Możliwość ta dotyczy zarówno rachunków prywatnych, jak i związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym kont spółek, spółdzielni i przedsiębiorstw. Urząd skarbowy może uzyskać takie uprawnienie w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym. Pozwalają mu na to przepisy ordynacji podatkowej (op). Pewne uprawnienia przyznaje fiskusowi również ustawa z 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 8, poz. 65 ze zm.; uoks).

Informacje od banku o obrotach i stanach rachunków bankowych kontrolowanych osób czy firm a także o zaciągniętych kredytach i pożyczkach są dostępne dla organów kontroli skarbowej przede wszystkim w związku z rozpoczęciem przeciwko posiadaczowi konta sprawy karnej skarbowej. Bank może też być zobowiązany do udostępnienia informacji objętych tajemnicą bankową (maklerską) w związku z rozpoczętym postępowaniem kontrolnym. W obu wypadkach prawo do domagania się informacji przysługuje wyłącznie generalnemu inspektorowi kontroli skarbowej lub dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej.

Zakres informacji, jakich mogą się domagać w związku ze sprawą karną skarbową lub kontrolą skarbową, jest taki sam (art. 33 i 33a uoks). Dostępne są dla nich dane o:

- posiadanych przez przedsiębiorcę rachunkach bankowych lub rachunkach oszczędnościowych, liczbie tych rachunków, a także ich obrotach i stanach,

- posiadanych rachunkach pieniężnych lub rachunkach papierów wartościowych (obejmujących akcje, obligacje itp.), liczbie tych rachunków, a także ich obrotach i stanach,

- zawartych umowach kredytowych lub umowach pożyczki oraz depozytowych,

- nabytych za pośrednictwem banków akcjach od Skarbu Państwa lub obligacjach Skarbu Państwa i obrocie tymi papierami,

- obrocie wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

Towarzystwa funduszy powierniczych (np. Arka, Pioneer, Korona) muszą sporządzać i przekazywać informacje o umorzonych jednostkach uczestnictwa w funduszach.

Wystąpienie do banku, jeśli jest związane z postępowaniem kontrolnym, musi poprzedzić wezwanie kontrolowanego do udzielenia informacji albo upoważniania banku czy innej instytucji finansowej do przekazania tych informacji. Dopiero jeśli kontrolowany się na to nie zgodzi, generalny inspektor kontroli skarbowej lub dyrektor urzędu kontroli skarbowej może zdecydować o uzyskaniu informacji objętych tajemnicą wbrew woli właściciela rachunku.

Wspomniane wymagania nie dotyczą sytuacji, gdy dane objęte tajemnicą bankową lub maklerską potrzebne są w związku z postępowaniem karnym skarbowym.

Przepisy nie wskazują konkretnych sytuacji, które mogą uzasadniać żądanie wglądu w konta bankowe, umowy kredytowe itp. Powinno być to uzasadnione rzeczywistą potrzebą wynikającą z przebiegu postępowania czy kontroli. W żądaniu zawsze musi być wskazany zakres informacji i termin przekazania ich żądającemu.

Gdy żądanie związane jest z postępowaniem kontrolnym, generalny inspektor kontroli skarbowej czy dyrektor urzędu kontroli skarbowej musi tłumaczyć się jego adresatowi. Powinien wskazać przesłanki uzasadniające konieczność uzyskania informacji i dowody potwierdzające, że kontrolowany odmówił udzielenia informacji lub nie wyraził zgody na ich udzielenie inspektorowi albo w wyznaczonym terminie nie udzielił informacji lub upoważnienia do ich udzielenia.

Bank może odmówić informacji, jeśli żądanie związane z postępowaniem kontrolnym nie spełnia warunków formalnych. Możliwości takiej nie ma, jeśli o informacje objęte tajemnicą bankową czy maklerską przedstawiciele fiskusa wystąpią w związku ze sprawą karną skarbową.

Ustawa o kontroli skarbowej zawiera liczne postanowienia, które mają uniemożliwić przedostanie się w niepowołane ręce nie tylko danych objętych tajemnicą bankową i maklerską, ale także samego żądania skierowanego do instytucji finansowych. Służy temu ograniczenie kręgu osób, które mogą mieć dostęp do takich informacji, a także np. obowiązek przekazywania dokumentów stosownie do przepisów o ochronie informacji niejawnych.

Informacje będące tajemnicą bankową lub maklerską, tak jak wszystkie informacje gromadzone i przetwarzane w ramach kontroli skarbowej, stanowią tajemnicę skarbową. Pracownicy kontroli skarbowej i wszystkie osoby, które w wyniku udostępniania akt weszły w posiadanie wiadomości objętych tą tajemnicą, obowiązani są do zachowania pełnej dyskrecji. Za ujawnienie danych objętych tajemnicą grozi bowiem odpowiedzialność karna.

Dla osób innych niż posiadacz rachunku dostęp do informacji stanowiących tajemnicę bankową przewiduje art. 105 prawa bankowego. Bank ma obowiązek udzielania takich informacji m.in. na żądanie:

- sądu lub prokuratora w związku z toczącym się przeciwko posiadaczowi rachunku bankowego będącemu osobą fizyczną postępowaniem karnym i karnym skarbowym oraz

- sądu w związku z prowadzonym przeciwko klientowi banku postępowaniem spadkowym, o alimenty, o rentę o charakterze alimentacyjnym i w sprawach o podział majątku wspólnego małżonków,

- policji, jeżeli jest to koniczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom, ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów,

- komornika sądowego w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z jego ustawowych zadań.

Na bankach spoczywa też obowiązek udzielania informacji stanowiących tajemnicę bankową innym bankom i instytucjom kredytowym w zakresie, w jakim informacje te są im niezbędne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz nabywaniem i zbywaniem wierzytelności.