Takie przeznaczenie zysków osoby prawnej to obrót tymi środkami. Tym samym po stronie wspólników powstaje podlegający opodatkowaniu przychód.

Tak zdecydował WSA w Gliwicach w wyroku z 10 stycznia 2008 r. (I SA/Gl 188/07)

.

Spór dotyczył opodatkowania zgromadzonych na kapitale zapasowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zysków z lat poprzednich, które w momencie jej przekształcenia w spółkę komandytową staną się majątkiem spółki przekształconej. Podatnik uważał, że przekazanie zysków spółki kapitałowej na kapitał spółki osobowej nie powoduje powstania przychodu.

Zdaniem organów podatkowych, chociaż w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) wymieniających źródła przychodów nie ma sytuacji, jaką przedstawił podatnik, to jednak przepisy te nie stanowią katalogu zamkniętego. Nie mogą być uznane za wyczerpujące wyliczenie sytuacji, z których wystąpieniem ustawa wiąże obowiązek podatkowy.

Spółka złożyła skargę. Podkreślała w niej, że skoro zyski niepodzielne stają się własnością spółki przekształconej, to nie sposób uznać, że zostały one otrzymane przez wspólników będących udziałowcami przekształcanej spółki z o.o. Dlatego właśnie na skutek przekształcenia nie dochodzi do faktycznego pozostawienia tych zysków do dyspozycji wspólników.

Sąd podzielił jednak stanowisko organów podatkowych. Przyjął, że udziały w zyskach zostały pozostawione do dyspozycji wspólników (mogli je wypłacić i wówczas powstałby obowiązek podatkowy). Skoro ich wolą było, aby te zyski zasiliły kapitał spółki osobowej, uznać należy, że dokonali nimi obrotu, a tym samym powstał podlegający opodatkowaniu przychód.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Aleksandra Rutkowska, konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte

W ustawie o PIT brakuje uregulowań odnoszących się do opodatkowania zgromadzonych na kapitale zapasowym spółki z o.o. zysków z lat poprzednich, które w momencie jej przekształcenia w spółkę osobową staną się majątkiem spółki przekształconej. Pojawiły się zatem wątpliwości dotyczące obowiązku opodatkowania tych zysków u wspólników. Są bowiem pisma urzędów skarbowych, w których przyjęły one, że skutkiem przekształcenia spółki z o.o. w osobową jest powstanie u wspólników przychodu z tytułu wartości udziałów wynikających z niepodzielonych zysków w spółce handlowej. Przychód ten powstaje na dzień przekształcenia i podlega opodatkowaniu stawką 19 proc. jako przychód z udziałów w zyskach osób prawnych. W doktrynie (a także w części interpretacji urzędów skarbowych) pojawiły się jednak opinie, że w procedurę przekształcania spółki z o.o. w osobową nie jest wpisany proces likwidacji tej pierwszej, a sukcesja uniwersalna w rozumieniu kodeksu spółek handlowych, jak i sukcesja podatkowa określona w op zakłada, że spółka przekształcana nie jest traktowana jako podmiot likwidowany (działalność gospodarcza będzie kontynuowana przy wykorzystaniu tego samego majątku przez następcę prawnego).W konsekwencji wspólnicy spółki osobowej nie pozyskują majątku w wyniku likwidacji spółki kapitałowej. Nie są też zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od kwoty skumulowanych w kapitale rezerwowym spółki z o.o. zysków z lat ubiegłych (wraz z zyskiem roku bieżącego) przekształcanej spółki z o.o.

WSA w Gliwicach rozstrzygnął wątpliwości na niekorzyść podatnika. Stwierdził, że skoro udziały w zyskach były pozostawione do dyspozycji wspólników – mogli je wypłacić i wówczas powstałby obowiązek podatkowy.