W myśl art. 133 § 1 ordynacji podatkowej stroną w postępowaniu podatkowym są także przede wszystkim następcy prawni podatnika, płatnika czy inkasenta. Chodzi o osoby prawne powstałe w wyniku łączenia się osób prawnych (np. spółdzielni), osobowych spółek handlowych (jawnej, partnerskiej itd.), spółek osobowych i akcyjnych oraz z o.o., a także powstałe z przejęcia innej osoby prawnej czy innej spółki, wreszcie powstałe w wyniku podziału osób prawnych i wskazanych spółek (art. 91 – 95 op). Następcami prawnymi są też spadkobiercy zmarłych podatników, płatników i inkasentów przejmujący automatycznie prawa i obowiązki zamarłego wobec fiskusa.

Przymiot stron, a co za tym idzie prawo dostępu do akt postępowania mają także osoby trzecie, które ze względu na swój interes prawny mogą żądać czynności organu, do których czynność organu podatkowego odnosi się albo której interesu prawnego działanie tego organu dotyczy. Chodzi o osoby, które mogą – w pewnych okolicznościach – odpowiadać za zaległości podatkowe podatnika i podatki niepobrane przez płatnika lub inkasenta. Są nimi przede wszystkim:

- rozwiedziony małżonek – w odniesieniu do podatków powstałych w okresie, gdy pozostawał z dłużnikiem fiskusa we wspólności majątkowej małżeńskiej (art. 110 op),

- członek rodziny, który współdziałał z podatnikiem w prowadzeniu firmy i czerpał z tego korzyści (art. 111 op),

- nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części (art. 112 op),

- firmant, tj. użyczający swego nazwiska lub firmy osobie faktycznie prowadzącej działalność gospodarczą (art. 113 op),

- właściciel, samoistny posiadacz lub użytkownik wieczysty nieruchomości lub innej rzeczy – w zakresie podatków obciążających użytkownika (np. najemcę leasingobiorcę) związanych z korzystaniem z rzeczy (art. 114 op),

- dzierżawca lub użytkownik nieruchomości – w odniesieniu do podatku należnego od nieruchomości przypadającego w czasie jej dzierżawy lub użytkowania (art. 114a op),

- wspólnicy spółki cywilnej, jawnej i innych niemających osobowości prawnej – w zakresie podatków spółki (art. 115 op),

- członkowie zarządu spółki z o.o. i akcyjnej – odpowiadający za długi spółki wobec fiskusa powstałe w okresie pełnienia tej funkcji, jeśli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna (art. 116 op) oraz członkowie organów zarządzających innych osób prawnych (art. 116a op),

- osoby prawne przyjmujące lub powstałe z podziału osoby prawnej dzielonej (art. 117 op),

- gwarant lub poręczyciel udzielający zabezpieczenia podatnikowi, płatnikowi itp.

Osoby trzecie, dla uzyskania przymiotu strony, a co za tym idzie dostępu do akt sprawy dotyczącej bezpośrednio powiązanego z nimi podatnika, płatnika czy inkasenta, muszą wykazać wspomniany interes prawny, będący czymś innym niż interes faktyczny. A to może być, gdy przyjdzie do konkretów, bardzo trudne.

W razie wszczęcia przeciwko wskazanym osobom trzecim postępowania podatkowego zmierzającego do obciążenia ich obowiązkiem zapłaty cudzych należności będą one miały status strony, z którym wiąże się prawo dostępu do akt tego postępowania. Akta te obejmować będą z natury rzeczy także materiały, z których wynika obciążający ich dług wobec fiskusa.

Stroną może też być – zgodnie z nowym art. 133 § 2 op – w sprawach o zwrot VAT wspólnik spółki cywilnej, jawnej i innych niemających osobowości prawnej.

Jeśli małżonkowie rozliczają się z podatku dochodowego wspólnie, w jednym zeznaniu podatkowym, każdy z nich uprawniony jest do działania w imieniu obojga, każdemu więc przysługuje dostęp do akt postępowania podatkowego.

Stroną może być też każda osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, na której ciążą szczególne obowiązki wynikające z prawa podatkowego przed powstaniem obowiązku podatkowego albo która zamierza skorzystać ze swego prawa. Chodzić może np. o kogoś, kto uzyskał NIP, ale nie jest jeszcze obowiązany do płacenia podatku.