium kraju w terminie 90 dni od wykonania na nim usługi, to nastąpiło przeniesienie miejsca opodatkowania tej usługi z terytorium Polski do państwa członkowskiego, które nadało nabywcy usługi ten numer, tj. na terytorium Niemiec”.

W takim wypadku czytelnik powinien wystawić fakturę zawierającą wszystkie dane bez stawki i kwoty podatku oraz zawrzeć na niej informację, że zobowiązanym do rozliczenia podatku jest nabywca usługi. Wynika to z § 25 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia z 25 listopada 2008 r. regulującego zasady wystawiania faktur.

[srodtytul]Części zamienne[/srodtytul]

Zużyte przez czytelnika części do naprawy są częścią składową wykonanej usługi naprawy. Zapłata za nie będzie się zawierała w kwocie należnej z tytułu tej usługi. Potwierdza to cytowana wyżej interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu.

„Naprawa urządzeń jest bez wątpienia usługą na ruchomym majątku rzeczowym, której miejsce świadczenia ustala się w szczególny sposób. Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, iż wykonanie naprawy bardzo często wiąże się z koniecznością wymiany niektórych części lub ulepszeniem naprawianego towaru. W tym celu podmiot wykonujący tego typu usługi może dokonać montażu jakiejś części zamiennej. W takim przypadku kwota należności za wykonaną usługę obejmuje już koszt zamontowanej części. Wnioskodawca wskazał w treści wniosku, iż prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na wykonywaniu usług motoryzacyjnych oraz że w lutym br. wykonał usługę naprawy samochodu dla klienta z Niemiec, zatem podstawę opodatkowania w przedmiotowej sprawie stanowi cała kwota należna wynikająca z faktury (a więc także wartość zużytych części)”.

[srodtytul]Jak udokumentować wywóz[/srodtytul]

Problemem może się wydawać udokumentowanie wywozu samochodu i daty tego wywozu do innego państwa UE (w tym wypadku do Niemiec). Ustawa o VAT nie stawia wprost takiego wymogu i nie określa, jaki to miałby być dokument. Trudno wymagać od klienta, by składał oświadczenie, że samochodem tym wyjedzie poza terytorium Polski w ciągu 90 dni. Ponadto tylko uprawdopodobniałoby ono przyszły wywóz. Natomiast przepisy wymagają wywozu/przemieszczenia (a zatem czynności dokonanej). Jeszcze bardziej absurdalne byłoby domaganie się od klienta potwierdzenia (np. faksem) wywiezienia samochodu poza Polskę. Taki faks mógłby co najwyżej potwierdzać, że klient znajduje poza Polską, i to też nie do końca, bo faks mogłaby nadać inna osoba.

[srodtytul]Wystarczy ewidencja[/srodtytul]

Moim zdaniem wystarczające dla udokumentowania wywozu będzie prowadzenie ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 9 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem jako podatnik wykonujący usługi na towarach przemieszczonych z innego państwa UE powinien prowadzić ewidencję otrzymywanych towarów zawierającą w szczególności:

- datę ich otrzymania,

- dane pozwalające na identyfikację towarów oraz

- datę wydania towaru po wykonaniu usługi.

Tak więc w przypadku samochodów ewidencja taka powinna przykładowo zawierać: datę przyjazdu pojazdu, nr rejestracyjny, nr nadwozia i markę pojazdu, datę wykonania usługi, datę wyjazdu pojazdu.

Powinno to być wystarczające dla przyjęcia, że pojazd został z powrotem przemieszczony na terytorium innego państwa członkowskiego. [b]Nie zaprzeczył takiemu stanowisku Pierwszy Urząd Skarbowy w Toruniu w postanowieniu z 11 grudnia 2005 r. (PP/443-91/05)[/b].