Czy zarobki z udzielania korepetycji mogę opodatkować kartą podatkową? Nie prowadzę innej działalności gospodarczej. Udzielając korepetycji, dorabiam do stypendium. Słyszałem, że nie warto w tym wypadku płacić podatku według skali. Czy karta będzie bardziej opłacalna

– zastanawia się czytelnik DF.

Prowadzoną działalność trzeba będzie zarejestrować w gminie, również gdy jest to, obok pracy na etacie, zajęcie dodatkowe czy dorabianie do stypendium. Trzeba również uzyskać REGON i NIP (jeśli jeszcze ich nie mamy). Korepetytor po zarejestrowaniu staje się przedsiębiorcą. Ma więc możliwość wyboru formy opodatkowania.

Korepetytor może rozliczać się na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej. Podatek płaci wtedy od przychodu pomniejszanego o koszty jego uzyskania. Musi jednak prowadzić tzw. małą księgowość – księgę przychodów i rozchodów. Może też wybrać 19-proc. podatek liniowy.

Inną możliwością jest opłacanie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, gdy podatnik jest nauczycielem. Są to wówczas usługi edukacyjne, będące według ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wolnym zawodem. Przy tej formie opodatkowania trzeba prowadzić ewidencję przychodów. Korepetytor musi oddawać fiskusowi aż 20 proc. przychodów, bez możliwości uwzględniania jakichkolwiek kosztów. Ze względu na to obciążenie ryczałt wydaje się szczególnie mało atrakcyjny, choćby w porównaniu z opodatkowaniem na zasadach ogólnych.

W praktyce najwygodniejszym, najprostszym i zwykle najkorzystniejszym sposobem opodatkowania dla korepetytora będzie karta podatkowa. W tej formie mogą rozliczać się z udzielania lekcji na godziny zarówno nauczyciele, jak i inne osoby, w tym uczniowie i studenci. Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym korepetycje nazywa usługami edukacyjnymi w zakresie udzielania lekcji na godziny. Warunkiem opodatkowania w tej formie jest samodzielne ich świadczenie. Wyłączona jest możliwość angażowania do tej działalności pracowników, w tym małżonka. Za udzielanie lekcji na godziny uważa się pomoc w nauce, polegającą głównie na odrabianiu (przygotowaniu) z uczniem zadanych lekcji.

Urzędem właściwym dla korzystających z karty jest urząd miejsca położenia zorganizowanego zakładu, a gdy podatnik nie ma takiego zakładu, tak jak udzielający lekcji – urząd miejsca jego zamieszkania. Tam trzeba złożyć wniosek o wyborze karty podatkowej (na formularzu PIT-16).

Rozpoczynający działalność w trakcie roku mają na to czas do dnia jej rozpoczęcia. Kontynuujący działalność, jeśli chcą nadal korzystać z karty, nie ponawiają wniosku. Rozpoczynający działalność powinni otrzymać w urzędzie skarbowym informację o warunkach korzystania z karty. Jednym z nich jest to, by nie prowadzili innej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Warto pamiętać, że karta pozbawia prawa do opodatkowania wspólnie z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla samotnych rodziców i to także wtedy, gdy podatnik ma jednocześnie np. dochody z pracy, z umów-zleceń itd.

Stawki karty dla udzielających lekcji na godziny są jednolite dla całego kraju. Decyduje o nich liczba godzin udzielanych korepetycji. W 2008 r. do 48 godzin miesięcznie stawka za każdą godzinę wynosi 4,0 zł. Gdy ich liczba przekracza 48, ale jest nie większa niż 96, miesięczna stawka karty podatkowej wynosi 192 zł plus 8,20 zł za każdą godzinę ponad 48. Udzielający lekcji w rozmiarze większym niż 96 godzin opłacają kartę według stawki miesięcznej 585,60 zł.

Liczbę udzielanych lekcji należy zadeklarować we wniosku o zastosowanie karty.

Urząd na wniosek podatnika, a nawet z własnej inicjatywy może obniżyć stawki, ale nie więcej niż o 50 proc., jeżeli podatnik wykonuje działalność w rozmiarach wskazujących, że zwykłe stawki byłyby nieodpowiednie. Przepisy pozwalają również na takie samo podwyższenie stawek. Stawki karty są co roku waloryzowane w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen towarów konsumpcyjnych i usług.

Od karty odlicza się składkę na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości 7,75 proc. W związku z tym odliczeniem opłacający kartę muszą składać do końca stycznia następnego roku, na urzędowym formularzu PIT-16A, deklarację o wysokości składki zapłaconej i odliczonej od karty za poszczególne miesiące.

Urząd wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku w formie karty odrębnie na każdy rok. Po jej otrzymaniu podatnik może zrzec się karty, ale to oznacza konieczność założenia i rozliczania się z fiskusem za pomocą księgi przychodów i rozchodów. Ponieważ wysokość podatku zależy od liczby godzin korepetycji, w razie ich zmiany podatnik ma obowiązek zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, i to w ciągu siedmiu dni od zmiany.

Podatek płaci na rachunek urzędu skarbowego w wysokości ustalonej w decyzji w terminie do 7 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień do 28 grudnia danego roku. W grudniu płaci zatem kartę w podwójnej wysokości.

Nie trzeba jednak płacić karty za czas, w którym działalność nie jest wykonywana. Powodem może być np. przerwa wakacyjna czy choroba. Musi ona jednak trwać nie mniej niż dziesięć dni. Za każdy dzień przerwy podatek obniża się o 1/30. Podatnik musi jednak najpóźniej przed rozpoczęciem przerwy i najpóźniej na dzień przed jej zakończeniem zawiadomić o niej urząd skarbowy. Jeśli przerwa była spowodowana chorobą potwierdzoną zwolnieniem lekarskim, trzeba zawiadomić o niej w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie.