Wspólnicy kupili udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w efekcie czego stali się jej właścicielami. W skład majątku spółki wchodziło m.in. użytkowanie wieczyste działek oraz budynek. Wspólnicy chcieliby jednak, aby majątek ten, czyli użytkowanie wieczyste i budynek, stał się ich własnością jako osób fizycznych. Czy taka transakcja jest możliwa? Czy spółka może sprzedać majątek jej jedynym wspólnikom? Jakie skutki taka transakcja wywoła?
Nie ma żadnych przeszkód, aby spółka sprzedała składniki majątku swoim wspólnikom. Jeżeli wycena zrobiona będzie na poziomie rynkowym, żadna ze stron nie odczuje skutków prawnopodatkowych innych niż w razie kupna od podmiotu niezależnego.
Mimo bowiem ewidentnego powiązana między spółką z o.o. i jej udziałowcami, nie istnieją żadne formalne przeszkody w zawarciu umowy sprzedaży. Przepisu zabraniającego takich transakcji nie ma ani w prawie handlowym, ani w podatkowym. Być może wątpliwości wywołuje treść art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten mówi, że do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów. Jednak ograniczenie to wyraźnie dotyczy jedynie świadczeń „jednostronnych”.
Co prawda pojęcie świadczenia jednostronnego nie jest wyjaśnione ani w przepisach prawa podatkowego, ani prawa cywilnego. Jednak bez wątpienia można powiedzieć, że chodzi tu o świadczenia dokonywane przez jedną ze stron na rzecz drugiej bez jakiejkolwiek ekwiwalentności tej drugiej strony. Takiego charakteru na pewno nie ma sprzedaż nieruchomości, gdy wspólnik za nią płaci.
Autorka jest współpracowniczką Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska
